Asset 14

Willen jullie meer of minder democratie?

Hard//Talk: Depressie 1

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Vincent Tijms las het rapport ‘Echte Democratie’ van Thierry Baudet en Paul Cliteur en herkende er maar weinig échte democratie in.

Vorige week publiceerde het Forum voor Democratie het onderzoeksrapport Echte Democratie, dat in opdracht van de PVV werd geschreven door Paul Cliteur en Thierry Baudet. De oplettende lezer kon al snel zien dat het werk vooral uit de koker van Baudet kwam, want al zijn stokpaardjes komen herhaaldelijk en in rap tempo voorbij: de gewone man wordt gepiepeld door de politieke elite, het gezonde boerenverstand wordt gemarginaliseerd en de kloof tussen burger en politiek ligt ten grondslag aan de politieke crises van dit moment.

De verklaring voor deze ellende ligt volgens de auteurs bij de ontstaansgeschiedenis van de democratie, die ervoor heeft gezorgd dat het huidige bestel een light-versie van de oude aristocratie is. Deze analyse komt opvallend dicht bij de linkse kritiek op parlementaire democratie, zoals bijvoorbeeld David Graeber gaf in zijn boek The Democracy Project. Ook de oplossingen van Cliteur en Baudet hebben een anarchistisch, Occupy-achtig smaakje: de democratisering moet worden doorgezet, burgers moeten zichzelf besturen en de elites moeten buitenspel worden gezet.

Voor anarchisten zijn deze idealen alleen haalbaar als er alternatieve vormen van overleg en collectieve besluitvorming komen, waarbij nieuwe plannen doorgezaagd en geamendeerd kunnen worden door iedereen die er iets mee te maken heeft. Op die manier ontstaat beleid bottom-up, zonder groep die wordt buitengesloten door de bestuurlijke elites die Baudet zo hekelt. Het is de fase van uitwisseling en overleg die volgens anarchisten het belangrijkste politieke moment zou moeten zijn. Stemmen is dan slechts een laatste redmiddel, voor het geval er geen consensus wordt bereikt.thierry_baudet_4Cliteur en Baudet kiezen een andere weg. Hun echte democratie is er eentje vol referenda en volksinitiatieven, waarin burgers meningen geven over politieke voorstellen en waarin de meerderheid bepaalt wat er daadwerkelijk gebeurt. De wisdom of the crowd garandeert volgens hen vervolgens dat die keuzes ook goed zijn. Dat dergelijke wijsheid vooral de kop opsteekt als mensen onafhankelijk tot een oordeel komen en daarna argumenten uitwisselen lijkt de auteurs weinig te interesseren, zelfs al lieten het Oekraïne-referendum en de Brexit-stem dit jaar nog zien hoe armoedig een democratie is die het moet stellen met een paar opgehitste echokamers. Het gebrek aan uitwisseling tijdens die referenda was zo extreem, dat de meningen zelfs verdeeld waren over wat er eigenlijk ter discussie stond.

Door deze blinde vlek streven Cliteur en Baudet hun doel voorbij. Er is niets bottom-up aan grote minderheden uitsluiten bij het maken van beleid. Er is niets anti-elitairs aan het publieke debat weggeven aan gewiekste campagnevoerders. Er is, om een aanbeveling uit het rapport aan te halen, niets democratisch aan de bewering dat ‘neutrale partijen’ bij referenda geen subsidie moeten krijgen, als ze toch geen standpunt hebben. Echte democraten zouden juist de vrije uitwisseling tussen individuen met uiteenlopende meningen toejuichen, met zo min mogelijk ruimte voor ophitsende volksmenners. Maar op zo’n rapport zat de PVV vast niet te wachten.

Mail

Vincent Tijms is cognitief neurowetenschapper en ontwikkelt onderwijs om kinderen weerbaar te maken tegen slechte ideeën.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

De dooddoener van het kwaad

De dooddoener van het kwaad

Bas Keemink bespreekt de film 'The Zone of Interest', waarin Jonathan Glazer 'Big Brother' naar de Holocaust brengt. Lovende kritieken schrijven dat hij Hannah Arendts theorie, de banaliteit van het kwaad, goed in beeld brengt, maar is dat wel zo? Lees meer

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Jorne Vriens bezocht een tentoonstelling in Parijs en dit leidde tot een prachtige uiteenzetting over tekst, smartphones, connectie en fotografie. Lees meer

De eerste leugen

De eerste leugen

De eerste keer dat Job van Ballegoijen de Jong loog, was het bijna onschuldig. Een leugentje om bestwil, dacht hij toen, om zijn moeder gerust te stellen. Maar die eerste leugen groeide uit tot een web waarin hij langzaam verstrikte. In zijn debuut 'Morgen vertel ik alles' vertelt hij waarom iedereen een tweede (of derde) kans verdient. Lees meer

Leven in laagjes

Leven in laagjes

In dit essay geeft Dani Bouwman een intieme reflectie op identiteit, familie en het verlangen naar een plek waar hij volledig zichzelf kan zijn. Lees meer

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

Reinout Bongers schreef een nabeschouwing van de Zomergasten-aflevering met Pierre Bokma als gast of, moeten we zeggen, hoofdrol? "Therapie heeft hij wel geprobeerd, maar dat leverde hem - naar eigen zeggen - vooral een lege bankrekening op." Lees meer

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Toen zijn stiefmoeder Pieta stierf, voelde het voor Jelle Havermans alsof hij werd bevrijd van een van zijn grootste onderdrukkers. Voor ons Sorry-magazine schreef hij dit essay waarin hij jaren later toegeeft dat de vrouw die hem en zijn zusje het leven zuur maakte, ook slachtoffer was van haar eigen tijdsgeest en omgeving. Lees meer

:Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

In dit persoonlijke essay ontrafelt Laura Korvinus de draden die haar met haar oma verbinden. Langs welke verhalen of assen kan verbondenheid tussen verschillende generaties ontstaan en worden vastgehouden? Deel 1. 
 Onderweg naar mijn grootouders glipt een herinnering mijn gedachten binnen. Op een oude video ben ik aan het spelen aan de rand van... Lees meer

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Aucke Paulusma ging op studiobezoek bij kunstschilder Koen van den Broek. In de hoop inspiratie op te doen voor zijn eigen kunstenaarscarrière, bespreken ze de kunst. Lees meer

:Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje? 7

Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje?

Waarom blijft prachtige kunst soms onbekend? Janke Boskma kreeg kippenvel van Sōsaku hanga en dook in de Japanse kunstgeschiedenis. Lees meer

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ettie reageert voor een laatste keer op een brief van Jochum, door te schrijven over verdriet, kwetsbaarheid, woede en het belang van actief luisteren. Lees meer

:'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

Juul Kruse bekijkt de Zomergasten-aflevering van Sana Valiulina, waarin zij bovenal probeert hoop te houden en overeind te blijven tegen de achtergrond van immer grimmig Rusland. Lees meer

Een excuus in een klein restaurant

Een excuus in een klein restaurant

Ettie schreef een brief aan Jochum, die hem ontroerde. Hij besloot een brief terug te sturen over excuses, ouders en wat het betekent om zowel een cis-man én queer te zijn. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer