Asset 14

Jouw haar is ook mooi, hoor

Column: Jouw haar is ook mooi, hoor

‘Zo, dát is tof haar!’ Ik draaide me om. Het was nog geen tweehonderd meter lopen van het podium waar Mika had opgetreden naar het podium waar het volgende concert zou beginnen, maar in de festivalmensenmassa schuifelden we langzaam vooruit. Ik droeg mijn haar – een gigantische hoeveelheid krullen waar ik decennialang onzeker over ben geweest – los, ik had gedanst als een bezetene, het kon me allemaal niet zoveel meer schelen. En daar, op het zandpad, riep achter me iemand iets wat ik wel vaker hoorde maar nooit helemaal geloofde, namelijk dat ik tof haar had. Ik draaide me om, lachte de jongen van wie het kwam breed toe en zei: ‘Dankjewel!’

Maar nu komt het: de opmerking was niet voor mij bedoeld. Eén seconde na mijn antwoord had ik het in de gaten. De jongen keek niet naar mij, hij keek naar heel iemand anders. Natuurlijk hoorde hij wel wat ik zei. We keken elkaar aan, ik werd rood, de jongen zei: ‘Haha, ja, eh, jouw haar is ook mooi hoor!’ Zijn vrienden lachten. Ik schaamde me, ik schaamde me de rest van het festival en nu nog steeds.

Deze week hebben we het op Hard//hoofd over trots, niet over schaamte, dat weet ik wel. Maar trots en schaamte liggen veel dichterbij elkaar dan we denken. Het ene moment zijn we trots op onze krullen, het andere moment schamen we ons diep. ‘Wie zich schaamt, verplaatst zich niet in zichzelf, maar in degene die hem veroordeelt,’ schreef journalist Floor Rusman afgelopen weekend in een steengoed essay over schaamte in NRC. Ze citeerde hierbij psychoanalyticus Louis Tas: ‘Gevoelsmatig, tegen beter weten in, identificeert de schamer zich met de minachter, als hij zich afhankelijk voelt van diens oordeel. Wanneer je je schaamt, heul je met de vijand. De haat richt zich tegen jezelf.’
Trots zou je kunnen beschouwen als precies het tegenovergestelde. Als je je niet identificeert met de minachter maar met de bewonderaar, kun je trots zijn. Op jezelf, op iemand anders, op een kapsel, op je land, op alles eigenlijk. Maar hoewel het tegengestelde emoties zijn, hebben trots en schaamte elkaar geregeld nodig. Hoe vaak is het niet zo dat je schaamte moet overwinnen om je trots te voelen, of trots moet overwinnen om toe te kunnen geven dat je je schaamt?

Bij trots en schaamte moet ik ook denken aan de theatervoorstelling God is een moeder van de makers Marcus Azzini, Nazmiye Oral en Sidar Toksöz. Op basis van tientallen interviews met homoseksuelen en hun moeders, en hun eigen ervaringen met seksualiteit, religie en familie, gaan ze met elkaar en het publiek in gesprek. Wat gebeurt er als God voor je kind gaat? Oral en Azzini spreken over haat, afwijzing, voorzichtige toenadering, Toksöz, die in een atheïstisch gezin opgeroeide, zegt: ‘Ik zou geen, echt in de verste verte geen reden kunnen bedenken waarom mijn moeder mij zou verstoten. Zij is eigenlijk altijd trots op mij, ook als ik er een zooi van maak. Gewoon, omdat ik haar zoon ben.’

Ouderlijke trots, zo normaal als het lijkt. Ook in mijn gezin konden we zijn wie we waren, mijn ouders waren bewonderaars – kritische bewonderaars, betwetende bewonderaars, bezorgde bewonderaars, dat wel, maar bewonderaars. Hoe het moet zijn je als kind geminacht te voelen, wat trots dan voor gevechtsaangelegenheid wordt!

Soms sta ik voor de spiegel en wens ik uit de diepste krochten van mijn haarvaten een steil en soepelvallend kapsel. Dan denk ik aan de jongen op het festival die vond dat ik tof haar had, en hoe ik dat even geloofde. Wordt die opmerking minder waar als je weet dat zo’n jongen het niet tegen jou had? Ik ben er nog steeds niet uit.

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Joëlle de Ruiter (1994) is een illustrator uit Groningen met een stevig zwak voor vorm en vlak.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Afgebeeld is een vrouw in badpak, zwemmend tussen vissen.

Anders zijn is niet ‘tegen de natuur’

Marthe van Bronkhorst duikt in de diepzee en ontleert acht lessen die ze vroeger op school onderwezen kreeg. Lees meer

De rode draad 1

De rode draad? Dat zijn wij, voor elkaar

Jihane Chaara is geen determinist, maar vraagt zich toch af of sommige ontmoetingen in het leven wel echt toeval zijn. Wat als we allemaal volgens een rode draad met elkaar verbonden zijn, zowel in ons huidige netwerk, als ook met degenen die op magische wijze ons leven in komen? Lees meer

Met deze column kan ik de wereldvernietigen

Met deze column kan ik de wereld vernietigen

‘Maar als ik die column nu verder schrijf’ zegt Marthe van Bronkhorst, ‘dan komt deze informatie online, en kan ik die AI op ideeën brengen.' Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Het kattenvrouwtje dat de boom in sprong

Lieke van den Belt mijmert over verlegenheid en Minoes. Waarom bestaan er toch zo veel vooroordelen over kattenvrouwtjes? En zal ze zelf veilig vanuit de boom toekijken, of springt ze er uit? Lees meer

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

Marthe van Bronkhorst dacht dat het met conservatieve haat en machocultuur wel meeviel in Nederland, maar na anderhalve maand online haat en doodverwensingen, weet ze beter. Lees meer

:We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

Marthe van Bronkhorst schreef een kort toneelstukje waarin Ruben Brekelmans en Dilan Yesilgöz uiteenzetten hoe ze armoede willen gaan oplossen. Lees meer

Dunne intellectuele belangstelling

Dunne intellectuele belangstelling

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer