Voorgesneden stukjes appel in een zakje? Waar slaat dat op?" /> Voorgesneden stukjes appel in een zakje? Waar slaat dat op?" />
Asset 14

Kikkererwten

In deze nieuwe rubriek wijst Elon ons op een van de belangrijkste onderdelen van het leven: ons voedsel. De kloof tussen mens en natuur is wijd geworden, en dat moeten we maar gewoon accepteren. Elon claimt dan ook niet dat we zelf koeien moeten gaan melken. Maar hier en daar gaat de anonimiteit van ons voedsel echt te ver en kunnen we misschien weer eens de tijd nemen om zelf ingrediënten toe te voegen en iets in alle rust voor te bereiden.

Bijna niemand hoeft tegenwoordig nog ’s ochtends vroeg op om eigenhandig de koeien te melken. Gelukkig maar. Melk kopen we gewoon in een pak. In de supermarkt. En toch maakt bijna iedereen zich wel een beetje zorgen dat kinderen niet meer weten dat melk van de koe komt, en niet uit de fabriek. Dan stel ik me zo voor dat diezelfde zorgen al bestonden toen de melkboer nog langs kwam om zo’n grote melkbus voor de deur te zetten. En dat de vrouwtjes uit het dorp er schande van spraken dat de kinderen niet meer wisten dat melk van de koe kwam, maar dachten dat de melkboer die bussen eigenhandig volsnoot.

Op een goede opvoeding en het nodige onderwijs na is aan dit schijnbare probleem echter niet veel te doen. Vele van ons zullen nu eenmaal nooit een koe melken, en dat is maar beter ook. De kloof tussen mens en natuur is wijd. En tenzij we zoals in The Blue Lagoon noodgedwongen stranden op een tropisch eiland, moeten we die kloof misschien ook maar gewoon accepteren. Tot op zekere hoogte. Want een onnodige vervreemding van de natuur is weer een teken van de verwerpelijke decadentie. Gesneden stukjes appel in een zakje? Moet ik nog meer zeggen?

Aardappels hoef je tegenwoordig niet meer te schillen: die koop je gekruid en wel in een zakje. Rijst kopen we in voorverpakte stoombuideltjes (ofzo) en maïs groeit in een blik. We raken steeds meer en meer vervreemd van ons eten, tot het punt dat het werkelijk niet meer dan voedsel is. Maar eten klaarmaken (het woord koken is soms nauwelijks nog van toepassing) hoeft niet altijd zo snel mogelijk te gaan.

Toen ik voor het eerst in Griekenland kwam, zag ik een vrouwtje aan haar keukentafel één voor één de linzen voor de soep sorteren. Ik merkte tegen iemand anders op dat dit vrouwtje wel een beetje lui was, dat ze dat zo langzaam deed, totdat diegene me uitlegde dat haar geduldige arbeid noodzakelijk was om de steentjes uit de linzen te verwijderen. Dat was nog eens soep. Niets was aan de willekeur overgelaten. Elke linze was met zorg geselecteerd.


Illustratie: Baukje Stamm

Vorige week maakte ik een gerecht met kikkererwten. Het deed me terugdenken aan mijn vroege jeugd, toen mijn moeder zelf hummus (lees: choemoes) maakte, omdat het nog niet kant en klaar in de supermarkt verkrijgbaar was. Ze weekte de kikkererwten dan (minstens) een paar uur in water, waardoor het vliesje zacht werd, en dan zaten we met elkaar om de keukentafel kikkererwten te pellen (RTL5 bestond nog niet). Daar maakten we dan de lekkerste hummus van de wereld van. Omdat we ze stuk voor stuk zelf gepeld hadden.

Het klinkt misschien zonde van de tijd, maar dat valt wel mee. Het kan gewoon voor de tv, met een kop thee, onder een goed gesprek, of onder de voetbal.

Ik weet het, je staat nog niet echt te springen. Maar vertrouw me; de voldoening wacht op je.

PS Om op een enigszins constructieve noot te eindigen, geef ik er een recept voor hummus bij. Het recept, hoewel simpel, is van de grote gastronome Claudia Roden, zij het dat de hoeveelheden naar smaak veranderd kunnen worden:

250 gr kikkererwten, een nacht geweekt
zout
sap van 2 citroenen (ik denk dat ze kleine citroenen bedoelt)
2-3 tenen knoflook, fijgehakt
6 eetlepels tehina/tahin (sesampasta, verkrijgbaar in de Turkse winkel)
4 eetlepels extra vergine olijfolie
evt. 1 theelepel paprikapoeder
evt. 2 eetlepels fijngehakte bladpeterselie

Kook de gepelde erwten 2 uur in schoon water (luie mensen hoeven de erwten niet te pellen, alhoewel dit niet bevorderlijk is voor het eindresultaat). Check of ze goed zacht zijn. Voeg pas na een uur zout toe. Giet ze af, maar bewaar het kookvocht. Draai de erwten met behulp van wat kookvocht tot een gladde pasta in de mixer. Voeg de tehina, citroen, knoflook en 2 eetlepels olie toe. Zet de mixer weer aan en voeg zo nodig extra kookvocht toe om de juiste consistentie te bereiken. Smeer het uit over een bord en garneer met olijfolie, paprikapoeder en peterselie.

Ik hou persoonlijk van warme kikkererwten, op smaak gebracht met citroen en olijfolie, over de hummus heen. Hou daarvoor een deel van de erwten apart en pas de rest van de hoeveelheden aan.

Mail

Elon Heymans

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Bij de media heerst ziekte, journalisten stellen te weinig vragen. Fausto en Marthe van Bronkhorst komen met een behandelplan. Lees meer

Essaywedstrijd: 'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

In deze editie van Hooray for the Essay dagen we je uit om na te denken over waarheid. Reageer voor 19 januari. Lees meer

:Schoonheid van de partij: Mogen politieke partijen een eigen esthetiek ontwikkelen? 1

Schoonheid van de partij: Mogen politieke partijen een eigen esthetiek ontwikkelen?

Is politieke inmenging met kunst en esthetiek vooral iets van vroeger, en is schoonheid tegenwoordig gedepolitiseerd? Patrick Hoop schreef een essay over waarom ons huidige politieke stelsel zich mag - of moet - bemoeien met schoonheid. Lees meer

Een eerste keer

Een eerste keer

In dit erotische verhaal vraagt Jochum Veenstra zich af of het opwindend kan zijn om constant expliciete consent te vragen, en of er dan ook echte consent tot stand komt. Een eerste keer is ook gepubliceerd als audioverhaal bij deBuren. 'Als onze monden elkaar raken, lijkt de vriendschap die we bij daglicht hebben weer tot leven te komen.' Lees meer

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Mode lijkt glanzend en zorgeloos, maar er schuilt een wereld van politiek achter. Loïs Blank vraagt zich af: wie bepaalt eigenlijk welke verhalen verteld mogen worden? Wat gebeurt er met de progressieve stemmen van een bedrijf dat vooral voor de winst gaat? Lees meer

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Op 25 november is het 50 jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd van Nederland. Kevin Headley bespreekt hoe de onafhankelijkheid van Suriname tot stand is gekomen en hoe het zich verder ontwikkelt tot natie: van politieke geschiedenis tot hedendaagse successen. Lees meer

Balletles

Balletles

In een rumoerig café herinnert een groep meisjes zich heel helder: 'Meisjes zoals wij leren vroeg de kunst van de onwaarneembare volharding.' In dit korte verhaal neemt Marieke Ornelis je mee in een wereld vol witte panty's, billen op een koude vloer en honingachtig vocht, terwijl de intimiteit wegsmelt onder de toneellampen. Lees meer

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

'Een begrip als integratie lijkt een middel om te streven naar een inclusievere samenleving, maar dwingt in feite minderheden om hun culturele en religieuze identiteit op te geven.' Aslıhan Öztürk legt de retoriek bloot waarmee de integratie-stok dreigend boven het hoofd van generaties migranten wordt gehouden. Lees meer

Pomme d’amour 1

Pomme d’amour

In dit gedicht van Elise Vos vinden de glazen muiltjes en kikkerprinsen uit de klassieke sprookjes hun weg tussen de HR-medewerkers en stadsduiven met verminkte pootjes. Een hoofdpersoon zoekt diens plek in de wereld, terwijl mannen dwars door de ontknoping van het verhaal heen slapen. Lees meer

Ademruimte

Ademruimte

‘Hij kon toen alleen Catalaanse woorden fluisteren en zijn wijsvinger buigen om aan te geven wanneer hij naar buiten wilde om te roken.’ In Ademruimte, van Elisa Ros Villarte, keert het hoofdpersonage terug naar haar ouderlijk huis dat gevuld is met onbekend speelgoed, bevroren maaltijden en beladen vragen. Lees meer

Wifey material

Wifey material

Wifey of wervelwind, Madonna of hoer. Marthe van Bronkhorst had gehoopt dat dit binaire denken passé was, maar helaas, de emancipatietrein blijkt op dit spoor nog steeds haperen. Ik oefen een enorme aantrekkingskracht uit op één specifiek soort mensen: mensen van wie de favoriete contactfrequentie eens in het kwartaal is. Mensen van wie de love... Lees meer

Nwe Tijd x Hard//hoofd: Maandagavond – De uitnodiging

Podcast: Maandagavond – De uitnodiging

Deze Maandagavond liep iets anders dan gepland. Of beter gezegd: precies zoals gepland, althans voor iedereen behalve Suzanne Grotenhuis. Met Freek Vielen, Ellis Meeusen en Johannes Lievens, die in de tweede aflevering van dit Maandagavond-seizoen stilstaan bij momenten die je anders aan je voorbij zou laten gaan. Lees meer

Bestel ‘Ik wil, wil jij ook?’ - briefwisseling over seksueel consent 1

Bestel ‘Ik wil, wil jij ook?’ - briefwisseling over seksueel consent

Bestel onze bundel 'Ik wil, wil jij ook?' een briefwisseling over seksueel consent Lees meer

Vrijheid

Vrijheid

Liggend onder de auto van de buren overdenkt een man de relatie tot zijn familie, de gevolgen van zijn gedrag en de reactie van omstanders. Eva Gabriela schreef een kwetsbaar verhaal waarin de dreiging en het ongemak constant voelbaar zijn, en waarin de pleger van huiselijk geweld de hoofdpersoon is. Lees meer

Anders voel ik me zo oud 1

Anders voel ik me zo oud

In dit essay analyseert Loulou Drinkwaard de tegenstrijdige etiquetten die haar zijn geleerd of opgelegd: ‘Tussen u en jou in, zweef ik. De waarden van mijn vader in mijn ene hand en de waarheid van mijn moeder in mijn andere. Mijn oma deelt de kennis van ons moederland en ‘De Nederlander’ bepaalt wat hoort. Ondertussen vond ik een alternatief. Zullen wij elkaar vousvoyeren?’ Lees meer

:De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De zombie is een popcultuuricoon. En niet alleen tijdens Halloween! Series als The Walking Dead en The Last of Us volgen de gebaande zombiepaden. Volgens Anne Ballon hebben zombies méér narratief potentieel. In vernieuwende verhalen wordt onderzocht 'hoe wij als halfbewusten de wereld beleven, hoe we opgaan in systemen die we niet hebben gekozen, hoe we verlangen en met verlies omgaan.' Lees meer

Kleding gaat als warme broodjes over de toonbank, maar dat mag wel wat letterlijker

Kleding gaat als warme broodjes over de toonbank, maar dat mag wel wat letterlijker

We weten precies wat er in ons eten zit, maar wat dragen we eigenlijk op onze huid? Net als jij, verlangt Loïs Blank ook naar meer transparantie van de kledingindustrie. Zou die wens dan toch in vervulling kunnen komen? Lees meer

Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

De verdwenen kosmonaut

De verdwenen kosmonaut

Duizenden kilometers van de kosmonaut vandaan zit Igor, uitkijkend over de stad, terwijl hij luistert naar de ruis op de tv, naar de beukende eurodance plaat die nog naklinkt in zijn oren en naar een stem die hem probeert te overtuigen terug te komen. In De verdwenen kosmonaut van Thijs van der Heijden raakt een... Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien (!) jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 januari aan als kunstverzamelaar en ontvang in januari je eerste kunstwerk!

Word kunstverzamelaar