Archiefwerk kan soms ironisch zijn. Zo hadden wij laatst zoveel Verheffing in papieren vorm dat de verheffing in ruimtelijke vorm onmogelijk werd. De pallets vol Bildungsideal bleken niet in staat zichzelf naar boven te werken, waardoor zij hulpeloos op de magazijnvloer bleven staan. Nu hadden wij wel een heftruck, maar was iedereen die deze kon besturen met pensioen gegaan. Mijn collega en ik moesten dan maar een dag op heftruckcursus. In de veronderstelling dat een rijbewijs voldoende moest zijn voor een ambitieuze botsauto sputterden wij nog tegen, maar de baas was onverbiddelijk. Twee weken later stonden wij om zeven uur ’s ochtends, bammetjes gepakt, op een bedrijventerrein in Amsterdam-West.
Heftruckrijden zelf is snel geleerd. Bij het besturen van een heftruck geldt dezelfde veiligheidsregel als bij dansen met Shakira: het achtereinde zwenkt uit. Dat is alles. Na twee achtjes achteruit te hebben gedraaid zonder iemand te raken ben je in feite al geslaagd. Het leeuwendeel van de cursusdag bestaat hierdoor uit aan de zijlijn staan terwijl de anderen hun achtje draaien met niets anders doen dan koffieleuten met de mannen.
Mannen waren het. Onze medeheffers waren middeljarige truckers die dichter bij huis wilden werken, magazijnpersoneel dat al jaren zonder certificaat reed tot de Arbo-inspectie daar achter was gekomen (‘het was niet mijn schuld dat die kast instortte, maar dan sta je toch zonder papiertje’) en één hoopvolle jongen die salarisverhoging was beloofd als hij ook op de vloer kon meedraaien. En dan wij, aangewezen om het magazijn op te schonen.
Zwijgend roerden wij in de koffie terwijl de hoopvolle jongen zijn achtjes draaiden. De heftruck trok een paar keer schokkend op en reed meedogenloos de eerste pion omver. Met de tweede omgereden pion brak de stilte (‘ooeeh’). Bij het hardhandig verplaatsen van de derde pion kon de rest niet meer toekijken. Als een supportersvak in de negentigste minuut begonnen de mannen instructies te roepen vanaf de zijlijn, en met een collectieve zucht van verlichting onder de deelnemers legde de hoopvolle jongen het parcours verder perfect af.
Starend naar de achtjes begonnen de gesprekken. Verhalen over exotische plaatsen en ladingen, waarin de kinderen uiteindelijk niet meer twee weken lang gemist konden worden. Toekomstplannen vol loonsverhoging en bijbehorende luxes. Volgende stappen, carrièreperspectieven. In die veredelde steekwagen werd een nieuw hoofdstuk gezien, een langverwachte traptree naar een beter leven. En ik voelde het ook. Want te midden van de tevreden brommende heren werd ook ik bevangen door dit pragmatische optimisme. Vergeet uitgestippelde loopbanen en zenuwslopende levenskeuzes, vandaag halen wij de netto winst van een nieuwe vaardigheid.
Na zeven uur hangen stapten mijn collega en ik als koningen naar buiten. Vanaf vandaag waren wij twee hefs in een wereld van hef-nots. De weg naar een betere toekomst hoeft niet altijd te bestaan uit lange uren en verbrande bruggen. Soms bestaat verheffing uit twee achtjes rijden onder luidkeelse aanmoediging en gejuich. Dus ga voor het heftruckcertificaat! Na afloop lijkt niets meer zo heel zwaar te tillen. En zo wel, dan heb je nu de papieren om daar wat aan te doen.