Asset 14

Zei ik aansteller? Ik bedoelde ook aansteller

Hard//hoofd zoekt donateurs/kunstverzamelaars! Geniet je met enige regelmaat van onze artikelen? Ondersteun Hard//hoofd dan en hang ons aan je muur.
-
We lagen in bed, hij en ik. Het was zondag, de ochtend was slaperig zorgeloos. Buiten scheen de zon.
‘Ik ga er zo maar eens uit,’ zei ik. Hij keek niet op van zijn telefoon. Ik draaide me naar hem toe en vervolgde: ‘Maar niet voordat ik je geknuffeld heb natuurlijk.’ Hij legde zijn arm om me heen, ik dook weg in de holte die ontstond, maar zijn ogen bewogen niet weg van het scherm. Ik wachtte even. ‘Maar daar ben jij niet super-enthousiast over zie ik.’ Ik draaide me weer weg, ging rechtop en zette mijn voeten op de vloer.
‘Hee waarom ga je nu zo ineens weg?’ vroeg hij.
‘Omdat ik je een knuffel wilde geven, maar jij je telefoon interessanter vond,’ zei ik. ‘En in dat soort halvige aandacht had ik net even iets minder zin.’
Hij keek me beduusd aan. ‘Jezus,’ zei hij, ‘aansteller.’

Ik vind ‘aansteller’ het ergste. Mijn broer noemt me soms ‘muts’, dat kan ik hebben. Mijn vader zegt ‘tutta’ als ik iets niet heel inzichtelijk heb aangepakt en dat tolereer ik ook. Zelfs als ik op straat voor ‘hoer’ word uitgemaakt raakt me dat niet direct. Maar aansteller – er zit iets in dat woord waardoor de kleren van mijn lijf worden getrokken en ik naakt in de sneeuw kom te staan.

Ik denk dat het hierdoor komt: onbaatzuchtigheid en bescheidenheid vind ik een paar van de fijnste eigenschappen die je als mens kunt hebben. Maar als iemand mij een aansteller noemt is het alsof er wordt gezegd: jij lijkt een heel leuk en onbaatzuchtig en bescheiden meisje maar in feite ben je een aandachtsgeile en gewiekste baby die gaat krijsen als ze eens geen bewondering of affectie krijgt.

Het heeft ook te maken met de vrees voor onoprechtheid. Ik herinner me helse pijn aan mijn oor, ik kermde en kermde en niemand hoorde mij. Op dag drie, de pijn was ondragelijk geworden, zei mijn moeder: ‘Lieverd, we weten dat je pijn hebt. Nu maar weer even dimmen.’ Waarop mijn oma, die op bezoek was, haar gevleugelde uitspraak deed: ‘Gaat wel weer over voordat je een oud vrouwtje bent.’
Ik was te verbaasd om iets terug te zeggen en de pijn werd – ik zweer het je – acuut erger. Op dag vier moest ik weer naar school, maar dat ging gewoon echt niet.
‘Dan gaan we naar de dokter,’ zei mijn moeder, ‘als het dan zo erg is.’
De dokter concludeerde een gevaarlijke ontsteking waar we net op tijd bij waren, mijn moeder schrok zich wild.
‘Dat krijg je ervan als je je altijd aanstelt meid, dan gelooft niemand je meer als er echt iets aan de hand is,’ zei mijn broertje.

Bij oprechtheid denk ik aan het gedicht De beleefdheid van blinden van de Poolse dichteres Wisława Szymborska. Zij schrijft over een dichter die poëzie voordraagt aan een groep blinde luisteraars. Terwijl de dichter leest, beseft hij dat elke zin die hij zegt hier getoetst wordt aan het duister, dat hij geen hulp heeft van licht en kleuren, maar het helemaal zelf moet doen. Hij hoort zichzelf lezen over een jongen in een geel jasje op een groene weide, en over dat afscheidsgebaar vanuit het coupéraam en hij zou het uit schaamte allemaal willen verzwijgen, maar:

‘[…] groot is de beleefdheid van de blinden,
groot hun begrip en onbaatzuchtigheid.
Ze luisteren, glimlachen en klappen.

Een van hen komt zelfs naar voren
met een verkeerd om geopend boek
en vraagt een voor hem onzichtbare handtekening.’

De gave niets te verwachten, belangeloos te kunnen geven en te kunnen ontvangen, daar moet ik aan denken als iemand mij een aansteller noemt.

En toch kregen we ruzie, die zondagochtend, hij en ik.
Ik zei: ‘Wil je me geen aansteller meer noemen? Dat kwetst mij.’
Ik zag hem denken: stel je niet aan.

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Tsjisse Talsma gaat het liefst met zijn schetsboek de wereld rond.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Rocher Koendjbiharie ligt in zijn essay het probleem toe: 'Homonationalisme is niks meer dan de voorwaardelijke acceptatie van mensen uit de regenbooggemeenschap ten behoeve van een nationale identiteit en een nationalistische ideologie.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer