Asset 14

'Proberen is laveren'

Ik lees in de krant dat een van mijn leerlingen, een hippe jongen van twaalf, een schrijfwedstrijd heeft gewonnen. Hij blijkt zelfs al wat publicaties op zijn naam te hebben. ‘Dag schrijver!’ zeg ik tegen hem als hij mijn lokaal binnenkomt. Ik prijs hem uitvoerig, vertel over mijn eigen schrijfbezigheden en jubel dan: ‘Ik denk dat we elkaar collega’s kunnen noemen!’ De leerling haalt zijn schouders op. ‘Kijk weet je,’ zegt hij, ‘schrijven is m’n passie. Maar school is ook belangrijk, dus ik probeer een prettige en werkbare balans te vinden. Mezelf als ‘schrijver’ zien zou op dit moment die balans verstoren. Snap je wel?’

Het leven biedt naast schrijven nog veel meer. Dat weet ik heus, maar soms is het goed om dat ook eens van een ander te horen. Niet lang na het gesprekje met de leerling zit ik met een groep bevriende (aspirant-)schrijvers bijeen. We kunnen nog niet van het schrijven leven, en houden er allerlei bezigheden buiten het schrijven op na. Daar moeten we het eens over hebben, vinden we. ‘De grote vraag,’ zeg ik terwijl ik een slok van mijn thee neem en net zo achteloos probeer te kijken als mijn leerling, ‘is natuurlijk: hoe vind je een prettige en werkbare balans?’

De eerste die antwoordt is Wessel, en hij begint direct met een succesverhaal. Zijn bedrijfje Working typewriters, waarmee hij typemachines koopt, repareert en doorverkoopt, heeft hem inmiddels vele duizenden euro’s opgeleverd. Zonder haperen vertelt hij over zijn klanten in Abu Dhabi, de dochter van Kurt Cobain die zijn mooiste exemplaar wilde hebben, en de bijzondere typemachine die hij voor veel geld aan een groot museum in Londen verkocht. Toen de kopers erachter kwamen dat die machine nog geen maand eerder voor minder dan de helft van het geld op Ebay aan een Nederlander was verkocht, vroegen ze Wessel of dit niet wat scheef was en hij niet een beetje kon inbinden met zijn prijs. Wessel dacht even na over moraliteit en karma. Toen dacht hij na over het budget van het museum en over de geest van zakendoen en zei: ‘No, take it or leave it, bye.’ En het museum kocht de typemachine voor de prijs die Wessel vroeg.
Hij eindigt zijn verhaal met een wijze les: ‘Lieve vrienden,’ zegt hij, ‘shit bereiken kost tijd. Gebruik alle tijd die je hebt om te investeren in waar je heen wilt. En laat nooit je prijs zakken.’

Als we bekomen zijn van vooral die ‘vele duizenden euro’s,’ neemt Marlies het woord. ‘Ik maak films,’ zegt ze, ‘in vijf dagen, met een budget van zestien euro en op locaties waar je alleen op de grond kunt slapen. Dat kun je niet direct een prettige en werkbare balans noemen, maar het is fantastisch.’ We bekijken een paar van haar korte films, sterke, grappige films. ‘Ik denk,’ zegt Marlies, ‘dat wat je ook doet of maakt, je ervan uit moet gaan dat er in eerste instantie niemand op zit te wachten. De grote kunst is dan: daar schijt aan hebben.’

Ten slotte komt Sadaf overeind. Zij is bezig om arts te worden en ze vertelt over haar onderzoek: een behandelmethode met een apparaatje dat in het lichaam wordt geplaatst en waarmee spierimpulsjes of hersengolven kunnen worden gedetecteerd. ‘Er was een volledig verlamde patiënt,’ zegt Sadaf, ‘die nog heel helder kon denken. De vrouw zat opgesloten in haar eigen lichaam, ze kon op geen enkele manier communiceren, al jaren niet. Toen is dat apparaatje in haar hersenen geplaatst en konden haar hersengolven, na oefenen en oefenen en oefenen, het toetsenbord van een computer aansturen. De allereerste zin die de vrouw schreef was: “Proberen is laveren.”’

Sadaf kijkt ons blij aan, wij blijven een poosje stil. Regen timmert tegen de ruit, een slokje thee glijdt door iemands slokdarm. Ik hoor een nies, een zucht, Wessel staat op, pakt een typemachine, aait over de toetsen. Proberen is laveren. De zin blijft de rest van de week in mijn hoofd hangen.

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Tsjisse Talsma gaat het liefst met zijn schetsboek de wereld rond.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer