Asset 14

Boudry's naïeve onthaal van Jordan Peterson

Boudry is een goedbedoelen-de naïeveling

Julius Koetsier bindt in Weerwoord de strijd aan met de dogma’s en de dooddoeners die hij tegenkomt in de gevestigde opiniesecties. Hij fluit praatjesmakers die uit de bocht vliegen terug en voorziet hun meningen van een ongevraagd weerwoord. Deze week: Maarten Boudry verdedigde de vorm van het bezoek van Jordan Peterson aan Amsterdam afgelopen woensdag met een matig geïnformeerd en naïef opiniestuk.

Gisteren sprak de Canadese psycholoog en charlatan Jordan Peterson op de Universiteit van Amsterdam. Zijn komst was controversieel: zo'n tachtig medewerkers van de UvA ondertekenden een protestbrief. Daarin deden ze een beroep op organisator Room for Discussion om hun interview met Peterson aan te passen, door een 'deskundige gesprekspartner' naast hem te zetten. Maarten Boudry reageerde op 29 oktober in NRC met een matig geïnformeerd opiniestuk, waarin hij alle clichés over politieke correctheid op universiteiten herhaalt en zich meermaals vergist in de feiten.

    “In de Verenigde Staten wordt het stilaan een traditie. Iemand krijgt een officiële uitnodiging om aan een universiteit een lezing te geven, die vervolgens in allerijl ingetrokken wordt na protesten van studenten, personeel of externe activisten. De universiteit in kwestie haalt dan ‘veiligheidsoverwegingen’ aan als reden voor de afgelasting (lees: dreiging met geweld van de activisten).”

Boudry suggereert dat deze gang van zaken gebruikelijk is, maar wat hij beschrijft zijn de uitzonderingen. Als protest al leidt tot het intrekken van een uitnodiging (en dat is zeldzaam; meestal blijft de uitnodiging gewoon staan), heeft dat doorgaans niets met geweldsdreiging te maken, maar is de universiteit gewoon van mening veranderd.

    “Wat de gedesinviteerde ‘slachtoffers’ met elkaar verbindt? Bijna allemaal zijn ze van rechtse en conservatieve signatuur.”

Fout. Onderzoek aan de Georgetown University toont aan dat ook linkse, progressieve sprekers regelmatig te maken krijgen met protest. Omdat het vaak gaat om academici die een minder grote naam hebben dan Peterson, krijgen die voorvallen echter veel minder media-aandacht. Wie kent bijvoorbeeld professor Keeanga-Yamahtta Taylor? Zij moest vorig jaar meerdere lezingen afzeggen omdat ze doodsbedreigingen ontving naar aanleiding van haar kritiek op Trump.

Daar Peterson zich regelmatig bemoeit met kwesties buiten zijn vakgebied, vind ik het geen onredelijk voorstel een deskundige naast hem neer te zetten.

Boudry is, althans volgens Wikipedia, een scepticus. Dan verwacht je toch dat hij niet enkel luistert naar de paniekberichtgeving van conservatieve media, maar nuchter de beschikbare data raadpleegt. Voor zijn beeldvorming omtrent Amerikaanse universiteiten lijkt Boudry zijn sceptische houding echter even opzij te hebben gezet.

Boudry meent dat de ondertekenaars van de protestbrief een eenzijdige motivatie hebben voor hun aanmerking:

    “Peterson heeft een „conservatieve”, „antifeministische” en „politiek incorrecte” levensbeschouwing. Ergo: daar moet iemand tegenover met een progressieve, feministische, ‘politiek correcte’ levensbeschouwing.”

Hij negeert hier de wetenschappelijke bezwaren. Ik citeer de brief: “Peterson verspreidt talloze opvattingen die zowel stuitende voorbeelden van pseudowetenschap als ronduit schadelijk zijn: van samenzweringstheorieën over ‘postmoderne neomarxisten’ die universiteiten ‘infiltreren’ tot ontkenning van klimaatverandering. Peterson toont consequent aan geen flauw benul te hebben van kwesties die buiten zijn eigen vakgebied liggen.” En daar Peterson zich regelmatig bemoeit met kwesties buiten zijn vakgebied, vind ik het geen onredelijk voorstel een deskundige naast hem neer te zetten, al is het maar om hem af en toe te corrigeren op feitelijke onjuistheden.

    “[W]aarom zouden de organisatoren enkel en alleen voor Peterson van hun vaste format afwijken? Ik heb de eregalerij van Room for Discussion eens bekeken. Herinner je je nog het breed gedragen protest toen Sylvana Simons te gast was in de interviewreeks? (…) Ik ook niet, want zulke protesten waren er niet.”

Wat ik me herinner is dat het interview met Simons op een alternatieve locatie plaats moest vinden, omdat ze bedreigd werd. Hee, daar heb je je veiligheidsoverwegingen!

Niemand beweert dat penissen en vagina’s niet bestaan.

Na dit staaltje whataboutism keert Boudry terug naar Peterson, en erkent hij gelukkig diens pseudowetenschappelijke opvattingen over klimaatverandering. Hij richt zijn pijlen echter ook op 'linkse' genderstudies, die zich volgens hem schuldig maken aan “[d]e ontkenning van biologische verschillen tussen mannen en vrouwen”. Dat is nogal een grove simplificatie. Niemand beweert dat penissen en vagina’s niet bestaan. Er is echter wel een discussie gaande over de definities van de seksen, ook binnen de biologie. Een discussie waar Boudry klaarblijkelijk niet van op de hoogte is, evenmin als Peterson.

    “[A]ls de psycholoog over de biologie van man-vrouwverschillen spreekt (...) dan legt hij gewoon helder en bedaard de huidige stand van wetenschappelijke kennis uit.”

Wederom fout. Peterson presenteert onfalsifieerbare hypotheses en speculaties uit de evolutiepsychologie alsof het keiharde feiten zijn, zoals in dit interview met VICE – en dat doet hij bepaald niet bedaard. Hij heeft geen idee van recente wetenschappelijke ontwikkelingen in dit veld. Zijn visie kan niets anders zijn dan het resultaat van óf onwetendheid, óf antifeministische ideologie, óf een combinatie van die twee. De seksekwestie is trouwens niet het enige biologische gebied dat de psycholoog ongehinderd door kennis betreedt: de bioloog PZ Meyers ergert zich bijvoorbeeld aan Petersons misvattingen over kreeftenevolutie.

    “Peterson is geen extreem-rechtse agitator waarvoor studenten in katzwijm zullen vallen, maar een bedaarde gesprekspartner die zijn publiek zal uitdagen en argumenten zal aandragen voor zijn beweringen. Ga je eigen gedachten aan hem slijpen. Doorprik zijn onzin waar nodig, maar stop niet bij voorbaat was in je oren.”

Room for Discussion heeft geen gehoor gegeven aan de oproep, en het interview verliep zoals de briefschrijvers vreesden.

De protestbrief was geen oproep was in de oren te stoppen, maar vroeg juist expliciet om debat. De schrijvers namen deel aan de voortdurende discussie over de vormgeving van de academische wereld. Maar kritiek wordt al snel gezien als aanval op uitingsvrijheid door lichtgeraakte luchtverkopers als Peterson, die de schrijvers in een reactie op zijn website toebeet: “See you in Amsterdam, you cowards, denouncers and totalitarian wannabes.” Alsof iemand had geprobeerd zijn komst te verhinderen.

Room for Discussion heeft geen gehoor gegeven aan de oproep, en het interview verliep zoals de briefschrijvers vreesden. Peterson kreeg de kans zijn drogredeneringen te spuien zonder al te veel tegenspraak van de timide interviewers. Uiteraard werd er aandacht besteed aan de brief. Peterson beklaagde zich over:

    “[T]he attempt by the authors of the letter to go after me for the insufficiency of my scientific objectivity. I thought that was just beyond the pale, given that the people who occupy the ideological position that would compel them to write that letter are critics of the very idea of scientific objectivity itself.”

Dat is nog eens een stroman! Iedereen die het niet eens is met de komst van Peterson móet wel iemand zijn die niet gelooft in wetenschappelijke objectiviteit.

    “It's quite convenient for them to be critics of the idea that that even exists, and then also to claim that, despite the fact that it doesn't exist, they happen to be much better at it than me. So, it's like, really?”

Een van de ondertekenaars van de brief is Amade M’charek, een hoogleraar antropologie die onderzoek doet naar forensische genetica. Dus ja, ik geloof dat zij beter in staat is iets over afstamming te vertellen dan een psycholoog die hobbyistisch buiten zijn vakgebied treedt. Like, really.

Het antwoord van de interviewer was overigens van andere aard dan het mijne. Hij reageerde op Petersons ongegronde beschuldigingen met: 'Yeah.'

Voorafgaand aan zijn komst schreef Peterson dat hij vreesde voor 'the undoubtedly painful experience that will no doubt await me'. Hij speelt graag het slachtoffer van totalitairen. Daarin werd hij in dit geval bijgestaan door een naïef opiniestuk van een ongetwijfeld goedbedoelende auteur. Boudry ziet een poging het debat aan te gaan als een poging het debat te smoren.

Petersons vrees voor een onprettige ervaring bleek overigens onterecht: het interview verliep zonder incidenten. Wel is een aantal van de briefschrijvers met de dood bedreigd.



Mail

Julius Koetsier is columnist, filmcriticus, vertaler, video-editor en zo af en toe iets anders.

Ka-Tjun Hau is beeldredacteur bij Hard//hoofd, fotograaf en kunstscout.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Roku City/heterotopie/spiegels

Roku City / heterotopie / spiegels

Mel Kikkert schreef een multimedia verhaal over Roku een streamingdienst die in de VS ontstaan is. In 2017 bracht Roku een screen saver uit, die je zag als je niets aan het kijken was op hun service. Lees meer

De sofaconstante

De sofaconstante

Uschi Cop schreef een claustrofobische verhalenbundel over zes levens die getekend zijn door een verlangen naar zingeving. De sofaconstante is een voorpublicatie van een van die verhalen uit haar bundel 'Zwaktebod'. Lees meer

Column: Dat heet ‘een gesprek voeren met elkaar’

Dat heet ‘een gesprek voeren met elkaar’

Als een vriendin van Eva op date gaat met een man waarmee Eva zelf al eerder afsprak, is ze erg benieuwd naar haar bevindingen. Lees meer

:The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

Marit Pilage onderzoekt beelden van queer vruchtbaarheid in de kunst om zo de definitie van vruchtbaarheid, zwangerschap en ouderschap te herdefiniëren. Lees meer

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Zazie Duinker baant zich een weg door het oerwoud van de (hergedefinieerde) woorden. Lees meer

In de afwezigheid van 1

In de afwezigheid van

Marit Pilage onderzoekt de rol en betekenis van kunst bij zwangerschap en vruchtbaarheid, maar vooral ook bij het uitblijven daarvan. Lees meer

Kijkend naar kunst van mannen: ‘Ben ik toch een mannenhater?’ 6

Kijkend naar kunst van mannen: ‘Ben ik dan toch een mannenhater?’

Puck Lingbeek's vader stelt dat haar boosheid richting mannen haar interpretaties van kunst beïnvloedt. Puck is het daar niet mee eens, maar het zet het haar wel aan het denken. Lees meer

Column: Het glas wijn waar ik zin in heb bestaat niet

Het glas wijn waar ik zin in heb bestaat niet

Twee jaar geleden vroeg Eva nog aan een collega waarom ze niet dronk. Inmiddels laat ook zij de alcohol links liggen en is ze zelf degene die wordt bevraagd. Lees meer

(Ont)hechting

(Ont)hechting

Als Aisha op proef intrekt bij haar geliefde en haar eigen gekoesterde plek achterlaat, is het net het alsof ze een onvaste vorm aanneemt. Lees meer

Voesten

Voesten

"Misschien is dat man zijn hier: hetzelfde bewegen als de anderen." Voesten van Werner de Valk is een kort verhaal over een eiland met een duistere traditie en over het moeten bewijzen van mannelijkheid. Lees meer

Muze

Muze

Loren Snel schreef een roman over hoe samen te zijn met een ander en intussen trouw te blijven aan jezelf. Haar debuut verschijnt 25 oktober bij uitgeverij Prometheus. Hier lees je een voorpublicatie. Lees meer

Liever een monster

Liever een monster

Het is moeilijk te accepteren dat mensen kunnen doden, maar waarom maken we van moordenaars karikaturen? Een voorpublicatie uit Lotje Steins Bisschop en Roselien Herderschee Dodelijke gekte. Lees meer

Jari

Jari

Dave Boomkens schreef een verhaal over troosteloosheid, onmacht en opgroeien. Over hoe je in een treurig flatgebouw, tussen de nieuwsprogrammering en sportwedstrijden door, een vriend kunt vinden en verliezen. Lees meer

Hoe in Duitsland het Zionistische establishment wint

Hoe in Duitsland elke vorm van empathie met inwoners van Palestina wordt verboden

De situatie in Duitsland is de laatste dagen geëscaleerd. Het politieapparaat en de politiek gebruiken harde repressiemiddelen om vooral Duitse mensen van kleur of met een migratieachtergrond de kop in te drukken. Zij verliezen op dit moment hun vrijheid van meningsuiting. Lees meer

Hypnose

Op een dag breng ik alle wereldleiders onder hypnose

Een betere wereld begint bij een andere gedachte en daarom besluit Marthe van Bronkhorst hypnotiseur te worden. Lees meer

Column 1

Je opnemen in mijn testament

Een lugubere ontdekking tijdens een boswandeling doet Eva nadenken over wat we achterlaten voor onze nabestaanden als we overlijden. Lees meer

Geef de dag een naam

Geef de dag een naam

Op een hete zomerdag wordt Felipe zwetend wakker. Deze dag, die heet en broeierig is, brengt hem uit evenwicht, tot hij uiteindelijk doet wat hij gezworen had nooit te doen: hij begint te drinken. Een fragment uit de afstudeernovelle van Tiemen Hageman over het verleden proberen los te laten, het leven ruimte geven en adolescent worden. Lees meer

Aaah, het launchfeest!

Aaah, het launchfeest!

Na de lancering van ons derde papieren tijdschrift willen we onze lezers, schrijvers en makers graag uitnodigen om dit grote succes samen met Hard//hoofd te vieren op 26 oktober in Amsterdam. Lees meer

Tussen de randen van een aquarium

Tussen de randen van een aquarium

Wie ben je als je alles kunt zijn? In het fragmentarische afstudeerwerk van Ettie Edens veranderen mensen onder andere in een hoopje, een steen, een natuurkundedocent, water, iemand die limonade drinkt en een lantaarnpaal. Lees meer

Automatische concepten 71

We hebben een probleem met de derde helft

Een voetbalwedstrijd stopt officieel misschien op het veld, maar Marthe van Bronkhorst merkt in de trein dat het slinkse spel doorgaat. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier! 

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer