Asset 14

Jouw haar is ook mooi, hoor

Column: Jouw haar is ook mooi, hoor

‘Zo, dát is tof haar!’ Ik draaide me om. Het was nog geen tweehonderd meter lopen van het podium waar Mika had opgetreden naar het podium waar het volgende concert zou beginnen, maar in de festivalmensenmassa schuifelden we langzaam vooruit. Ik droeg mijn haar – een gigantische hoeveelheid krullen waar ik decennialang onzeker over ben geweest – los, ik had gedanst als een bezetene, het kon me allemaal niet zoveel meer schelen. En daar, op het zandpad, riep achter me iemand iets wat ik wel vaker hoorde maar nooit helemaal geloofde, namelijk dat ik tof haar had. Ik draaide me om, lachte de jongen van wie het kwam breed toe en zei: ‘Dankjewel!’

Maar nu komt het: de opmerking was niet voor mij bedoeld. Eén seconde na mijn antwoord had ik het in de gaten. De jongen keek niet naar mij, hij keek naar heel iemand anders. Natuurlijk hoorde hij wel wat ik zei. We keken elkaar aan, ik werd rood, de jongen zei: ‘Haha, ja, eh, jouw haar is ook mooi hoor!’ Zijn vrienden lachten. Ik schaamde me, ik schaamde me de rest van het festival en nu nog steeds.

Deze week hebben we het op Hard//hoofd over trots, niet over schaamte, dat weet ik wel. Maar trots en schaamte liggen veel dichterbij elkaar dan we denken. Het ene moment zijn we trots op onze krullen, het andere moment schamen we ons diep. ‘Wie zich schaamt, verplaatst zich niet in zichzelf, maar in degene die hem veroordeelt,’ schreef journalist Floor Rusman afgelopen weekend in een steengoed essay over schaamte in NRC. Ze citeerde hierbij psychoanalyticus Louis Tas: ‘Gevoelsmatig, tegen beter weten in, identificeert de schamer zich met de minachter, als hij zich afhankelijk voelt van diens oordeel. Wanneer je je schaamt, heul je met de vijand. De haat richt zich tegen jezelf.’
Trots zou je kunnen beschouwen als precies het tegenovergestelde. Als je je niet identificeert met de minachter maar met de bewonderaar, kun je trots zijn. Op jezelf, op iemand anders, op een kapsel, op je land, op alles eigenlijk. Maar hoewel het tegengestelde emoties zijn, hebben trots en schaamte elkaar geregeld nodig. Hoe vaak is het niet zo dat je schaamte moet overwinnen om je trots te voelen, of trots moet overwinnen om toe te kunnen geven dat je je schaamt?

Bij trots en schaamte moet ik ook denken aan de theatervoorstelling God is een moeder van de makers Marcus Azzini, Nazmiye Oral en Sidar Toksöz. Op basis van tientallen interviews met homoseksuelen en hun moeders, en hun eigen ervaringen met seksualiteit, religie en familie, gaan ze met elkaar en het publiek in gesprek. Wat gebeurt er als God voor je kind gaat? Oral en Azzini spreken over haat, afwijzing, voorzichtige toenadering, Toksöz, die in een atheïstisch gezin opgeroeide, zegt: ‘Ik zou geen, echt in de verste verte geen reden kunnen bedenken waarom mijn moeder mij zou verstoten. Zij is eigenlijk altijd trots op mij, ook als ik er een zooi van maak. Gewoon, omdat ik haar zoon ben.’

Ouderlijke trots, zo normaal als het lijkt. Ook in mijn gezin konden we zijn wie we waren, mijn ouders waren bewonderaars – kritische bewonderaars, betwetende bewonderaars, bezorgde bewonderaars, dat wel, maar bewonderaars. Hoe het moet zijn je als kind geminacht te voelen, wat trots dan voor gevechtsaangelegenheid wordt!

Soms sta ik voor de spiegel en wens ik uit de diepste krochten van mijn haarvaten een steil en soepelvallend kapsel. Dan denk ik aan de jongen op het festival die vond dat ik tof haar had, en hoe ik dat even geloofde. Wordt die opmerking minder waar als je weet dat zo’n jongen het niet tegen jou had? Ik ben er nog steeds niet uit.

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Joëlle de Ruiter (1994) is een illustrator uit Groningen met een stevig zwak voor vorm en vlak.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Column: Dat heet ‘een gesprek voeren met elkaar’

Dat heet ‘een gesprek voeren met elkaar’

Als een vriendin van Eva op date gaat met een man waarmee Eva zelf al eerder afsprak, is ze erg benieuwd naar haar bevindingen. Lees meer

Column: Het glas wijn waar ik zin in heb bestaat niet

Het glas wijn waar ik zin in heb bestaat niet

Twee jaar geleden vroeg Eva nog aan een collega waarom ze niet dronk. Inmiddels laat ook zij de alcohol links liggen en is ze zelf degene die wordt bevraagd. Lees meer

(Ont)hechting

(Ont)hechting

Als Aisha op proef intrekt bij haar geliefde en haar eigen gekoesterde plek achterlaat, is het net het alsof ze een onvaste vorm aanneemt. Lees meer

Hypnose

Op een dag breng ik alle wereldleiders onder hypnose

Een betere wereld begint bij een andere gedachte en daarom besluit Marthe van Bronkhorst hypnotiseur te worden. Lees meer

Column 1

Je opnemen in mijn testament

Een lugubere ontdekking tijdens een boswandeling doet Eva nadenken over wat we achterlaten voor onze nabestaanden als we overlijden. Lees meer

Automatische concepten 71

We hebben een probleem met de derde helft

Een voetbalwedstrijd stopt officieel misschien op het veld, maar Marthe van Bronkhorst merkt in de trein dat het slinkse spel doorgaat. Lees meer

Zeker weten dat hij een super goede vader wordt

Zeker weten dat hij een supergoede vader wordt

Eva wil blij zijn voor haar vriend, die na een halfjaar weer van zich liet horen, maar merkt dat het haar moeite kost. Lees meer

Ondraaglijk gewicht

Ondraaglijk gewicht

Een opmerking van een kennis activeert bij Aisha een stroom van onzekere gedachten. Waarom wordt ons zelfbeeld zo beïnvloed door externe standaarden? Lees meer

Wegwerpliefde

Wegwerpliefde

Liefde overwint niet alles, en zeker niet het kapitalisme, merkt Marthe van Bronkhorst. Lees meer

Zomercolumn: Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen 7

Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

In een zinderende zomerhitte deelt Stefanie Gordin, in een reeks van vier columns, haar persoonlijke gedachten en ervaringen over liefde, identiteit en kwetsbaarheid. Dit is deel vier. Lees meer

Une Belle Histoire

Une Belle Histoire

Als Aisha haar moeder vertelt over haar vakantieplannen in Bretagne reageert ze nuchter. ‘Dan kun je gelijk wel tante Ans uitstrooien’. Lees meer

Zomercolumn: Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen 6

Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

In een zinderende zomerhitte deelt Stefanie Gordin, in een reeks van vier columns, haar persoonlijke gedachten en ervaringen over liefde, identiteit en kwetsbaarheid. Dit is deel drie. Lees meer

Zomercolumn: Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen 3

Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

In een zinderende zomerhitte deelt Stefanie Gordin, in een reeks van vier columns, haar persoonlijke gedachten en ervaringen over liefde, identiteit en kwetsbaarheid. Dit is deel twee. Lees meer

Zomercolumn: Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

In een zinderende zomerhitte deelt Stefanie Gordin, in een reeks van vier columns, haar persoonlijke gedachten en ervaringen over liefde, identiteit en kwetsbaarheid. Dit is deel een. Lees meer

Zeggen dat ik schrijver ben

Zeggen dat ik schrijver ben

Voorafgaand aan een netwerkevenement besluit Eva dat het maar eens afgelopen moet zijn met haar heimelijke schrijverschap. Lees meer

Geesten uit mijn datingverleden

Geesten uit mijn datingverleden

In de digitale wereld komt Aisha haar ex-dates nog regelmatig tegen. Ze posten sportschoolselfies, krijgen een puppy, of een baby. Hoe zou het zijn als ze met hen samen was gebleven? Lees meer

‘Sexy, dat beenhaar’

‘Sexy, dat beenhaar’

Ongeschoren vrouwenbenen zijn voor sommige mannen 'een dingetje'. Maar Eva is wel klaar met al dat gedoe, en in het café waar ze zit blijkt ze daarin niet de enige. Lees meer

Mijn roodbewangde gezicht 2

Mijn roodbewangde gezicht

Het bekijken van jeugdfoto's dwingt Eva te reflecteren op één van haar onbewuste mechanismen: blozen. Lees meer

:De on//smakelijke week: De smakelijke aarde

De on//smakelijke week: De smakelijke aarde

Sinds vorig jaar voelt Aisha soms de behoefte om zand te eten. Ze gaat op zoek naar waar dit vandaan komt en hoe cultureel bepaald is wat we eetbaar vinden. ‘Is mijn zandbegeerte niet gewoon een hunkering naar verbinding naar iets dat ik ergens ben kwijtgeraakt?’ Lees meer

Mannen die over zichzelf praten

Mannen die over zichzelf praten

Na een aantal dates met een op zich interessante man twijfelt Eva of ze nog wel een keer met hem moet afspreken. Het probleem: hij praat te veel over zichzelf. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier! 

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer