Asset 14

Vooral niet krabben

TIP: Vooral niet krabben

Ik was een tijdje geleden aanwezig bij een literair evenement, zoals dat heet, en een van mijn favoriete schrijvers was er ook. In het kader van mijn opleiding Neerlandistiek had ik een paper over zijn roman geschreven en mijn bevindingen wilde ik dolgraag met hem delen – hij profileert zich immers als publieke intellectueel die vooral de dialoog wil aangaan. Dus toen hij na afloop van het programma alleen bij de bar stond en naar het schaaltje nootjes reikte, vatte ik dat op als mijn cue, en stapte op hem af.

Ik had me allerlei scenario’s ingebeeld; dat we in een verhitte discussie zouden raken, dat ik me door zijn hoongelach beledigd zou voelen, dat hij uit beleefdheid een paar woorden met me zou wisselen om er maar vanaf te zijn – maar ik had met wat er zich vervolgens afspeelde gek genoeg geen rekening gehouden. Woorden die in de lucht bleven hangen, blikken die elkaar ternauwernood kruisten: het gesprek werd verteerd door ongemakkelijkheid. Hierdoor raakte ik nogal van mijn apropos - zijn ongemakkelijkheid werkte besmettelijk - met als gevolg dat ik spontaan de namen van de romanpersonages vergat en over van alles begon te ratelen, behalve over mijn paper. De zuurgraad van de wijn, de kledingkeuze van de presentatrice, de beste frietkramen in de stad. Pas na een kwartier excuseerde hij zich om naar het toilet te gaan; schoorvoetend bleef ik achter.

Awkwardness is an underrated form of human suffering, las ik laatst ergens. Maar moeten we het zien als een vorm van lijden? Nog erger dan zelf ongemakkelijk zijn, vind ik het om te zien dat mijn gesprekspartner zich niet op zijn gemak voelt. Sterker nog: hoe ongemakkelijker mijn gesprekspartner zich gedraagt, hoe meer ik geneigd ben om mij uit solidariteit net zo ongemakkelijk te gedragen, zo niet ongemakkelijker. Infantiele opmerkingen, ongepaste schouderklopjes, het gebruik van spreekwoorden: allemaal wanhoopsdaden waarmee ik de ander tevergeefs op zijn gemak probeer te stellen – alsof ik word overvallen door een soort sociale jeuk en ik niet anders kan dan heel hard krabben.

Misschien heeft mijn allergie voor social awkwardness wel te maken met mijn Indische achtergrond. De jonge schrijver Yuki Kempees, die net als ik is opgegroeid in een Indisch gezin, omschreef het als de ‘ongemakkelijkheidscultuur’ waarin hij vroeger is opgegroeid. Het bespreken van gevoelige onderwerpen werd bij hem thuis vermeden; daarmee toonde je je kwetsbaarheid, een synoniem voor zwakte, iets waarvoor je je moest schamen. De zwijgcultuur als cocon die elke rups doet verschrompelen - misschien dat ik daarom altijd uit alle macht het gesprek gaande wil houden. Niets is zo ondraaglijk tijdens een gesprek als stilte.

Ongemakkelijkheid is een onderschatte vorm van menselijk lijden. Maar ís het in dit huidige tijdperk wel schaamte waaronder wij in sociaal ongemakkelijke situaties lijden? Is de werkelijke tragiek van de sociale ongemakkelijkheid niet dat dit het nader tot elkaar komen in de weg staat? Misschien wordt ongemakkelijkheid, en met name voor the socially awkward onder ons, in het bijzonder onderschat als een vorm van eenzaamheid, het gevoel geen verbinding met de rest van de wereld te kunnen maken; alsof iedereen door onzichtbare draadjes met elkaar is verbonden behalve jij.

Ik heb zelf niet het idee dat ik echt onder ongemakkelijkheid lijd – geen diepe wonden in elk geval - al was het gesprek met mijn lievelingsschrijver natuurlijk wel wat pijnlijk. Misschien is het voor degenen die net als ik een allergie voor ongemakkelijkheid hebben ontwikkeld maar het beste om het inderdaad te zien als een hardnekkige jeuk, en het ook zo te behandelen: om te zorgen dat het niet erger wordt, hoef je het alleen maar met rust laten – vooral niet krabben.

Foto: Alex Proimos - Small Talk via Wikipedia Commons

Mail

Dewi de Nijs Bik (1990) was waarschijnlijk een van de weinige baby’s die met een denkrimpel ter wereld kwam. Ze deed de opleiding Proza aan de Schrijversvakschool en de masters Nederlands en Comparative Literature.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Een ode aan de pornofilm 2

Een ode aan de pornofilm: Het Porn Film Festival Amsterdam

Porno is meer dan wat Pornhub en andere grote platforms ons voorschotelen. Het Porn Film Festival Amsterdam laat deze donderdag tot en met zondag zien, dat porno kwetsbaarder, artistieker en vrijer is dan velen verwachten. Emma Zuiderveen spreekt met organisatoren Erik ter Veld en Franka Bauwens. Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 16 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Illustreer jij de volgende cover van het Hard//hoofd Magazine?

Voor ‘Honger’, het najaarsnummer van 2025 van Hard//hoofd, zijn we op zoek naar illustrator die de cover van ons magazine wil maken. Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

De Groep

De Groep

'Ik ben Jane en Kevin is een lul die te veel ruimte inneemt.' Amal Akbour schreef een verhaal over Jane, een narcistische jonge vrouw die voor het eerst deelneemt aan groepstherapie. Dit is een voorpublicatie van het verhaal dat Amal schreef als onderdeel van het Veerhuis Talentenprogramma. Lees meer

Gebeden van keramiek - Nieuw werk voor kunstverzamelaars! 1

Gebeden van keramiek - Nieuw werk voor kunstverzamelaars!

Als dank voor hun steun, ontvangen onze ruim 1.700 kunstverzamelaars in januari een prachtig werk van beeldend kunstenaar Dakota Magdalena Mokhammad. Om welk werk het precies gaat blijft een verrassing, maar in gesprek met onze chef Kunst Jorne Vriens licht Dakota een tipje van de sluier op. Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer