Asset 14

Dankbare kwal

Dankbare kwal

Met mijn vrienden E. en M. loop ik over een festivalterrein. Het is avond en nog warm, zand hangt als stof in de lucht, overal klinkt geluid van mensen die praten en lachen en soundchecken. Ik ben blij, een beetje verbrand, een beetje dronken, wat is dit voor prachtig leven, denk ik. We zuigen met rietjes sangria uit een emmer en blijkbaar stoot ik bij elke slok een verheugde kreet uit.
‘Jezus Iduna,’ zegt E. ‘Doe eens niet zo dankbaar de hele tijd.’

Toen ik nog bij mijn moeder woonde, las ik op de wc geregeld de Happinez. Vrede in jezelf, liefde in je hart, lichtheid in de ziel – terwijl mijn blaas en darmen zich leegden heb ik heel wat issues in handen gehad. Het themanummer over ‘dankbaarheid’ bleef me achtervolgen. ‘Je bent niet dankbaar omdat je gelukkig bent, maar gelukkig omdat je dankbaar bent,’ zo werd de Benedictijnse monnik en schrijver David Steindl-Rast geciteerd. Ik moest aan mijn oma denken, die zei altijd: ‘Iduna wordt al blij van een plakje kaas.’ Ik besloot dat het eens afgelopen moest zijn. Dankbare mensen waren net als ik slome weekdieren die om alles glimlachten. Donker wilde ik worden, en mysterieus en afstandelijk.

M. neemt een grote slok uit de emmer. ‘Ja,’ zegt hij, ‘Iduna is echt zo’n dankbaar type. Heerlijk.’
‘Heerlijk?’ zegt E. ‘Het is fucking irritant. Alsof we met een kleuter op pad zijn.’
‘Lieve mensen,’ zeg ik. Ik sta stil op de stoffige weg. ‘Kijk om je heen. We zijn in een paradijs. De zon heeft de hele dag geschenen, we zijn op weg naar een concert van Kraftwerk, dat verdorie al de boeken ingaat als legendarisch nog vóór het überhaupt begonnen is, we zijn gezond, we hebben geld. Beter gaat het niet worden. Dus als we ergens mogen wenen van geluk, dan hier.’
M. en E. zeggen even niets.
‘Wisten jullie trouwens,’ ga ik verder, ‘dat het wetenschappelijk bewezen is dat dankbare mensen gelukkiger zijn? Daarom houden sommige mensen een gratitude journal bij, om dagelijks in op te schrijven waar ze allemaal dankbaar voor zijn. Razend populair, die dagboeken. Sommige mensen raken zelfs verslaafd aan dankbaarheid, is het niet schitterend?’

Ik moet denken aan een vak dat ik tijdens mijn studie volgde. Het was een keuzevak over Nobelprijswinnaars, we bespraken de Amerikaanse schrijver William Faulkner. ‘Is dat die kwal met die walgelijke quote over dankbaarheid?’ zei Ludo, die zelf de grootste kwal van de werkgroep was.
‘Die uitspraak wordt inderdaad vaak geciteerd,’ zei de docent.
‘Veel te toegankelijk,’ zei Ludo. ‘Echt zo’n Loesje. Gatver.’
Toen ik thuiskwam googelde ik de uitspraak. 'Dankbaarheid is een kwaliteit die vergelijkbaar is met elektriciteit,' las ik, 'het moet worden geproduceerd en ontladen en opgebruikt om überhaupt te kunnen bestaan.' Ik vond de verhalen van Faulkner moeilijk te doorgronden, in tegenstelling tot Ludo, dus ik was van de werkgroepbijeenkomsten behoorlijk onzeker geworden, maar dit raakte me direct. Het was alsof Faulkner al die Happinez-artikelen in één klap goedmaakte. Ontladen en opgebruiken – dat stond me te doen. Ik besloot het streven naar een donker karakter voorlopig uit te stellen en voortaan dankbaar te glimlachen wanneer me dat uitkwam.

‘Als ik ooit een gratitude journal ga bijhouden mogen jullie me in een schimmelige jutezak stoppen en levend begraven,’ zegt E.
‘Deal,’ zegt M.
We lopen naar het podium, Kraftwerk is inmiddels begonnen. De jaren-70-bliebjes trillen onze oren in, er komt een schreeuwende man langs. ‘FUCKING KRAFTWERK!’ brult hij. ‘REVOLUTIE!!!’ We dringen naar voren en zetten onze 3D-brillen op, de animaties op de beeldschermen komen langzaam naar ons toe. De lucht is helder donkerblauw, de zon lijkt er nog niet helemaal uit verdwenen te zijn. Alsof iets elektrisch wordt geladen om ons heen.
‘Oké, dit is best vet,’ zegt M.
‘Dit is leuk, dit is leuk!’ zegt E. Ze begint te springen. Ik wacht op meer verheugde kreten, die inderdaad snel volgen.

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Debora Westra is freelance illustrator, onderwijzer en organiseert kunstprojecten op het asielzoekerscentrum Ter Apel.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
 1

Een luik naar het verleden

De opa van Emma Stomp vertrok vanuit Curaçao naar Nederland. In haar gedichten observeert ze het gemis dat dat met zich meebrengt. 'Koop een wollen muts tegen de regen en kou, bid tweemaal daags voor je examens, denk aan thuis maar niet te veel, weet dat alles uiteindelijk is voorbestemd.' Lees meer

Die betere wereld wordt al gemaakt

Die betere wereld wordt al gemaakt

Kun je, met alles wat er gebeurt in de wereld, nog gelukkig zijn? Marthe van Bronkhorst vindt het antwoord en ontdekt een boel hoopvolle initiatieven Lees meer

Zomers zwijgen

Volim nas: hoe de taal van de liefde mijn lichaam tot stilte maande

Wat als je vertrouwen in jezelf en je lichaam plotsklaps wordt aangetast door epileptische aanvallen? En tegelijkertijd je vertrouwen in de onvoorwaardelijke liefde van je oma ook op losse schroeven komt te staan? In een persoonlijk essay neemt Dorea Laan je in beeldende taal mee in deze zoektocht. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Harnas’, het achtste Hard//hoofd Magazine!

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Harnas’, het achtste Hard//hoofd Magazine!

In welk harnas hul jij je? Stuur voor 14 september je pitch in en draag met een (beeld)verhaal, essay, poëzie of kunstkritiek bij aan het magazine ‘Harnas’. Lees meer

Misschien voor mezelf, maar niet voor jou

Misschien voor mezelf, maar niet voor jou

Eva van den Boogaard lijkt op iemand die ze nooit gekend heeft. Via een persoonlijke brief en een angstaanjagende gebeurtenis leert ze hem toch een beetje kennen. Lees meer

:Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst 3

Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst

Wat betekent het om moeder te zijn? En wanneer ben je dan een ‘goede moeder’? Moederschap, en alle nuances daarrond, blijft onderbelicht. Anne Louïse van den Dool onderzoekt via de representatie van moeders in de beeldende kunst de vele kanten die horen bij moeder zijn. Lees meer

Mijn Apocalypsis Leydenensis 1

Mijn Apocalypsis Leydenensis

In deze gedichten vliegt Joshua Snijders koerend over een postapocalyptisch Leiden, zijn Lays-chipszakjes tijdens een uitstapje in de Melkweg achtergelaten en zwemmen walvissen op wieltjes. 'De vraag is of je voetafdrukken kunt achterlaten wanneer er geen zwaartekracht is.' Lees meer

Lois Cohen maakte foto voor onze kunstverzamelaars: ‘Ik regisseerde per ongeluk een etalagepop’

Lois Cohen maakte foto voor onze kunstverzamelaars: ‘Ik regisseerde per ongeluk een etalagepop’

Word vóór 1 juli kunstverzamelaar bij Hard//hoofd en ontvang een unieke print van Lois Cohen! In gesprek met chef Kunst Jorne Vriens licht Lois een tipje van de sluier op. Lees meer

Was dit nou een flirt?

Was dit nou een flirt?

Als de Amsterdamse Carrie Bradshaw schrijft Marthe van Bronkhorst over de schemerflirt: een net te lange blik, een ambigu compliment, een hand die 'per ongeluk' de jouwe aanraakt. Lees meer

In gesprek met Jacqueline Peeters

In gesprek met Jacqueline Peeters: ‘Schilderen is denken en doen’

Aucke Paulusma gaat in gesprek met Jacqueline Peeters over haar nieuwe tentoonstelling. ‘Ik hoop dat ze in mijn werk iets van die spanning zien tussen wat zichtbaar is en wat verborgen blijft, en dat ze voelen hoe ik dat proces van schilderen benader.’ Lees meer

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Op 25 mei organiseerde Hard//hoofd een schrijfworkshop met het thema: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?' Tijdens deze middag hebben de uitgekozen deelnemers onder begeleiding van één van de vier hosts uit het netwerk van Hard//hoofd de tijd gekregen om ideeën uit te wisselen, hun eigen tekst aan te scherpen en te reflecteren op hun eigen schrijfproces. Samen met de hosts kijken we terug op een verdiepende, inspirerende dag vol uitwisseling en reflecties. Lees meer

Dit maakten onze kunstverzamelaars en magazineabonnees mogelijk in 2024

Dit maakten onze kunstverzamelaars mogelijk in 2024

Kunstverzamelaars dragen bij aan onze missie om nieuw talent te ondersteunen en een vrije ruimte te bieden. We leggen graag uit hoe we de donaties in 2024 hebben besteed. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

In deze colum geeft Marthe Bronkhorst je een van haar geheime toverzinnen om vervelende talkshowgasten de mond te snoeren. 'Is dat zo?' Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

:De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

In het tweede deel van deze essayreeks over kunststakingen schrijft Lara den Hartog Jager over kunstenaars die worstelen met systemen van macht en de vraag of hun kunst verandering teweeg kan brengen. Lees meer

Hard//hoofd zoekt vóór 28 juli 2.500 trouwe lezers!

Hard//hoofd verschijnt weer op papier, nu met extra bijlage! In Honger lees je over de pijn, het verlangen en de schoonheid van datgene waar we naar smachten. Schrijf je vóór 28 juli in voor slechts 3 euro per maand en ontvang Honger in september in de brievenbus, mét bijlage Ik wil, wil jij ook? over seksueel consent. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer