Jaren geleden pakte ik in boekhandel Scheltema een klein boekje genaamd Dress Your Family in Corduroy and Denim van een stapel. Voornamelijk omdat ik de titel zo leuk vond besloot ik het te kopen; ik had geen idee dat schrijver David Sedaris al drie bestsellers op zijn naam had staan en in Amerika bekend staat als één van de beste humoristische schrijvers van de afgelopen twintig jaar.
De biografie van Sedaris is bijna het klassieke from rags to riches-verhaal: hij groeide op met vier zussen in een Grieks-Amerikaans gezin, en na te zijn mislukt als conceptueel kunstenaar was hij een tijd verslaafd aan speed. Jarenlang had hij onbetekenende baantjes als verhuizer en schoonmaker. O ja, en hij was nog homo ook. Typisch zo’n geval waar de maatschappij met grote letters het woord MISLUKT op wil stempelen. Maar al die mislukkingen lijken Sedaris juist de inspiratie te hebben gegeven die hij eerder miste.
Begin jaren negentig was de schrijver wekelijks te horen in een obscuur radioprogramma waar hij korte verhalen voorlas, die altijd over hemzelf of zijn familie gingen (de presentator had hem ‘ontdekt’ in een nachtclub, waar Sedaris stukjes uit zijn dagboek voordroeg). De definitieve doorbraak was het verhaal SantaLand: hierin beschrijft Sedaris zijn baan als kerst-elf in het Newyorkse warenhuis Macy’s.
SantaLand bevat alle Sedaris-elementen die zijn verhalen zo lekker maken om te lezen; het is absoluut geestig en witty, maar wel met een pikzwart randje. Het is extreem persoonlijk, maar houdt een zekere lichtheid die het behapbaar maakt. Net als schrijfster en dichteres Dorothy Parker (1893-1967) is Sedaris er een meester in zijn persoonlijke tragiek te vertalen in hilarische oneliners. Verhalen gaan over zijn vader die overal in huis rottende etenswaren verstopt, het maken van kruiswoordpuzzels, een bejaarde buurvrouw die haar kunstgebit uit het raam laat vallen en hem dwingt om het op te rapen, en de armoede van in New York wonen met een dagbudget van twaalf dollar ("I had no job at the time and was living off the cruel joke I referred to as my savings."). Er is echter ook een diepere laag, bijvoorbeeld in de liefdevolle manier waarop Sedaris zijn dysfunctionele familie of zijn onverstoorbare vriend Hugh portretteert: zichzelf zet hij neer als een vermoeiend, egocentrisch persoon.
David Sedaris wordt vergeleken met Woody Allen, Fran Lebowitz en zelfs Mark Twain en Oscar Wilde. En iemand die zinnen schrijft als: "If you're looking for sympathy, you'll find it between shit and syphilis in the dictionary." verdient ook wat mij betreft een ereplaats in de literaire canon.
