Asset 14

Baudet vs. Baudet

Hard//talk: Willen jullie meer of minder democratie?

Julius Koetsier bindt in Weerwoord de strijd aan met de dogma’s en de dooddoeners die hij tegenkomt in de gevestigde opiniesecties. Hij fluit praatjesmakers die uit de bocht vliegen terug en voorziet hun meningen van een ongevraagd weerwoord. Deze week: in zijn 'zomermanifest' gaat Thierry Baudet vooral de strijd aan met Thierry Baudet.

Ter afsluiting van het parlementaire jaar schreef Thierry Baudet een zomermanifest over FVD’s liberaal-conservatieve beweging.

Baudet begint met een alinea over de enorme groei van de partij, en stelt vervolgens:

    “Onvermijdelijk gaat dit alles ook gepaard met groeistuipen, rimpels en plooien. (…) Nadat we anderhalf jaar stabiel op zo’n 15 zetels in de peilingen stonden, zijn we dit voorjaar tot boven de 20 gestegen en ontstond een nieuwe, ongekend felle campagne tegen onze partij. Hele Wikipedia-pagina’s werden opgericht om één enkel woordje in een speech met terugwerkende kracht ‘omstreden’ te maken.”

Hier verwijst Baudet natuurlijk naar het woord ‘boreaal’. Hij gebruikte het in verschillende toespraken, waarvan die in maart dit jaar het meest controversieel werd. Welke Wikipedia-pagina’s volgens hem naar aanleiding van die toespraak opgericht zijn is niet duidelijk. Misschien doelt hij op de wikivandalist die de pagina van Joseph Mengele had aangepast met de bewering dat diens bijnaam ‘Borealisches Wunderkind’ was (volgens dit bericht op GeenStijl was de verantwoordelijke trouwens een FVD-stemmer).

De pagina over het woord ‘boreaal’ in politieke context is in elk geval ouder dan dit voorjaar: de eerste versie is van 9 maart 2018. Toen noemde de pagina Baudet al, en wees die ook op het gebruik van de term door de reactionair Julius Evola en SS-leider Heinrich Himmler, en naoorlogse populariteit onder extreemrechtse kopstukken als Dominique Venner, Alain de Benoist, Guillaume Faye en Jean-Marie LePen. Laatstgenoemde werd in 2015 geroyeerd als lid van het Front National, onder meer om zijn gebruik van het woord. Vier jaar geleden was ‘boreaal’ al te controversieel voor Front National! Baudets stelling dat de term dit jaar pas omstreden werd is dus gewoon een leugen. (Zijn bewering dat het woord ‘van Baudelaire’ komt is al even belachelijk; die schreef eens over ‘les aurores boréales’, ja, maar dan kun je net zo goed zeggen dat ‘boreaal’ afkomstig is uit The Simpsons.)

    “Ons doel, onze taak, is het neerzetten en uitbouwen van een brede, liberaal-conservatieve beweging - want dat is wat Forum voor Democratie wil zijn.”

Dat is dan nieuw. Ik haal even de Baudet van drie maanden geleden erbij, in een interview met Die Weltwoche. Gevraagd naar het punt in de geschiedenis waar onze samenleving de verkeerde kant op ging, antwoordt hij: “I think one has to go back to the principles of the French Revolution which are equality, liberty, and fraternity. They have led to the two major emancipation movements — socialism and liberalism — and both are fundamentally flawed.” Later spreekt hij zelfs van ‘the wickedness of liberal philosophy’.

En nu wil Baudet opeens een liberaal zijn? Vanwaar die omslag? In de komende alinea’s volgt geen uitleg. Hij maakt een opsomming van hete hangijzers – klimaat, onderwijs, integratie – en blijft herhalen dat FVD bij al deze punten zowel een direct werkbare oplossing wil bieden, als een fundamentele visie.

    “We (...) willen dus allebei doen: de acute problemen aanpakken én nadenken over de richting die we op middellange termijn moeten kunnen wijzen. Het één gaat niet ten koste van het ander. Praktijk en theorie versterken elkaar juist.”

Later: “Er wordt bij ons écht over zaken nagedacht. Omdat we alleen dán met beleidsvoorstellen kunnen komen die hout snijden.”

‘We doen niet alleen dingen, we denken ook ná over dingen!’ Bepaald geen unicum, lijkt me. Elke politicus zou dit kunnen schrijven. De meesten zouden het niet zo vaak herhalen.

    “Wij geloven dus dat onze beweging zowel moet uitblinken in praktische alternatieven als in diepgravende analyses.”

Ja-ha.

    “[De] Verlichtingswaarden vormen ons uitgangspunt: gelijkheid voor de wet, vrijheid van meningsuiting en mensen beoordelen op individuele kwaliteiten en persoonlijke titel. Daarmee zijn we dus tegen elke vorm van identiteitspolitiek: we willen mensen niet inkaderen op grond van ras, geslacht, geloof, seksuele voorkeur, enzovoorts -”

Ook dit is nieuw. Eerder kwam Baudet er gewoon voor uit dat hij Europa graag ‘dominant blank’ houdt.

    “...maar juist als individu tot hun recht laten komen.”

Ik haal er nog eens een eerdere Baudet bij, ditmaal uit zijn beruchte bespreking van Michel Houellebecqs Sérotonine: “Both the social-democratic and the liberal wing of the modern political spectrum (...) wish to maximize individual autonomy. (…) They are both liberation movements; they both want the complete emancipation of the individual. And both base their vision of society on the (unfounded but supposedly “self-evident”) principle that every individual enjoys certain “inalienable rights.””

Vrijheid, gelijkheid? Onderbouw eerst maar eens dat mensen daar recht op hebben! Aldus de Baudet van een paar maanden geleden, over de waarden waarvan hij nu beweert dat ze het uitgangspunt van zijn partij vormen.

Andere FVD-ers zijn nog explicieter in hun afwijzing van individualisme. Massimo Etalle, bestuurslid van de JFVD, op de bijeenkomst in juni: “Ons doel is niet de emancipatie van het individu, maar de emancipatie van ons, als gemeenschap.”

    “In de geest van de Verlichting willen we bovendien overal over kunnen nadenken. (...) Alleen wie zich grondig verdiept in alles wat er in de wereld te vinden is, kan een onafhankelijk, afgewogen oordeel vellen.”

Wat Baudet hier in feite zegt: niemand kan een onafhankelijk, gewogen oordeel vellen. Ben je het met mij oneens over iets? Oké, maar heb je je wel grondig verdiept in alles? Alles ter wereld? Eerst even doen dan, hè.

Wellicht bedoelt Baudet met ‘grondig verdiepen in alles wat er in de wereld te vinden is’ dat hij ook aandachtig luistert naar dwazen en extremisten die door andere politici als zodanig herkend worden. Toen hij in 2017 dineerde met white supremacist Jared Taylor kwam FVD ook met de verklaring: ‘Als politieke partij vinden we het belangrijk ons grondig te informeren en allerlei visies tot ons te nemen.’ Het boek The South was Right, waarin James Ronald Kennedy de voordelen bezingt van een slavenstaat, noemde Baudet ‘een prikkelende contralezing’. Zo bezien lijkt ‘alles wat er in de wereld te vinden is’ een eufemisme voor ‘antiwetenschappelijke en verwerpelijke standpunten’. Ik ben blij dat de meeste politici zich niet verdiepen in het werk van Charles Murray, zoals ik ook blij ben dat de meeste natuurkundigen hun aandacht niet verspillen aan flatearthers.

Baudets ‘grondige verdieping’ leidt in dit manifest vooral tot vrijblijvend pseudofilosofisch gewauwel:

    “Hoe kunnen we onszelf in het keurslijf van de moderne, oppervlakkig-hedonistische psychologie persen als we zo paradoxaal in elkaar steken, voortdurend balancerend tussen gelijkheid en hiërarchie, vrijheid en lotsbestemming? Hoe beperken we onszelf in een ‘globale’ wereld waarin we voortdurend gebombardeerd worden met reclames voor steeds weer dezelfde producten en diensten? Hoe behouden we de menselijke maat in een tijd van smartphones en internet?”

Prikkelende vragen voor mensen die horoscopen lezen. Ik moet zeggen dat ik de voorkeur geef aan deze Baudet, de P.T. Barnum-intellectueel, die vragen stelt waar iedereen zich wel een beetje in kan herkennen, zonder iets inhoudelijks te zeggen – boven de Baudet die wél concrete inhoudelijke dingen zegt.

    “Hier, op het snijvlak tussen individualisme en gemeenschapszin, tussen vrijheid en geborgenheid, bevindt zich onze beweging - daarom noemen we onszelf liberaal-conservatief.”

Baudet plaatst zijn partij nu op een heel andere plek dan vlak na de verkiezingswinst. Toen noemde hij alle gevestigde partijen liberaal, en zette hij FVD daar juist tegen af. Ik citeer opnieuw uit het interview in Die Weltwoche: “I don’t see a fundamental difference between the classical Liberal Party (or whatever they call themselves), the Christian Democratic Party, the Labor Party, the Socialist Party and the Green Left Party. To me, all are basically the same. They are all representatives of the "liberal" or "liberalist" philosophy where emancipation of the individual is the ultimate aim.”

Wellicht hebben discussies binnen de partij ertoe geleid dat Baudet zijn anti-liberale visie voorlopig verloochent. Dat suggereert ook de volgende alinea:

    “Daarbij zullen we op sommige issues meer richting individualisme neigen, terwijl we op andere juist richting gemeenschap overhellen. We zullen nu eens kiezen voor materieel gewin, dan weer voor spiritueel belang. Voor gelijkheid, voor vrijheid. En ook binnen onze gelederen zal daar nog geregeld de nodige discussie over bestaan.”

Een poging om zowel de overgelopen VVD’ers als de hardcore-reactionairen onder de FVD’ers zich thuis te laten voelen. Tegen al zijn kiezers zegt Baudet: ‘Geen zorgen, we zijn de partij die je denkt dat we zijn. We hebben alleen discussie.’ Nu bestaat er binnen iedere partij natuurlijk onenigheid. Maar meestal niet tussen de partijleider en de partijleider van een paar maanden geleden.

Mail

Julius Koetsier is columnist, filmcriticus, vertaler, video-editor en zo af en toe iets anders.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer