Asset 14

Zeer gevaarlijk slabbetje

Column: Zeer gevaarlijke slabbetjes

‘Als vrouw kun je niet gewoon zeggen dat je geen kind wilt. Je moet een of ander groot plan of idee hebben wat je in plaats daarvan gaat doen. En je kunt er maar beter voor zorgen dat het iets geweldigs is. En dat je overtuigend kunt uitleggen, zelfs nog vóór het gebeurt, hoe je leven eruit zal zien.’

Ik zit met mijn vriendin D. in het vliegtuig en lees dit aan haar voor. Het komt uit het boek Moederschap van Sheila Heti. Heti – eind dertig en (nog) kinderloos – schrijft over haar aarzelingen rondom het moederschap. Vele vrouwen om haar heen krijgen kinderen, zij vraagt zich af of haar vriend gelijk heeft: is het ouderschap echt zoiets als een ‘akker ploegen’? En zouden kunstenaars zoals zij, die in feite elke dag al hun eigen kunstenaarsakker te ploegen hebben, die ouder-akker links moeten laten liggen? Ouder zijn, zo stelt haar vriend, is de perfecte job: het is enorm moeilijk, maar alleen jíj kunt het doen. Dat is dubbelop, zegt hij, want is kunst maken niet precies zo?

D. en ik zijn op weg naar Edinburgh, we gaan een vriendin opzoeken (een uitstapje dat overigens vast een stuk lastiger was geweest als we baby’s gehad hadden) en we hebben het al de hele reis over moederschap. We zijn beide eind twintig, en zoeken naarstig naar verzekeringen dat het kan, dat het in onze macht ligt. Dat onze relatie er stabiel genoeg voor is, dat onze carrière er stabiel genoeg voor is, dat wij er zelf stabiel genoeg voor zijn. Dat – niet onbelangrijk – het klimaat er in ieder geval waarschijnlijk niet stabiel genoeg voor is.

‘Moet je luisteren,’ zeg ik tegen D. Het vliegtuig is net opgestegen en we kunnen Schiphol in de verte nog zien liggen. ‘Moet je luisteren, hier zegt haar vriend dat je ófwel een groot kunstenaar en een middelmatige ouder kunt zijn, of omgekeerd, maar nooit echt goed in beide, omdat kunst en ouderschap nu eenmaal allebei al je tijd en aandacht opeisen.’
‘Je klinkt bezorgd?’ zegt D. Zij heeft me zelf dit boek aangeraden met het bijschrift dat het geweldig was, dus ik vind dat ze nu een beetje naïef doet. ‘Natuurlijk maak ik me zorgen!’ zeg ik. ‘Ik wil heel graag dichter worden, en schrijver, maar betekent dat dat ik zo’n afwezige don’t-care-moeder word? Ik bedoel, ik ben ook docent, kan ik een goede schrijfster, een goede docent en een goede moeder worden? Mijn onderbroek begint al te lubberen bij de gedachte.’
‘En hiermee wil jij aangeven dat je vindt dat een vrouw alleen een goede moeder is als ze haar werk op een tweede plaats zet, dat een schrijver alleen een goede schrijver is als ze niet ook voor een kind zorgt, en dat je als vrouw je onderbroek absoluut nooit mag laten lubberen? Iduna Iduna, heb jij soms liggen huilen in de schoot van Thierry Baudet? Jij hebt nog veel te leren.’

Een week later lees ik in de Groene Amsterdammer een artikel van Marja Pruis over de combi moederschap en schrijverschap. Ze citeert de Oostenrijkse schrijfster Elfriede Jelinek: ‘Heel af en toe schrijft een vrouw een oeuvre, iets groots, iets gevaarlijks, maar meestal blijft het bij een paar mooie kleine dingetjes.’ Ook Connie Palmens opvatting over kinderen en schrijven passeert: ‘Het is het één of het ander, niet allebei.’
Ik leg het voor aan mijn vriend, die de was staat op te hangen. ‘Ik vind het heel ontmoedigend allemaal,’ zeg ik treurig terwijl ik een natte boxershort uit de wasmand haal. ‘Als Jelinek en Palmen het zeggen, dan moet het waar zijn.’
‘Hee hallo,’ zegt mijn vriend. ‘Wanneer zeiden zij dat? Driehonderd jaar geleden? Kijk om je heen joh! Denk je nou dat moederschap nog steeds alleen iets van moeders is?’

Als de was hangt, stuur ik het artikel door aan D. ‘Misschien kan het toch allebei?’ schrijf ik. ‘Grote, gevaarlijke dingen doen en tegelijkertijd slabbetjes wassen en praten over babyvoeding aan de rand van een winderige speeltuin?’
‘Ik kan niet wachten’, schrijft ze terug.

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Daphne Prochowski is een illustrator uit Groningen. Haar werk is te omschrijven als kleurrijk en verhalend.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Zo rood als een kreeft

Zo rood als een kreeft

Wanneer twee Spaanse vrienden Ferenz Jacobs uitnodigen voor een protestmars tegen toerisme in Barcelona, voelt hij zich voor het eerst weer een 'outsider'. In dit essay richt hij zich op de gevolgen van massatoerisme op de permanente bewoners. Is er een ander soort toerisme mogelijk, buiten de logica van onderdanigheid, kolonialisme en uitbuiting om? Lees meer

Ik was elf

Ik was elf

In dit verhaal onderzoekt Jochum Veenstra waar de grens tussen fictie en werkelijkheid ligt voor kinderen. En tot welk punt kan je als ouder je zoon beschermen? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Een ode aan de pornofilm 2

Een ode aan de pornofilm: Het Porn Film Festival Amsterdam

Porno is meer dan wat Pornhub en andere grote platforms ons voorschotelen. Het Porn Film Festival Amsterdam laat deze donderdag tot en met zondag zien, dat porno kwetsbaarder, artistieker en vrijer is dan velen verwachten. Emma Zuiderveen spreekt met organisatoren Erik ter Veld en Franka Bauwens. Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

[deadline verstreken] Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 16 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

[deadline verstreken] Illustreer jij de volgende cover van het Hard//hoofd Magazine?

Voor ‘Honger’, het najaarsnummer van 2025 van Hard//hoofd, zijn we op zoek naar illustrator die de cover van ons magazine wil maken. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer