Asset 14

Ontworteling

Ik ben aanwezig bij een plantsessie. Dat is geen yoga-met-je-kamerplant bij Intratuin en ook geen gewassenruilmiddag (ja, het bestaat). Een plantsessie is bedoeld om een boom te planten ter nagedachtenis aan een dierbare. Hier sta ik, samen met zeventien andere mensen, in een zogenoemd herdenkingsbos. Twee boswachters van Staatsbosbeheer hebben ons van scheppen voorzien, in de zachte regen wordt er zand op geladen.

Ik ben hier met vriendin S, die een aantal maanden geleden haar moeder verloor. Ze heeft een eik uitgekozen, die op de aanhanger van het boswachterijbusje ligt te wachten. De plantgaten zijn al gegraven; aan ons om het jonge boompje in het gat te zetten, het met spanbanden aan groeipaaltjes te bevestigen en het toe te dekken met aarde.
‘Trek hem goed vast’, zegt een boswachter als we de eik tussen ons in hebben. ‘We willen geen ontworteling.’
‘Nee mam’, zegt S tegen het boompje, ‘we willen geen ontworteling.’
De mensen om ons heen planten ook boompjes. Sommigen huilen een beetje, iemand heeft een fles wijn en glazen meegenomen. Een oude vrouw staat onder een paraplu steeds iets verder in te krimpen, alsof de regen haar uitgumt. Ik vraag de boswachter of hij dit vaker doet. Hij vertelt dat deze plantdagen erg populair zijn, dat de aanvragen binnenstromen. ‘Een boom ademt toch het leven dat we willen vieren nietwaar?’

Ik moet denken aan een klasgenootje van de basisschool, Thomas. Thomas had eens een tekening gemaakt vol bomen, en ergens in een hoekje een heel klein hoofdje – dat was hijzelf. De tekenopdracht was een zelfportret, dus de juf kwam vragen waarom hij vooral bomen had getekend.
‘Wij ZIJN bomen!’ brieste Thomas – die soms last had van agressieaanvallen. ‘ZONDER BOMEN IS ER HELEMAAL GEEN ZUURSTOF EN GAAN WE ALLEMAAL HARTSTIKKE DOOD!’
De juf schrok zich wild.
‘ZONDER BOMEN KUN JE VERROTTEN MET JE ZELFPORTRET!’ Thomas begon hartstochtelijk te snikken en rende de klas uit. Thuis vroeg ik of het klopte dat bomen voor zuurstof zorgen. Het bleek waar te zijn.

En dan, op de zompige aarde van het druppende open veldje in het bos, moet ik ook denken aan de slachtoffers van de neergestorte MH17, voor wie een herinneringsbos is aangelegd, vlakbij Schiphol. In de vorm van een gevouwen lint, het symbool van de ramp, zijn 298 bomen geplant, die ieder een slachtoffer vertegenwoordigen. Op de website van het monument kun je opzoeken welke boom voor wie is geplant, en welke boomsoort het is. Mijn cursor glijdt over de nummers alsof ik een stoeltje reserveer in het zaaloverzicht van een theater, in mijn hoofd ruist het. Ina Kroon-Broghammer. Grove den. Andrei Marius Anghel. Sierappel. Cor Schilder. Perzisch IJzerhout. Ik lees dat de bomen omkranst worden door zonnebloemen die rond 17 juli, drie jaar na de ramp, zullen bloeien.

‘Ik weet niet zo goed wat ik nu moet zeggen’, zegt S als we de boomkluit met aarde hebben toegedekt. ‘Moet ik nu iets zeggen? Iets officieels?’
‘Wat zou je moeder leuk vinden? Wat zou ze zelf hebben gedaan?’ vraag ik.
‘Mijn moeder was diep gaan janken. Ze was een erg emotioneel type.’ S staart voor zich uit. ‘Ach mam…’, fluistert ze en dan begint ze zachtjes te huilen. Ik kruip weg onder haar arm. De oude vrouw onder de paraplu lacht ons haast onzichtbaar toe.

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Tsjisse Talsma gaat het liefst met zijn schetsboek de wereld rond.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Een ode aan de pornofilm 2

Een ode aan de pornofilm: Het Porn Film Festival Amsterdam

Porno is meer dan wat Pornhub en andere grote platforms ons voorschotelen. Het Porn Film Festival Amsterdam laat deze donderdag tot en met zondag zien, dat porno kwetsbaarder, artistieker en vrijer is dan velen verwachten. Emma Zuiderveen spreekt met organisatoren Erik ter Veld en Franka Bauwens. Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 14 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Illustreer jij de volgende cover van het Hard//hoofd Magazine?

Voor ‘Honger’, het najaarsnummer van 2025 van Hard//hoofd, zijn we op zoek naar illustrator die de cover van ons magazine wil maken. Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

De Groep

De Groep

'Ik ben Jane en Kevin is een lul die te veel ruimte inneemt.' Amal Akbour schreef een verhaal over Jane, een narcistische jonge vrouw die voor het eerst deelneemt aan groepstherapie. Dit is een voorpublicatie van het verhaal dat Amal schreef als onderdeel van het Veerhuis Talentenprogramma. Lees meer

Gebeden van keramiek - Nieuw werk voor kunstverzamelaars! 1

Gebeden van keramiek - Nieuw werk voor kunstverzamelaars!

Als dank voor hun steun, ontvangen onze ruim 1.700 kunstverzamelaars in januari een prachtig werk van beeldend kunstenaar Dakota Magdalena Mokhammad. Om welk werk het precies gaat blijft een verrassing, maar in gesprek met onze chef Kunst Jorne Vriens licht Dakota een tipje van de sluier op. Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer