Asset 14

Lubberend clownspak

Hoe te troosten (I): Lubberend clownspak

Ach, kom nou eens hier. Lief, klein mensendiertje. Kom nou eens op mijn schouder liggen. Je moeder is ontslagen, de vader van je beste vriendin is dood, in de buik van je oom zit een tumor. Iedereen heeft het verschrikkelijk en je lijf hangt er machteloos bij. Je schopt tegen prullenbakken, scheldt ‘het systeem’ verrot, je aait en deelt tissues uit. Je weet niet of je meehuilen mag. Je geliefden jammeren alsmaar door en je bent zo gruwelijk moe. Niemand heeft je ooit uitgelegd hoe dit soort dingen moeten, maar het komt goed.
Het komt goed, hoor je. Je bent niet onmenselijk of psychisch gestoord. Je bent geen slechte dochter, geen slechte vriendin. Je bent geen slecht mens.

Ik probeer mezelf te overtuigen, ja.

Vorig jaar ging de vader van een goede vriendin dood. Ik hing er machteloos bij. Ik zei wel tien keer sorry voor het woord ‘gecondoleerd’ en stuurde haar grappige foto’s van ons samen. Op de foto’s antwoordde ze ‘hahahaha’.
Het spijt me dat ik haar niet gewoon heb gebeld. Het was niet zo erg geweest als ik niet uit mijn woorden was gekomen, of iets lelijks had gezegd als ‘wat een verdrietige fuckzooi’. Het was ook oké geweest als ze geen zin had in een telefoongesprek en na ‘n minuutje weer verder wilde met haar dag.
Ik had mijn ongemak mogen benoemen, stotterend en ongekunsteld en oprecht. Geen excuusjes, geen smoesjes. Gewoon samen vol in de stront, vol in het moment. Maar ik ga niet graag op m’n bek en ik weiger in wollige clichés te praten, ik durfde ons contact geen zwaarte te geven. Ik pleit voor onvoorwaardelijke vriendschap en liefde, maar kwam niet verder dan tamme berichtjes op WhatsApp en een laffe knuffel toen ik haar weer zag.

Dit wordt geen zielig en zuchtend verhaal over mijn bestaan. Met mij gaat het goed en met de meeste mensen om mij heen ook. Ik wil alleen zeggen: ik zadel mensen, die het al moeilijk genoeg hebben, met mijn eigen onvermogens op. Ik voel me daar stom bij en ik wil dat niet meer doen.
Ik wil geen mailtjes meer in mijn inbox die zeggen: ‘ach lieve Lisanne, woorden van jou zijn altijd een troost, maak je geen zorgen.’

Ik wil iemand worden die goed is in troosten. Zelf lijden is best wel makkelijk, of misschien is eendimensionaal een beter woord. Dat is niet lullig bedoeld. Iemand die lijdt wordt vrijgesteld van verplichtingen en mag zich volproppen met eten, verjaardagen vergeten. Hij mag de tijd nemen, en zo hoort het ook, zo is het ook goed. Zo moet het zijn.
Maar hoe kan ik in hemelsnaam iemand daarvan overtuigen? Hoe kan ik een ruimte creëren waarin iemand zich veilig voelt? Het liefste zonder er zelf aan onder door te gaan en op een manier die bij me past. Zonder comfort food à la Ben&Jerry’s en zonder inspirerende citaten die als een idioot, lubberend clownspak voelen.

Het kan toch niet zo zijn dat alles dat kan troosten kitsch en plakkerig is. Dat zou betekenen dat mensen zoals ik, die moeten lachen als ze voor een schap vol condoleancekaarten staan, en die het ongemakkelijk vinden een arm om iemand heen te slaan, binnen een rouwproces ballast of hofnar zijn. Meer niet. Daar geloof ik niet in. Dat wil ik niet geloven. Er liggen genoeg rampen in het verschiet. Iedereen om me heen stort nog eens genadeloos in. Ik ben pas tweeëntwintig, en ik wil me voorbereiden op die rare storm van gebroken harten en doden.

Ik kocht mijn eerste zelfhulpboek, The art of comforting, met op de kaft een roze bloesemtak. Ik maakte een afspraak met de Troostcoach, zijn credo is: je bent niet alleen. Op scholieren.com las ik over een jongen die eerst een drie en later een acht kreeg voor een condoleancebrief. Het valt te leren.

Het komt goed.

Mail

Lisanne van Aert is schrijver, theatermaker en bloemist. Ze floreert bij haar eigen theatergroep: Het Pijpcollectief. // lisanne@hardhoofd.com

Mikko Kuiper is schilder, tekenaar, kok en dj.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Mijn huid een rekbare grens (Frontaal)

Mijn huid een rekbare grens

In dit drieluik bevraagt Isa/Isa Bob van Rooy de kaders die er gesteld zijn rondom onze natuurlijke wereld. Bestaat er eigenlijk wel een verschil tussen zelf en natuur, of tussen plant en organisme? Lees meer

Whisper Heart, The Movie

Whisper Heart: the movie

Hoe ver ga jij voor De Ware? Anne Sikma onderzoekt in dit bloedstollende verhaal de grenzen op tussen fictie en realiteit. Ben je er klaar voor? Lees meer

:We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

Marthe van Bronkhorst schreef een kort toneelstukje waarin Ruben Brekelmans en Dilan Yesilgöz uiteenzetten hoe ze armoede willen gaan oplossen. Lees meer

Lief kutland // Lancering 1

Kijk de lancering van 'Lief kutland' terug

Tijdens de lancering van het vijfde Hard//hoofd magazine, 'Lief kutland', plozen we dit neokoloniale stipje op de aardbol uit. Bekijk de registratie. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Dunne intellectuele belangstelling

Dunne intellectuele belangstelling

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld. Lees meer

Voorland

Voorland

Hoe ga je om met de grote kans dat je, net als vele vrouwen in je familie, jongdementie zal krijgen? Yanaika Zomer bereidt zich voor in de vorm van een gedicht. Lees meer

:Het koloniale verleden en roofkunst: wat ga je na een spijtbetuiging dóén?

Het koloniale verleden en roofkunst: wat ga je na een spijtbetuiging dóén?

Hoe kan Nederland de schade herstellen van het koloniale verleden? Wanneer zijn excuses oprecht en zinvol? Waarom wordt niet alle roofkunst teruggegeven? In musea en cafés in Kaapstad mijmert Jorne Vriens over deze vragen en ziet hij zich geconfronteerd met zijn eigen geprivilegieerde positie. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

How can I make this about me? 1

How can I make this about me?

Marthe van Bronkhorst staat stil bij een jaar genocide en pleit ervoor om het meer over onszelf te laten gaan: 'Die dode Palestijnen hadden jouw kinderen kunnen zijn.' Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Doorlaatbaar 1

Doorlaatbaar

Een jonge vrouw is mantelzorger voor haar moeder. Dit verhaal van Siska van Daele beschrijft de grens tussen hun binnen- en buitenwereld: binnen lijkt de tijd stil te staan, terwijl buiten alles doorraast. Lees meer

De inspraakavond

De inspraakavond

Om een progressief geluid te laten horen gaat Michiel Cox naar een inspraakavond over windmolens. Maar tijdens de bijeenkomst begint hij te twijfelen. Is dit inspraak? Lees meer

Lieselot 2

Winnaar Stoute Stift 2024

Ruben Topia won met zijn illustratie de Stoute Stift 2024, de illustratiewedstrijd die deBuren organiseert. Topia maakte een illustratie bij een erotische verhaal van Prins de Vos. Lees hier het juryrapport! Lees meer

Lieselot 1

bloedbanen

‘Jij bént geen lijf, je hébt er een,’ stelt de therapeut in het buurthuis. Kan de ik-persoon geholpen worden? Met ‘bloedbanen’ won Sandro van der Leeuw de juryprijs van Het Rode Oor 2024, de erotische schrijfwedstrijd van Vlaams-Nederlands huis deBuren. Lees meer

Lieselot

Lieselot

Twee vrouwen in een verzorgingstehuis hebben een afspraakje - maar zal de ander wel komen? Met ‘Lieselot’ won Sanne Otten Het Rode Oor 2024, de erotische schrijfwedstrijd van Vlaams-Nederlands huis deBuren. Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

De dooddoener van het kwaad

De dooddoener van het kwaad

Bas Keemink bespreekt de film 'The Zone of Interest', waarin Jonathan Glazer 'Big Brother' naar de Holocaust brengt. Lovende kritieken schrijven dat hij Hannah Arendts theorie, de banaliteit van het kwaad, goed in beeld brengt, maar is dat wel zo? Lees meer

Ondergang / Opkomst

Ondergang / Opkomst

Wat als Pangea opnieuw ontstaat en de wereld weer één land wordt? In haar beeldende gedichten fantaseert Sanne Lolkema over nieuwe en oude werelden, systemen en cirkels. Lees meer

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Jorne Vriens bezocht een tentoonstelling in Parijs en dit leidde tot een prachtige uiteenzetting over tekst, smartphones, connectie en fotografie. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer