Asset 14

Huilen

Het cadavre (XVI): Huilen

In het Cadavre staren schrijvers nooit naar een leeg vel papier. Ze gebruiken de laatste zin van hun voorganger als begin voor iets nieuws. Zo spelen ze een woordspelletje dat al jaren geliefd is bij verveelde kinderen en Parijse surrealisten.
Vandaag schrijft Daan Steinebach verder met de famous last words van Dorien Dijkhuis.

Zelfs de kinderen, die toch altijd al behoorlijk sprankelen, stralen als sterren. Ik geef me over. Tranen rollen langzaam over mijn wangen. Het Gregoriaans – ‘Da pacem domine/in diebus nostris/quia non est alius’ – heeft me gebroken. God is misschien de laatste die je in deze door god verlaten wereld om vrede kunt vragen.

Ik was alleen op zoek naar een beetje stilte. Oorlog is lawaai. Niet alleen van het monster zelf, geweren en bommen, maar ook van mensen; schreeuwen, huilen, krijsen. De chaos verplaatst zich door de lucht. Het klooster, waar eeuwen monastieke stilte de dienst uitmaakte heeft nu meer weg van de Albert Cuypmarkt op zaterdag, maar dan in twintig talen. De Albert Cuyp van voor de oorlog, voordat Amsterdam een grote modderpoel werd.

Ik was op een van de houten banken gaan zitten en staarde naar de attributen van de voor mij vreemde religie. Het is toch mysterieus: het houten lichaam van die verlosser dat zo levenloos boven alles zweeft, een gruwelijk symbool, het goud van het tabernakel, waar datzelfde lichaam in zou zitten, maar dan in de vorm van brood.
Ik moest denken aan wat een oude schrijver ooit tegen me zei: ’Uiteindelijk zijn alle schrijvers katholiek. Als je kunt geloven dat jouw verzonnen held zijn grote liefde copuleert, dan kun je ook geloven dat wijn in bloed verandert als de priester dat zegt. Dan zegt de priester, om te verklaren wat niet kan: mysterium fideii. Het mysterie van geloof is hetzelfde als het mysterie van de taal.’

Dat was in Amsterdam geweest, op het kantoor van de uitgeverij waar we allebei aan een lange tafel op een redacteur zaten te wachten. Er had ook nog een redactrice aan die tafel gezeten, gebogen over een manuscript, maar die leek ons niet op te merken.
Kort daarvoor had ik een verhaal gepubliceerd over een schrijver die zich bekeerde, niet om geloof, maar om een punt te maken. Het atheïsme begon in die dagen steeds militanter te worden en dat beviel me niet. Het stonk naar een laatste stuiptrekking van een beschaving op weg naar zijn eigen ondergang.

Dat wilde natuurlijk niet zeggen dat ik zomaar zelf was gaan geloven. Dat leek me wat drastisch, alleen om mijn gelijk te halen. De oude schrijver had zijn hoofd geschud. ‘Schrijven is een daad van geloof, daar kom je nog wel achter.’

Ik had niet echt geluisterd en een grap gemaakt over echte copulatie en dat die, ik beloofde het hem, toch beter was dan nepbloed. De redactrice had gelachen. Dat was wat ik me herinnerde van die hele gebeurtenis, die lachende ogen, die me nog zo vaak en van veel dichterbij aan zouden kijken.

Maar nu, midden in de chaos is het anders. Alles wat toen zo echt leek is nu onvoorstelbaar geworden. Amsterdam, die ogen (au, die ogen), de uitgeverij, de Prinsengracht: allemaal definitief verpulverd. Maar de woorden van de oude schrijver, toen abstract en belachelijk, zijn nu helderder dan ooit. Het mysterie van de taal, dus toch?

Ik blijf zitten, het wordt donker en nog veel stiller. Het klooster slaapt. Heel in de verte klinkt de oorlog, die slaapt nooit. Ik blijf zitten in mijn kleine stille wereld en luister naar de orde die heerst in de afwezigheid van geluid. Nog precies zo zit ik er als de kapel de volgende ochtend volstroomt voor de mis en de leegte van de nacht plaatsmaakt voor de stilte van geloof. Plechtige handelingen: brood wordt lichaam, wijn bloed en de lichamen in de banken worden mens. Het koor zingt, kinderogen kijken me aan, ‘da pacem domine’, de ogen stralen, ik breek. Ik huil en ik blijf huilen, als een kind alleen op de wereld.

Over drie weken borduurt Emma Stomp verder op Daans laatste zin.

Mail

Daan Steinebach (Utrecht, 1995) is schrijver en begint het liefst over alles een discussie. Hij studeert internationaal recht, eerder Nederlands recht en filosofie.

Reinout Dijkstra is illustrator uit Zwolle. Hij maakt tekeningen, schilderingen, foto's en soms ook nog een klein tekstje. Zijn werk is geaard in zijn eigen ervaringen, hij geniet van dingen als lichtval, kleur en is niet vies van een grapje.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Ik was elf

Ik was elf

In dit verhaal onderzoekt Jochum Veenstra waar de grens tussen fictie en werkelijkheid ligt voor kinderen. En tot welk punt kan je als ouder je zoon beschermen? Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

De Groep

De Groep

'Ik ben Jane en Kevin is een lul die te veel ruimte inneemt.' Amal Akbour schreef een verhaal over Jane, een narcistische jonge vrouw die voor het eerst deelneemt aan groepstherapie. Dit is een voorpublicatie van het verhaal dat Amal schreef als onderdeel van het Veerhuis Talentenprogramma. Lees meer

Auto Draft

Rooilijnen

Rik Sprenkels schrijft (als dichter en medewerker bij het Kadaster) over de beleidsregels achter de openbare ruimte: voor de gewone sterveling zijn ze onzichtbaar, terwijl ze wel veel invloed hebben op hoe hun wereld werkt en eruitziet. Lees meer

Verboden toegang 8

Verboden toegang

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In woord én beeld dicht Maaike Rijntjes over iemand die terugkeert naar het bungalowpark waar die opgroeide. Lees meer

Momentum

Momentum

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Sanne Lolkema dicht op drie levels over de prestatiemaatschappij: van micro-, naar macro- en mesoniveau. Lees meer

Herkauwen

Herkauwen

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Tussen ongemak en walging in dicht Moni Zwitserloot over zowel baren als geboren worden: 'je kruipt uit je dode vel / naar buiten / de broeierige nacht in'. Lees meer

Podiumgeil

Podiumgeil

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Birsu Tamer schreef een tekst voor een acteur die als het monster van Frankenstein diens publiek bespeelt. Lees meer

Handleiding

Handleiding

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In 'Handleiding' schrijft Ettie Edens over eenzaamheid, identiteit en gezien willen worden - en over iemand die een muur van haar kamer verft en daar zo in doorslaat dat ze in de kamer verdwijnt. Lees meer

De serre

De serre

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Johanna Loman schreef een verhaal over een jonge vrouw op een klimaatprotest: Wat als je wel moreel besef hebt, maar liever je kop in het zand steekt? Lees meer

Hertenkalf 2

Hertenkalf

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Tessa van Rooijen dicht in dit vierluik over het aangaan van verbindingen en het dragen van een dood hertenkalf: 'jongens is het sexy om een dood hertenkalf in je lichaam te hebben?' Lees meer

De tondeuse

De tondeuse

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Jana Flekken legt in fragmenten de band en rolverdeling tussen ouders en hun kind vast, en hoe die verandert wanneer een van de ouders ziek wordt. Lees meer

Mijn huid een rekbare grens (Frontaal)

Mijn huid een rekbare grens

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In dit drieluik bevraagt Isa/Isa Bob van Rooy de kaders die er gesteld zijn rondom onze natuurlijke wereld. Bestaat er eigenlijk wel een verschil tussen zelf en natuur, of tussen plant en organisme? Lees meer

Whisper Heart, The Movie

Whisper Heart: the movie

Hoe ver ga jij voor De Ware? Anne Sikma onderzoekt in dit bloedstollende verhaal de grenzen op tussen fictie en realiteit. Ben je er klaar voor? Lees meer

Voorland

Voorland

Hoe ga je om met de grote kans dat je, net als vele vrouwen in je familie, jongdementie zal krijgen? Yanaika Zomer bereidt zich voor in de vorm van een gedicht. Lees meer

Doorlaatbaar 1

Doorlaatbaar

Een jonge vrouw is mantelzorger voor haar moeder. Dit verhaal van Siska van Daele beschrijft de grens tussen hun binnen- en buitenwereld: binnen lijkt de tijd stil te staan, terwijl buiten alles doorraast. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer