Asset 14

Schijnheilig ijsje

Berouwvol leven

‘In totaal zijn door alle Groningse bevingen van de afgelopen jaren nog altijd ruim 17 duizend schademeldingen niet afgehandeld’, lees ik in de Volkskrant. Ik zit op mijn balkon, het is zomerweer, de achterbuurman is aan het gewichtheffen op zijn dakterras. Allejezus, denk ik, zeventienduizend meldingen, zeventienduizend scheuren en verzakkingen en krakende binten. Zeventienduizend keer iemand met rotzooi, en niemand die zegt: kut voor je, gaan we nu oplossen.

Ik besluit mijn vader te bellen. Hij heeft jaren als veiligheidsinspecteur bij de NAM gewerkt (je zou kunnen zeggen dat mijn halve studie is betaald met Shellgeld, en dat ik dus niet met schone handen mijn geesteswetenschapvakken heb gevolgd), maar over de bevingen hoor ik hem nooit.
‘Pap,’ zeg ik. ‘Hoe zit dat nou. Al dat gedoe in Groningen. Moeten we niet wat doen?’
‘Haha ja,’ zegt hij. ‘Ik zit in een appgroepje met allemaal andere gepensioneerde collega’s. Weet je hoe die groep heet? Slagveld Slochteren, hahaha.’
‘Dit is niet grappig hè?’
‘Nee, ik weet het.’
‘Ik ben serieus.’
‘Ja, ik weet het. Boeven zijn het daar.’
‘Voel jij je niet schuldig?’

Schuld is voor mij een belangrijk thema. Dagelijks voel ik me schuldig, bijvoorbeeld omdat ik een vriendin niet op tijd terug-app of omdat ik niet meedoe aan politieke discussies op Twitter. Ik herinner me dat een jongen met wie ik verkering had eens niet lekker in zijn vel zat. Ik kon hem niet helpen en daar voelde ik me zo schuldig over, dat ik daardoor zelf óók niet meer lekker in mijn vel zat. ‘Dit werkt dus niet,’ riep hij wanhopig. ‘Nu ben ik jou aan het troosten in plaats van jij mij!’
Maar de grootste schuld die ik voel gaat over mijn profiterende houding in het leven. ‘De Groningse huizen barsten uit hun voegen,’ zeg ik tegen mijn vader, ‘en ondertussen huppelen wij vrolijk over de bloeiende velden?’
‘Natuurlijk voelen we ons schuldig,’ zegt papa. ‘Maar ik ben er al een tijdje weg, hè? De volgende generatie is aan de beurt.’

De achterbuurman is inmiddels aan push-ups begonnen. Ik wrijf over mijn buik, een randje vet puilt over mijn broekriem, ik denk aan alle work-outs die ik niet doe. ‘Lekker makkelijk hoor,’ zeg ik. ‘Precies voordat de boel begon te scheuren ben jij ertussenuit geknepen. Heel slim.’
‘Zeg tante tutta, doe dit eens niet. Die gaskraan moet dicht, je wéét dat ik dat vind, toch?’

De Deense filosoof Søren Kierkegaard meent dat je je schuldgevoel niet op kunt lossen met activisme. Ja, de mens is in de kern schuldig, maar niet op grond van zijn handelen. De mens is schuldig omdat hij tekortschiet op grond van zijn wezen. Geen vuist in de lucht, zegt hij, maar een berouwvol leven is de enige optie. Hoewel ik die opvatting begrijp in de geest van zijn tijd en religie, vind ik het een slap vaatdoekje. En mijn vader vind ik ook een slap vaatdoekje.

‘Iets vinden is natuurlijk niet genoeg hè pap?’, zeg ik. ‘Hoe voelen de collega’s in je appgroep zich? Liggen zij ook wakker van die zeventienduizend onbehandelde meldingen? Of zijn ze te druk met het poetsen van hun golfballen?’
Mijn vader lacht kort, is even stil en zegt dan dat hij moet ophangen. De buurman is inmiddels aan lunges begonnen en kijkt me stralend aan. Als hij ziet dat ik hem beloer, steekt hij zijn hand omhoog, maar met lunges zijn de Groningers ook niet geholpen, dus ik zwaai niet terug. Daar voel ik me tien seconden later alweer schuldig over.

Die avond haal ik een ijsje en wandel ik door het park naast mijn huis. Mensen ruimen barbecueresten op, honden rennen onvermoeibaar rondjes om zichzelf. Ik voel me een slecht mens. Ik verwijt de buurman zijn sportiviteit en mijn vader zijn gebrek aan activisme. En ondertussen eet ik ijs en ben ik blij dat ik niet in Groningen woon en dankzij Shell geen hoge studieschuld heb.
‘Pap,’ app ik. ‘Sorry. Jij en je golfballen kunnen er natuurlijk niets aan doen. Kusjes van je schijnheilige dochter.’
Direct appt hij terug. ‘Iduna, ik golf niet zoals je weet. Voor de rest heb je gelijk. Slagveld Slochteren gaat binnenkort vergaderen. Liefs van je hypocriete vader.’

Mail

Iduna Paalman (1991) is al bijna vier jaar columnist voor Hard//hoofd. Haar poëziedebuut ‘De grom uit de hond halen’ verscheen in het najaar van 2019 bij Querido. Ze won er de Poëziedebuutprijs 2020 mee. Ze publiceerde onder meer in De Gids, De Revisor, De Groene Amsterdammer en NRC Handelsblad.

Debora Westra is freelance illustrator, onderwijzer en organiseert kunstprojecten op het asielzoekerscentrum Ter Apel.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

De verdwenen kosmonaut

De verdwenen kosmonaut

Duizenden kilometers van de kosmonaut vandaan zit Igor, uitkijkend over de stad, terwijl hij luistert naar de ruis op de tv, naar de beukende eurodance plaat die nog naklinkt in zijn oren en naar een stem die hem probeert te overtuigen terug te komen. In De verdwenen kosmonaut van Thijs van der Heijden raakt een... Lees meer

Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer