Asset 14

Onverwacht doordraaien in een pop-up museum

Ko van ‘t Hek bekijkt elke maand kunst. Deze keer bezocht hij het DWDD pop-upmuseum. Hij doet verwoede pogingen zijn vooroordelen thuis te laten.

Niks is zo makkelijk als superenthousiasme. ‘Dat is toch fantastisch!’ behoeft nooit een argument. Het maakt je bovendien nog geliefd ook. Dat is dan ook de truc van De Wereld Draait Door: hyperbolische lyriek. Pochen met hoeveel superlatieven je wel niet kent en in hoeveel talen. En nu heeft het programma, hoe briljant(!) uitmuntend(!) geniaal(!), een eigen museum.

Ik weet niet zo goed wat ik ervan moet vinden, dat museum. Natuurlijk is het verschrikkelijk (haten is ook heel makkelijk). DWDD is één lange reclame die het volk in slaap sust, zegt mijn buurman. Ik probeer genuanceerder te zijn. Als het mensen een keer een museum in krijgt, dan is dat toch iets positiefs? Maar het kost me moeite dit écht te denken. Want sommige dingen lenen zich niet voor de gezellige uitgelatenheid van Matthijs en Marc-Marie. Kunst is namelijk niet gemoedelijk. Kunst is, hoe prachtig of vrolijk ook, meer een kieteldood. Het prikkelt, jaagt angst aan, plaatst perspectieven. Zoiets misschien, maar het is in ieder geval geen grote kop koffie verkeerd.

Ik ga naar het pop-upmuseum. Ik wil weten of mijn vooroordelen terecht zijn. Fucking eng, want niets is zo angstaanjagend als het moeten herzien van je eigen ingesleten meningen. Maar soms moet je ‘het beest recht in de bek kijken’.

Wat beklijft na een bezoek aan Museum Het Samenraapsel is vooral de ongelooflijke ijdelheid van de tafelheren en -dames die curatortje spelen en werkelijk alles op zichzelf weten te betrekken. Dijkshoorn, Mulder, Zwagerman: iedereen doet mee. Koning keizer admiraal van de ijdelheid is Jasper Krabbé. Hij selecteerde zonder zichtbare ironie een werk van diezelfde Jasper Krabbé. Dat schilderij fascineert mij eindeloos. Eén door de aandoenlijke zelfbevlekking, twee door de schoonheid ervan, drie door zijn eigen wanstaltige uitleggerige tekst erbij. Een lelijk trio van kinderlijk enthousiasme.

Vanitasstilleven in olieverf op paneel door Jan Lievens uit de collectie van Museum de Fundatie, nu te zien in het DWDD Pop-up Museum.

Kut. Mislukt. Ik ben niet zo genuanceerd als ik me had voorgenomen. De vooroordelen zijn als dat ene knappe meisje. ‘Nu even niet’ lijkt geen optie. Het vergt een tomeloze concentratie. Ik denk aan een meditatietraining van zeven jaar geleden en aan de kunst van het loslaten die ze me daar, tevergeefs, probeerden te leren. Ik kijk weer naar het schilderij van Krabbé. Ik moet grinniken. Weg concentratie.

Maar gelukkig is er ook pure schoonheid. Het allerfantastischte(!) prachtigste(!) geweldigste(!) gebeurde in de zaal van Halina Reijn. Een klein zaaltje vol vanitasschilderijen van Museum De Fundatie. Schitterende 17e-eeuwse stillevens over vergankelijkheid: schedels, bloemen, kaarsen, zandlopers. Dat werk. Opdat we niet vergeten dat alles eindig is

Dan gaat de telefoon van de vrouw naast mij af. Zij: eind 50, roze vestje en met voorovergebogen schouders. Een DWDD-kijkster. Haar ringtone: polyfoon. Ik waan me gelijk weer in de vijfde klas van de middelbare school en omdat ze haar telefoon niet kan vinden in haar tasje, ontstaat er een nieuwe werkelijkheid. De oude doeken veranderen in een computerspel van rond de eeuwwisseling, waarvan we destijds dachten dat ze niet van echt te onderscheiden waren, laat staan dat we ons konden voorstellen dat ze ooit realistischer zouden worden.

*

Nou, het werd realistischer. De computerspellen werden echter met de jaren, en hetzelfde geldt voor het leven zelf. Er kwam nuance en onzekerheid. We kwamen erachter dat eigenlijk wel erg weinig eenduidig is. Computerspellen uit 1999 speelt niemand meer, maar schilderijen van driehonderd jaar oud vinden we prachtig. Wie herinnert zich de Crazy Frog nog in 2222?

De jaren negentig zijn voorgoed voorbij, dat weet ik nu wel zeker. Hoewel ik ook dacht dat niemand nog een polyfone ringtone zou hebben. Het bewijst dat je je kunt vergissen in vergankelijkheid. Soms denk je dat iets voor eeuwig zal zijn, soms verbaas je je erover dat iets er nog steeds is. Vanitas laat zich niet zo makkelijk vangen, leer ik van Halina en de mevrouw die haar telefoon nog steeds niet heeft gevonden. Dat ik van DWDD nog iets over vergankelijkheid leer, dat is eigenlijk best spannend.

Zelf slaagt het museum er nauwelijks in om zo’n spanning te creëren. Weinig schuurt, weinig doet pijn, weinig kietelt. Nergens een moment dat je de context vergeet, dat je vlucht in of van een schilderij. En zo bewijst Jasper Krabbé dat curatie een vak is, net als kunstenaar, en schoenmaker.

Het DWDD Pop-up Museum is tot en met 25 mei 2015 te zien in het Allard Pierson Museum in Amsterdam.

Ko van ’t Hek (1985) weet niet zo veel van kunst, maar is er wel verslaafd aan. Samen met Yuki Kho geeft hij elke maand vijf kunsttips in je inbox: Kunst Kijken met Ko & Kho. Hij studeerde filosofie en is mede-oprichter van tekstbureau Hotel Content. Daarnaast is hij een leuke jongen ook om te zien.@KOKOKO3000

Mail

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Was dit nou een flirt?

Was dit nou een flirt?

Als de Amsterdamse Carrie Bradshaw schrijft Marthe van Bronkhorst over de schemerflirt: een net te lange blik, een ambigu compliment, een hand die 'per ongeluk' de jouwe aanraakt. Lees meer

In gesprek met Jacqueline Peeters

In gesprek met Jacqueline Peeters: ‘Schilderen is denken en doen’

Aucke Paulusma gaat in gesprek met Jacqueline Peeters over haar nieuwe tentoonstelling. ‘Ik hoop dat ze in mijn werk iets van die spanning zien tussen wat zichtbaar is en wat verborgen blijft, en dat ze voelen hoe ik dat proces van schilderen benader.’ Lees meer

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Op 25 mei organiseerde Hard//hoofd een schrijfworkshop met het thema: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?' Tijdens deze middag hebben de uitgekozen deelnemers onder begeleiding van één van de vier hosts uit het netwerk van Hard//hoofd de tijd gekregen om ideeën uit te wisselen, hun eigen tekst aan te scherpen en te reflecteren op hun eigen schrijfproces. Samen met de hosts kijken we terug op een verdiepende, inspirerende dag vol uitwisseling en reflecties. Lees meer

Dit maakten onze kunstverzamelaars en magazineabonnees mogelijk in 2024

Dit maakten onze kunstverzamelaars mogelijk in 2024

Kunstverzamelaars dragen bij aan onze missie om nieuw talent te ondersteunen en een vrije ruimte te bieden. We leggen graag uit hoe we de donaties in 2024 hebben besteed. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

In deze colum geeft Marthe Bronkhorst je een van haar geheime toverzinnen om vervelende talkshowgasten de mond te snoeren. 'Is dat zo?' Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

:De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

In het tweede deel van deze essayreeks over kunststakingen schrijft Lara den Hartog Jager over kunstenaars die worstelen met systemen van macht en de vraag of hun kunst verandering teweeg kan brengen. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

HALFNAAKT en Hard//hoofd zoeken acht beeldmakers (fotografie, illustratie, keramiek, textiel, etc.) die samen willen werken aan een publicatie over seksueel consent. Meedoen? Reageer vóór 20 mei. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 juli aan als kunstverzamelaar en ontvang in juli je eerste kunstwerk, een unieke print van kunstenaar Lois Cohen!

Word kunstverzamelaar