Ferenz Jacobs kreeg van zijn huisgenoot het boek El postporno era esto (Dit was postporno) in zijn handen gedrukt, geschreven door María Llopis, mede-oprichtster van Girlswholikeporn.com. Vanuit Barcelona belicht hij het fenomeen postporno: een kritische reflectie op het pornografische discours. "Een man die porno kijkt identificeert zichzelf met de vrouwelijke rol."
"In het oorspronkelijke verhaal is Roodkapje geen klein kind maar een jongedame die voor mijnheer de wolf een striptease moet doen. Nadat ze is verkracht, in elkaar is geslagen en is vernederd, wil Roodkapje nu de rol van de Boze Wolf uit het sprookje op zich nemen. Maar ze is te zwaar mishandeld en is dus gedwongen om eerst haar wonden te likken. Dan pas kan ze verlost worden en nieuwe sprookjes schrijven. Alle Roodkapjes worden wolven in de postpornografie."
Dit las ik op de achterflap van het boek dat mijn nieuwe huisgenoot mij in mijn handen had gedrukt. El postporno era esto (Dit was postporno) van María Llopis. De boekpresentatie had ik jammer genoeg gemist, maar mijn huisgenoot was er wel naar toe gegaan en had zelfs een persoonlijke dankbetuiging bemachtigd. “Kijk, hier staat mijn naam”, zei Xavi met een grijns. Hij bleek het ex-vriendje van de schrijfster te zijn en het boek gaat over haar persoonlijke studie postpornografie in combinatie met hun turbulente relatie van zes maanden. Xavi is X in het boek. En dankzij hem had ze gedurende een halfjaar een plek om te crashen in Barcelona en kan ze eindelijk in haar uppie een orgasme bereiken.
María Llopis is mede-oprichtster van Girlswholikeporn.com. Deze actiegroep was in eerste instantie een ironische woordspeling, omdat vrouwen niet geacht worden van porno te houden, maar aan de hand van workshops, performances en korte films heeft ze het beeld van de doe-het-zelf pornografie veranderd. María schrijft, blogt, maakt films en geeft workshops en lezingen. Bij alles wat ze doet onderzoekt ze haar eigen grenzen op het gebied van seks en pornografie, fantasie en realiteit, pornografie en postporno, en dit voornamelijk in haar eigen bed in de Catalaanse hoofdstad.
Een meisje dat van porno houdt. En van porno haar werk heeft gemaakt. Zo treedt María in de voetsporen van onder anderen de Franse schrijfster en cineaste Virginie Despentes, vooral bekend door Baise-moi (Genaaid). Misschien zwaar overschat, in zowel literair als cinefiel opzicht, maar ik vind sommige van haar opvattingen behoorlijk interessant. Zij is bijvoorbeeld van mening dat een man die porno kijkt zichzelf met de vrouwelijke rol identificeert. Volgens haar heeft iedere man de fantasie dat als hij een vrouw was, hij zich precies zoals die slet in de pornofilm zou gedragen.
Symboliseert pornografie dan patriarchale structuren en vrouwenonderdrukking? Weerspiegelen pornofilms bestaande maatschappelijke en seksuele relaties? En voornamelijk, wat is precies postporno? In het Postporno Modernistisch Manifest, ondertekend door onder anderen de porno-actrices Véronica Vera, Candida Royalle en Annie Sprinkle, wordt in zeven punten kort en bondig een kunststroming gesticht die seks als de voedende, levensgevende kracht ziet en de geslachtsdelen als onderdeel van de geest omarmt. Desalniettemin, postporno is veel meer dan vlees. De definitie van postporno volgens María is “de kristallisatie van de holebistrijd van de afgelopen decennia, van de queer beweging, van de rechtvaardiging van de prostitutie binnen het feminisme, van de derde feministische golf, van alle feministische politieke stromingen, van de antikapitalistische punkscene en van de DIY-houding. Het is de toe-eigening van een genre, dat van de expliciete weergave van seks, die tot op heden is gemonopoliseerd door de porno-industrie. Postporno is een kritische reflectie op het pornografische discours.”
Ik ben net als María geen fan van de vrouwvriendelijke porno van Erika Lust, dat een tegenwicht voor mainstrain porno moet vormen. Deze van oorsprong Zweedse regisseuse woont en werkt sinds 2000 in Barcelona, waar ze haar vrouwelijke visie op porno naar buiten heeft gebracht met haar vrouwvriendelijke pornofilms Five Hot Stories For Her en Barcelona Sex Project. De films van Erika Lust zijn gebaseerd op het feit dat vrouwen eerst iemand goed willen leren kennen, voordat ze zich seksueel aangetrokken voelen tot die persoon. Maar is dit juist geen onderdeel van een burgerlijk moraal dat als een vrouw seks heeft met wisselende partners, ze het risico loopt een slet te worden genoemd? Ook vrouwen kunnen genieten van anonieme seks en hoeven niet met elke verovering een beschuitje te willen eten.
Na zeven jaar post-pornografische studie is het enige wat María Llopis kan verzekeren datgene wat de Amerikaanse porno-actrice Georgina Spelvin, vooral bekend door de klassieker The Devil in Miss Jones (1973), over het orgasme zei: “Het orgasme is dat tijdstip dat niet gemeten kan worden. Het is een mystiek instinct dat niet echt bestaat in deze dimensie.” Daar kan ik me volledig bij aansluiten. Hoe meer je neukt, hoe minder je denkt, en hoe beter je slaapt. Zoals het motto van de twee vrouwen Nadine en Manu uit Baise-moi luidt.
Pikant detail: het ex-vriendinnetje van mijn huisgenoot raakt opgewonden door grote zwarte dildo’s die zijn afgekloven door krakershonden. Dat is postporno.
-Ferenz Jacobs (Rotterdam, 1982) studeerde culturele antropologie met een specialisatie in visuele cultuur aan de Universiteit van Leiden. Hij heeft schildpadden op de stranden van de Turkse Republiek Noord-Cyprus gered en de winnende kandidaat van de eerste realitysoap in Chili geïnterviewd. Sinds drie jaar schrijft hij vanuit Barcelona voor verschillende Catalaanse en Spaanse media.-