Asset 14

Hard//hoofd doet of ze thuis is

Redactioneel

Deze week verlangt Hard//hoofd terug naar alles wat geborgen of veilig voelde: de heimweek geeft ruimte aan dat aloude gevoel te verlangen naar huis. Maar dat niet alleen: heimwee kent vele vormen, genoeg om de komende themaweek rijkelijk mee te vullen. Lees mee en doe alsof je thuis bent in de Hard//hoofd heimweek.

Lieve lezer,

Wat is ervoor nodig om een plek een ‘thuis’ te noemen? Is het voldoende om je er prettig te voelen, op je gemak? Er zijn veel plekken waar we ons prettig en op ons gemak voelen, maar die we nog niet ons thuis zouden noemen: een zachte stoel in het theater, een éénpersoonszitplaats in de bus.

‘Doe alsof je thuis bent!’ roepen we, in een poging het onze visite naar de zin te maken. Alsof thuis-zijn een toneelspel is, iets wat je kunt veinzen. Maar nee, zo gemakkelijk laten onze breinen zich niet in de maling nemen. Die toverspreuk bezweert nog niet de mildste aanval van heimwee op een korte vakantietrip.

Want heimwee, daar gaan we het deze week over hebben.

Het afgelopen halfjaar veranderden onze veilige huizen in kantoren, kinderdagverblijven, klaslokalen. ‘Werk en privé van elkaar scheiden’ werd een onmogelijke opgave, het theoretische ‘recht om onbereikbaar te zijn buiten werktijden’ een schim uit het verleden. Wie vóór corona op een kantoor werkte, zal misschien wel meer zijn gaan terugverlangen naar díe plek – waar alle negen-tot-vijfzorgen thuishoren – dan naar het eigen huis.

Muren alléén maken nog niet dat je je ergens thuis voelt

Zo kreeg het begrip ‘thuis’ met de dag nieuwe betekenissen. En ondertussen zagen we op tv de ongekende hoeveelheid ontheemde mensen die – nota bene in een van de vreedzaamste decennia in de geschiedenis – hun thuis achter zich hebben moeten laten. Op zoek naar een beter bestaan, naar geborgenheid, en naar lippen die zeggen: welkom thuis. Home sweet home.

Niet-thuis-zijn kan voor iedereen een somberende ervaring zijn, je ergens niet thuis voelen kan beangstigend zijn. Voor kunstenaars is het daarmee niet zelden een inspirerende ervaring. Dat ervoeren ook de achttiende-eeuwse ‘Lake Poets’ uit Noord-Engeland: hun gedichten zijn doordrenkt door hun tranen van heimwee. Marthe van Bronkhorst was de eerste die ze naar het Nederlands vertaalde. Je leest ze later deze week hier op Hard//hoofd.

Wat maakt dat we een plek een ‘thuis’ kunnen noemen? Duizenden Nederlanders zitten onvrijwillig ‘thuis’: door ziekte, depressie, werkloosheid… hoelang duurt het voor een veilige haven een beklemmende cel wordt? Misschien is een thuis wel een plek die je soms moet verlaten om ernaar terug te verlangen, zoals de Lake Poets deden. Maar altijd: een plek om je geborgen te voelen. Met muren om de buitenwereld de buitenwereld te houden.

Al is ommuurd zijn alléén niet genoeg om je ergens thuis te voelen. Dat concludeerde Lies Defever, die de muur tussen Israël en Palestina passeerde en er een indrukwekkend essay over schreef. Ook weer zoiets moois wat we deze themaweek voor je in petto hebben.

Wij wensen je een week om naar terug te verlangen,

Marte Hoogenboom
Hoofdredacteur

Mail

Redactie

Marysia Swietlicka Marysia Swietlicka speelt graag met associaties. Ze studeert dra af aan de fotografie-opleiding van de Koninklijke Academie van Beeldene Kunsten in Den Haag. // www.marysia-swietlicka.com

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer