Asset 14

Hard//hoofd doet of ze thuis is

Redactioneel

Deze week verlangt Hard//hoofd terug naar alles wat geborgen of veilig voelde: de heimweek geeft ruimte aan dat aloude gevoel te verlangen naar huis. Maar dat niet alleen: heimwee kent vele vormen, genoeg om de komende themaweek rijkelijk mee te vullen. Lees mee en doe alsof je thuis bent in de Hard//hoofd heimweek.

Lieve lezer,

Wat is ervoor nodig om een plek een ‘thuis’ te noemen? Is het voldoende om je er prettig te voelen, op je gemak? Er zijn veel plekken waar we ons prettig en op ons gemak voelen, maar die we nog niet ons thuis zouden noemen: een zachte stoel in het theater, een éénpersoonszitplaats in de bus.

‘Doe alsof je thuis bent!’ roepen we, in een poging het onze visite naar de zin te maken. Alsof thuis-zijn een toneelspel is, iets wat je kunt veinzen. Maar nee, zo gemakkelijk laten onze breinen zich niet in de maling nemen. Die toverspreuk bezweert nog niet de mildste aanval van heimwee op een korte vakantietrip.

Want heimwee, daar gaan we het deze week over hebben.

Het afgelopen halfjaar veranderden onze veilige huizen in kantoren, kinderdagverblijven, klaslokalen. ‘Werk en privé van elkaar scheiden’ werd een onmogelijke opgave, het theoretische ‘recht om onbereikbaar te zijn buiten werktijden’ een schim uit het verleden. Wie vóór corona op een kantoor werkte, zal misschien wel meer zijn gaan terugverlangen naar díe plek – waar alle negen-tot-vijfzorgen thuishoren – dan naar het eigen huis.

Muren alléén maken nog niet dat je je ergens thuis voelt

Zo kreeg het begrip ‘thuis’ met de dag nieuwe betekenissen. En ondertussen zagen we op tv de ongekende hoeveelheid ontheemde mensen die – nota bene in een van de vreedzaamste decennia in de geschiedenis – hun thuis achter zich hebben moeten laten. Op zoek naar een beter bestaan, naar geborgenheid, en naar lippen die zeggen: welkom thuis. Home sweet home.

Niet-thuis-zijn kan voor iedereen een somberende ervaring zijn, je ergens niet thuis voelen kan beangstigend zijn. Voor kunstenaars is het daarmee niet zelden een inspirerende ervaring. Dat ervoeren ook de achttiende-eeuwse ‘Lake Poets’ uit Noord-Engeland: hun gedichten zijn doordrenkt door hun tranen van heimwee. Marthe van Bronkhorst was de eerste die ze naar het Nederlands vertaalde. Je leest ze later deze week hier op Hard//hoofd.

Wat maakt dat we een plek een ‘thuis’ kunnen noemen? Duizenden Nederlanders zitten onvrijwillig ‘thuis’: door ziekte, depressie, werkloosheid… hoelang duurt het voor een veilige haven een beklemmende cel wordt? Misschien is een thuis wel een plek die je soms moet verlaten om ernaar terug te verlangen, zoals de Lake Poets deden. Maar altijd: een plek om je geborgen te voelen. Met muren om de buitenwereld de buitenwereld te houden.

Al is ommuurd zijn alléén niet genoeg om je ergens thuis te voelen. Dat concludeerde Lies Defever, die de muur tussen Israël en Palestina passeerde en er een indrukwekkend essay over schreef. Ook weer zoiets moois wat we deze themaweek voor je in petto hebben.

Wij wensen je een week om naar terug te verlangen,

Marte Hoogenboom
Hoofdredacteur

Mail

Redactie

Marysia Swietlicka Marysia Swietlicka speelt graag met associaties. Ze studeert dra af aan de fotografie-opleiding van de Koninklijke Academie van Beeldene Kunsten in Den Haag. // www.marysia-swietlicka.com

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Rocher Koendjbiharie ligt in zijn essay het probleem toe: 'Homonationalisme is niks meer dan de voorwaardelijke acceptatie van mensen uit de regenbooggemeenschap ten behoeve van een nationale identiteit en een nationalistische ideologie.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer