Een speciale editie van Alles vijf sterren vandaag. Vanwege de politieke gebeurtenissen deze week beantwoorden redactieleden de vraag: 'wat doe jij tegen fascisme?'.
Rosa Luxemburg: het tij keren
✩✩✩✩✩
Sarah van Binsbergen
'Hoe om te gaan met politieke ontreddering? De neiging om de dekens over mijn hoofd te trekken trotserend, toog ik gisteravond naar de Balie voor een avond naar aanleiding van het boekje Het tij keren, over Rosa Luxemburg en Hanna Arendt. Joke Hermsen schreef het essay op verzoek van Coen Simon en Frank Meester in de serie Nieuw Licht, waarin hedendaagse denkers met oude denkers in gesprek gaan. De timing van dit boekje kon natuurlijk niet beter zijn: Luxemburg, icoon van links verzet en een door en door politiek denker, heeft zich als geen ander bezig gehouden met de vraag hoe tegenwicht te bieden aan dominante politieke krachten. Ze was de eerste die in haar werk verbindingen legde tussen kapitalisme, racisme en seksisme en schreef over het belang, nee, de plicht van burgerlijke ongehoorzaamheid.
‘Het meest revolutionaire dat je kunt doen is luidkeels verkondigen wat zich aan het voltrekken is’, citeerde Hermsen Luxemburg in De Balie. Het beste wat je kunt doen om dat gevoel van ontreddering te verslaan, is denk ik om je aandacht te richten op die figuren uit de geschiedenis die precies dat deden. Lees Rosa Luxemburg. Lees Hannah Arendt. Lees bijvoorbeeld ook James Baldwin, of Simone Weil. Verdiep je in die denkers die er niet voor terug deinsden om de vingers op de zere plekken te leggen en die geloofden dat het mogelijk was om het tij te keren.'
Antiracisme-demonstratie: weigeren terug te trekken
✩✩✩✩✩
Meredith Greer
'Zaterdag 23 maart wordt de jaarlijkse antiracisme-demonstratie georganiseerd. Toen het comité vorig jaar de demonstratie organiseerde tijdens de gemeenteraadsverkiezingen, noemden ze specifiek FvD en PVV in hun manifest. Er ontstond een mediarel. Want racisten hebben ook het democratische recht om mee te doen aan verkiezingen. De SP en PvdA dropen af.
Rutger Groot Wassink, lijsttrekker voor GroenLinksAmsterdam, weigerde zich terug te trekken. Hem werd gevraagd wat hij er van vond dat er ook antifascistische partijen rond zouden lopen. Hij antwoordde: 'Nou als u mij vraagt of ik antifascistisch ben, ja welzeker. Fascisme is natuurlijk een buitengewoon bedreigende en gevaarlijke ideologie. Dus ik zou mijzelf wel als antifascist beschouwen ja.' GroenLinks werd de grootste partij van Amsterdam. De demonstratie begint morgen om 14.00 uur op de Dam.
Carl Schmitt: lees Baudets helden
✩✩✩✩✩
Daan Steinebach
'Pompeuzer kon het niet natuurlijk, de overwinningsspeech van Thierry Baudet. Poe poe, de Uil van Minerva (blijf eens af!) en andermaal het boreaal Europa waar hij zo verlekkerd van gaat kijken (gadverdamme!). Maar hij maakte nog een verwijzing, curieus genoeg zonder er al te veel ruchtbaarheid aan te geven: naar Carl Schmitt, hofjurist van Nazi-Duitsland (en, toegegeven, even briljant als sinister denker). Nou verwijst Baudet heel vaak naar Carl Schmitt en heeft hij dat nog nooit toegegeven. Nu was hij alleen curieus onvoorzichtig, hij begon namelijk over de ‘immanente religie, de politieke theologie,’ van het ‘kartel’. Politieke theologie is de titel van een boek uit 1922 van Carl Schmitt, over hoe geseculariseerde theologische begrippen steeds de politiek beheersen, inderdaad als een ‘immanente religie’ (wat dan weer niet meer betekent dan een niet-transcendente religie, dus zonder god).
Baudet verwijt de Nederlandse elite van ‘transitie’ hun seculiere god te hebben gemaakt en dat is inderdaad een belediging in zijn Schmittiaanse wereldbeeld. Later, in Der Begriff des Politischen zou Schmitt uitleggen dat politiek in essentie maar één onderwerp heeft: het onderscheid vriend en vijand. En het allerberoemdst is hij om het standpunt dat die beslissing maar door één iemand genomen kan worden, de soeverein, in zijn woorden: hij die beslist over de Ausnahmezustand, uitzonderingstoestand. Dus hij die beslist wie de vijand is, de ander. Dat de enige politieke theologie de verafgoding is van die ene leider van de grote strijd van het eigene (oikos!) tegen het vreemde. En wat zei Baudet ooit eens: ‘het is wel belangrijk om een heldere vijand te formuleren.'
Lees dus Carl Schmitt, als je wil weten wie Thierry nou nawauwelt (en om te weten dat hij echt niks zelf bedenkt). Maar lees vooral de grootste intellectuele vijand van Schmitt (en absolute meerdere), Walter Benjamin en zijn leerling Giorgio Agamben.
Beeld via Imagenesmi