Ik heb lang gezocht naar de ultieme metafoor voor de liefde. Een allesomvattende zinspeling op het geluk en het noodlot van de liefde. Vorige week vond ik het: de glasspons.
Het is niet zo vreemd dat het zo lang duurde, want de metafoor ligt niet direct voor de hand. Glassponzen leven in troggen onder de zee voor de kust van Japan. Wie had ooit kunnen bevroeden dat zich daar op kilometers diepte al duizenden jaren een meeslepend romantisch drama afspeelt?
De Victoriaanse Engelsen. Zij bevroedden dat al in de negentiende eeuw, toen glassponzen een ware rage waren in de gegoede klasse. Het was dan ook in een museum in Londen dat ik voor het eerst hoorde over de glasspons, of zoals de Engelsen het ietwat lomp noemen: de "Venus Flower Basket". Een zwaar ademende gids met een vergeelde snor leidde ons langs een verzameling Victoriaanse criminelen op sterk water en negentiende-eeuwse erotische neusklemmen, en plotseling lag hij daar, in een slecht verlichte vitrine: de glasspons.
De gids veerde op, liep voorzichtig en eerbiedig twee rondjes om de vitrine, wachtte tot we allemaal verbaasd rond dit hoopje gruis waren verzameld, en stak af.
Kort samengevat, glassponzen bieden systematisch onderdak aan twee garnalen, een mannetje en een vrouwtje, die zich daar zo vol eten dat ze er niet meer uit kunnen. Hun nageslacht glipt in een vroeg stadium tussen de kieren door naar buiten, maar de garnalen zelf blijven de rest van hun leven in de glasspons. Samen tot de dood hen scheidt.
Beeld: Mark Yokoyama
Dit roept zoveel vragen op: waarom heeft Midas Dekkers mij dit nooit verteld? Hoe kunnen het altijd een mannetjes- en een vrouwtjesgarnaal zijn? Hoe zit het met homo-garnalen? En leven er garnalen in Spongebob? Maar de belangrijkste vraag is natuurlijk: wat kunnen we hiervan leren? Wat probeert de natuur ons te vertellen?
Kijk, we zijn altijd maar op pad met z’n allen. Druk met werk, stedentripjes, wilde wereldreizen: met een beetje geluk ligt de wereld aan je voeten. Dat maakt ons uiteraard ongekend wereldwijs, en dat heeft wel wat. We zijn de "easyJet-generatie", zoals easyJet ons graag doet geloven (alhoewel we volgens WC-eend de "WC-eend-generatie" zijn). Maar wanneer zijn we nou nog echt thuis? Thuis als in een glasspons? En belangrijker: wanneer was je voor het laatst echt thuis met je geliefde? Thuis als twee garnalen?
Ik stel voor dat we thuisblijven, en online boodschappen doen tot we niet meer door de deur passen. We krijgen uiteraard een paar kinderen, maar die sturen we op tijd het huis uit voordat ze te dik worden. Leven als garnalen in een Japanse glasspons, dat is voor mij het toppunt van liefde.
http://hardhoofd.com/2015/02/15/memory-machine-een-liefde-lang-i/ 15-02-2015
Misha Velthuis doet een PhD over supermarkten in India en maakt muziek voor computerspelletjes.