Humor is geen wapen. Humor is een verdedigingsmiddel. Zolang men de spot drijft met een absurd idee, is de wereld er relatief van gevrijwaard. In dat licht moet ook een recente column van Heere Heeresma jr. in Trouw worden gezien.  Hij roept op tot klare taal binnen het vluchtelingendebat en stelt dat het enige antwoord op de toenemende stroom vluchtelingen een mitrailleur is. Niet dat Heeresma dat zelf een goed idee vindt, maar hij wil iets laten zien. Hij wil laten zien dat wanneer bepaalde ideeën in het extreme worden getrokken, deze vanzelf belachelijk worden en daarmee kunnen worden verworpen.

Ik denk dat we deze stelling verder kunnen doorvoeren. Zolang men iets belachelijk blijft vinden, gebeurt het in principe niet. Het wordt pas zorgelijk zodra mensen dit soort ideeën als een serieuze optie gaan beschouwen. Dit is in het geval van de column van Heeresma helaas niet ondenkbaar gezien er ook mensen waren die zich verheugden over nieuwsberichten over drenkelingen. Dit weekend kondigde een Duitse politica aan dat wat haar betreft het vuur geopend kon worden.

Wat moet er gebeuren wanneer absurde ideeën serieus genomen worden? Wat moeten we doen wanneer een onuitgesproken gedachte (‘de vluchtelingenstroom indammen’) tot in het extreme wordt doorgetrokken (‘de mitrailleur erop zetten’) maar mensen het niet belachelijk blijken te vinden? Ze dit niet zien als louterende satire maar als bittere ernst? Moet men dan met serieuze argumenten terug slaan om aan te tonen dat dit toch niet de manier is om met medemensen om te gaan?

Nee, dat denk ik niet. Ik denk dat ridiculisering nog steeds een verdediging is tegen deze ideeën. Wanneer een mitrailleur nog niet ver genoeg gaat is dat een teken dat we de kwestie nog niet voldoende uitvergroot hebben. Wat moeten we immers doen wanneer vluchtelingen blijven komen wanneer er een paar worden neergeschoten? Tanks aan de grenzen? Bommen werpen op groepen vluchtelingen, waar vrouwen en kinderen tussen zitten? En als dat niet werkt? Elke vluchteling dan maar afmaken? Het wordt hoog tijd dat deze vragen gesteld gaan worden zodat politici niet meer gratuit kunnen beweren dat ze het aantal asielzoekers in Nederland willen verminderen.