Asset 14

De horrorsprookjes van Leon de Winter

Weerwoord: De horrorsprookjes van Leon de Winter

Julius Koetsier bindt in Weerwoord de strijd aan met de dogma’s en de dooddoeners die hij tegenkomt in de gevestigde opiniesecties. Hij fluit praatjesmakers die uit de bocht vliegen terug en voorziet hun meningen van een ongevraagd weerwoord. Deze week: Leon de Winter probeerde sceptische voetnoten te plaatsen bij wetenschappelijk klimaatonderzoek. Het bleef bij een poging tot.

“De hete hangijzers blijven ook in 2019 migratie en klimaat. Laat ik ze nog eens omschrijven.” Zo opent Leon de Winter zijn eerste column van het jaar in de Telegraaf. Zijn ‘omschrijving’ blijkt een koortsige opsomming van waanbeelden. Hij begint met de gebruikelijke relativering van klimaatwetenschapsontkenners:

    “De aarde heeft in haar vierenhalf miljard jaar oude geschiedenis perioden gekend waarop letterlijk alles bedekt was met sneeuw en ijs, en er zijn perioden geweest waarop de polen ijsvrij waren en het veel warmer was. Er waren geen mensen, dus de veranderingen ontstonden niet door menselijke activiteiten.”

Er zijn lange perioden geweest dat menselijk leven op (grote delen van) de aarde onmogelijk was. Ik heb nooit begrepen waarom dat gegeven de zorg weg zou moeten nemen dat Nederland straks onder water staat.

    “De aarde heeft geen ‘vast’ klimaat, nee, het is nog ingewikkelder.”

De Winter trekt meteen het gelijk aan zijn kant door iets te ontkennen wat niemand beweert: dat de aarde een vast klimaat heeft. Zijn opmerking ‘het is nog ingewikkelder’ kan de indruk van expertise wekken zonder dat hij iets inhoudelijks zegt. Stel je dergelijke retoriek voor bij andere maatschappelijke kwesties. Als iemand opmerkt dat de Nederlandse bevolking groeit, zou ik kunnen zeggen: ‘De bevolking is altijd aan verandering onderhevig. Nederland heeft geen ‘vast’ aantal inwoners, nee, het is veel ingewikkelder dan jij voordoet.’ Daarmee zou ik precies even veel ontkrachten als De Winter doet.

    “[W]e kunnen de huidige temperatuur van de aarde niet eens meten, behalve met software die de grote delen van het oppervlak waarop geen apparatuur staat, zoals de oceanen, een temperatuur toewijst.”

Ook als De Winters informatie klopte, zou de uitspraak onzinnig zijn. ‘We kunnen de temperatuur niet meten, behalve met een meetmethode.’ ‘We kunnen de lengte van deze deur niet meten, behalve met een meetlint.’

Binnen de wetenschappelijke arena is de overweldigende consensus al lang duidelijk: de aarde wordt warmer door menselijk toedoen.

Ik zou niet weten op welke software De Winter doelt, maar de bewering dat de temperatuur van de aarde maar op één manier gemeten wordt is onjuist. Er zijn verschillende manieren waarop wetenschappers de temperatuur van verschillende delen van de aarde bepalen (niet: ‘een temperatuur toewijzen’). En nee, op het oppervlak van de oceaan staat geen apparatuur. Daar dríjft apparatuur, op schepen en boeien.

    “De VN heeft rapporten laten opstellen, aangedreven door activisten die beweren dat de mensheid de aarde naar de verdoemenis helpt, waarin dat dramatische opwarmen als een zekerheid wordt voorgesteld. Maar er zijn veel wetenschappers die beweren dat de opwarming binnen de marges valt van de afgelopen tweehonderd jaar.”

‘Veel’ is een relatief begrip. Als alle wetenschappers die het oneens zijn met de wetenschappelijke consensus over klimaatverandering in een bus gaan zitten, dan zitten er veel mensen in die bus. Maar 97% van de wetenschappers die er onderzoek naar hebben gedaan staat nog buiten.

    “Wie heeft gelijk? Onze politieke elites hebben die discussie vermeden.”

Dat klopt niet, zoals ondervonden kan worden door te googelen op ‘Wilders klimaatverandering’ of ‘Baudet klimaatverandering’ (of gebruik anders de milieuvriendelijker zoekmachine Ecosia).

    “Den Haag heeft nooit discussierondes gehouden tussen voor- en tegenstanders van de gedachte dat mensen verantwoordelijk zijn voor een versnelde klimaatopwarming.”

Dat is een goede zaak. Politici zijn er niet om te bepalen welke wetenschappers gelijk hebben. Die discussie hoort zich af te spelen binnen de wetenschappelijke arena, en daar is de overweldigende consensus al lang duidelijk: de aarde wordt warmer door menselijk toedoen.

    “Toch zijn er plannen, radicaal en fundamenteel, die bouwen op de heilige overtuiging dat menselijke activiteiten het leven op aarde op den duur onmogelijk gaan maken.”

Met de termen ‘radicaal’, ‘fundamenteel’ en ‘heilige overtuiging’ roept De Winter de associatie op met religieuze fanaten. Zo wordt een rationele conclusie gebaseerd op empirische feiten gereduceerd tot geloof. De Winter maakt dat nog explicieter:

    • “Het is duidelijk dat met de gedachte dat mensen een Apocalyps over zich afroepen veel meer aan de hand is. In een geseculariseerde samenleving heeft het idee dat we de ‘aarde moeten redden’ een metafysische, zeg gerust religieuze echo: Moeder Aarde, Vader Zon, de Windgoden.

 

    We moeten zuiniger zijn, vromer, spiritueler, en ons onderdeel voelen van een groot levend organisme dat de aarde en haar schil vormen.”

Het nietszeggende ‘het is duidelijk dat er meer aan de hand is’ moet rechtvaardigen dat De Winter een hoop religieuze ideeën projecteert op klimaatmaatregelen. Maar waar in het klimaatakkoord wordt opgeroepen tot ‘vromer’ en ‘spiritueler’ leven?

Het zal een chaos zijn in de duistere vergaderzalen waar deze James Bond-schurken samenkomen.

Er zijn inderdaad genoeg mensen die hun milieuzorgen koppelen aan hippie-ideeën over ‘contact met de aarde’ (en als dat voor hen een effectieve motivatie is om energiezuinig te leven lijkt me dat prima), maar dat geluid komt niet vanuit klimaatwetenschappers of de ‘politieke elite’ waartegen De Winter ageert. Het gaat helemaal niet om het redden van de aarde. Om met George Carlin te spreken: ‘The planet is fine. The people are fucked.’

    “Naast klimaatakkoorden worden we geconfronteerd met ongrijpbare besluitvormingsprocessen rondom migratie. De druk op Europa vanuit Afrika en het Midden-Oosten heeft alles te maken met de Afrikaanse en Arabische gevolgen van bevolkingsexplosies, maar dat willen onze elites niet bespreken.”

Wederom geeft De Winter er blijk van de Nederlandse politiek niet bepaald op de voet te volgen – of hij moet in de waan verkeren dat succesvolle politici als Wilders, Baudet en Dijkhoff niet tot de elite behoren.

    “Europa, zo luidt de wens van onze elites, moet een multicultureel en post-nationaal immigratiecontinent worden dat geleid wordt door een bureaucratisch en technocratisch centrum om de volledige Europese eenwording tot stand te brengen en de eigenheid van Europese volken op te heffen.”

Het is nog altijd niet duidelijk hoe De Winter ‘onze elites’ definieert, en waar hij dit inzicht in hun geheime wensen vandaan haalt is nog mysterieuzer. Maar als hij gelijk heeft, hoeven we ons niet zo’n zorgen te maken over die sinistere elites met hun snode plannen. Ze lijken zelf niet te weten waar ze mee bezig zijn. Ze willen ‘volledige Europese eenwording’ tot stand brengen middels immigratie. Ze willen een multicultureel Europa, en dan willen ze ‘de eigenheid van Europese volkeren opheffen’: ze willen Europa dus multicultureler maken, zodat Europa monocultureel wordt. Het zal een chaos zijn in de duistere vergaderzalen waar deze James Bond-schurken samenkomen.

    “Voor de transnationale elites, waartoe ook de meeste mediawerkers en academici behoren, hebben de socialistische utopieën van een ‘nieuwe mens’ niet aan glans ingeboet. De agenda? We moeten uiteindelijk geleid worden door een visionaire wereldregering die het leven van de mensheid vormgeeft en sanctioneert. Daarvoor is totale controle over communicatiemiddelen nodig.”

Een bekentenis: ik koos deze column voor deze rubriek omdat ik het mezelf eens makkelijk wilde maken. Leon de Winter leek me geen moeilijk doelwit. Het weerleggen van zijn argumenten blijkt nu echter toch een uitdaging, omdat hij er eenvoudigweg geen noemt. In zijn beschrijving van de complotten die ‘de transnationale elites’ smeden wordt hij nooit specifiek. Door concrete voorbeelden te vermijden kan hij angst zaaien door suggestie. Zoals in een enge film. Hoe minder je van het monster ziet, hoe griezeliger het is. Als het monster onthuld wordt, is dat vaak dodelijk voor de spanning: het blijkt niet overtuigend, misschien zelfs belachelijk. Daarom is het belangrijk dat De Winter zo vaag mogelijk blijft over het monster in zijn horrorsprookje.

    “Maatregelen tegen ‘fake news’ omvatten de mogelijkheid om sociaal-ongewenste communicatie te onderdrukken teneinde fundamentele kritiek op klimaatakkoorden en internationale migratiepacten te smoren (en eventueel lastpakken, dwarsliggers en narren het zwijgen op te leggen).”

De op dit moment voorgestelde maatregelen tegen ‘fake news’ betreffen vooral voorlichtingscampagnes en omvatten niet de mogelijkheid wie dan ook het zwijgen op te leggen. Maar als De Winter werkelijk vreest dat hij binnenkort geen ‘fundamentele kritiek’ meer mag leveren, dan zou je toch verwachten dat hij dat nú doet, nu het nog kan. In plaats daarvan komt hij met vage complottheorieën waarin hij niets concreets zegt.

Mike Hughes is een aanhanger van de complottheorie dat de aarde plat is. Vorig jaar lanceerde hij zich met een zelfgebouwde raket 572 meter de lucht in om de waarheid van zijn overtuiging te bewijzen. Het verschil tussen Hughes en De Winter is dat Hughes concreet is, duidelijk achter zijn ideeën staat en de bewijslast niet ontloopt. En dat je met hem kunt lachen.



Beeld: Martin Abegglen via Flickr.

Mail

Julius Koetsier is columnist, filmcriticus, vertaler, video-editor en zo af en toe iets anders.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer