Voorgesneden stukjes appel in een zakje? Waar slaat dat op?" /> Voorgesneden stukjes appel in een zakje? Waar slaat dat op?" />
Asset 14

Kikkererwten

In deze nieuwe rubriek wijst Elon ons op een van de belangrijkste onderdelen van het leven: ons voedsel. De kloof tussen mens en natuur is wijd geworden, en dat moeten we maar gewoon accepteren. Elon claimt dan ook niet dat we zelf koeien moeten gaan melken. Maar hier en daar gaat de anonimiteit van ons voedsel echt te ver en kunnen we misschien weer eens de tijd nemen om zelf ingrediënten toe te voegen en iets in alle rust voor te bereiden.

Bijna niemand hoeft tegenwoordig nog ’s ochtends vroeg op om eigenhandig de koeien te melken. Gelukkig maar. Melk kopen we gewoon in een pak. In de supermarkt. En toch maakt bijna iedereen zich wel een beetje zorgen dat kinderen niet meer weten dat melk van de koe komt, en niet uit de fabriek. Dan stel ik me zo voor dat diezelfde zorgen al bestonden toen de melkboer nog langs kwam om zo’n grote melkbus voor de deur te zetten. En dat de vrouwtjes uit het dorp er schande van spraken dat de kinderen niet meer wisten dat melk van de koe kwam, maar dachten dat de melkboer die bussen eigenhandig volsnoot.

Op een goede opvoeding en het nodige onderwijs na is aan dit schijnbare probleem echter niet veel te doen. Vele van ons zullen nu eenmaal nooit een koe melken, en dat is maar beter ook. De kloof tussen mens en natuur is wijd. En tenzij we zoals in The Blue Lagoon noodgedwongen stranden op een tropisch eiland, moeten we die kloof misschien ook maar gewoon accepteren. Tot op zekere hoogte. Want een onnodige vervreemding van de natuur is weer een teken van de verwerpelijke decadentie. Gesneden stukjes appel in een zakje? Moet ik nog meer zeggen?

Aardappels hoef je tegenwoordig niet meer te schillen: die koop je gekruid en wel in een zakje. Rijst kopen we in voorverpakte stoombuideltjes (ofzo) en maïs groeit in een blik. We raken steeds meer en meer vervreemd van ons eten, tot het punt dat het werkelijk niet meer dan voedsel is. Maar eten klaarmaken (het woord koken is soms nauwelijks nog van toepassing) hoeft niet altijd zo snel mogelijk te gaan.

Toen ik voor het eerst in Griekenland kwam, zag ik een vrouwtje aan haar keukentafel één voor één de linzen voor de soep sorteren. Ik merkte tegen iemand anders op dat dit vrouwtje wel een beetje lui was, dat ze dat zo langzaam deed, totdat diegene me uitlegde dat haar geduldige arbeid noodzakelijk was om de steentjes uit de linzen te verwijderen. Dat was nog eens soep. Niets was aan de willekeur overgelaten. Elke linze was met zorg geselecteerd.


Illustratie: Baukje Stamm

Vorige week maakte ik een gerecht met kikkererwten. Het deed me terugdenken aan mijn vroege jeugd, toen mijn moeder zelf hummus (lees: choemoes) maakte, omdat het nog niet kant en klaar in de supermarkt verkrijgbaar was. Ze weekte de kikkererwten dan (minstens) een paar uur in water, waardoor het vliesje zacht werd, en dan zaten we met elkaar om de keukentafel kikkererwten te pellen (RTL5 bestond nog niet). Daar maakten we dan de lekkerste hummus van de wereld van. Omdat we ze stuk voor stuk zelf gepeld hadden.

Het klinkt misschien zonde van de tijd, maar dat valt wel mee. Het kan gewoon voor de tv, met een kop thee, onder een goed gesprek, of onder de voetbal.

Ik weet het, je staat nog niet echt te springen. Maar vertrouw me; de voldoening wacht op je.

PS Om op een enigszins constructieve noot te eindigen, geef ik er een recept voor hummus bij. Het recept, hoewel simpel, is van de grote gastronome Claudia Roden, zij het dat de hoeveelheden naar smaak veranderd kunnen worden:

250 gr kikkererwten, een nacht geweekt
zout
sap van 2 citroenen (ik denk dat ze kleine citroenen bedoelt)
2-3 tenen knoflook, fijgehakt
6 eetlepels tehina/tahin (sesampasta, verkrijgbaar in de Turkse winkel)
4 eetlepels extra vergine olijfolie
evt. 1 theelepel paprikapoeder
evt. 2 eetlepels fijngehakte bladpeterselie

Kook de gepelde erwten 2 uur in schoon water (luie mensen hoeven de erwten niet te pellen, alhoewel dit niet bevorderlijk is voor het eindresultaat). Check of ze goed zacht zijn. Voeg pas na een uur zout toe. Giet ze af, maar bewaar het kookvocht. Draai de erwten met behulp van wat kookvocht tot een gladde pasta in de mixer. Voeg de tehina, citroen, knoflook en 2 eetlepels olie toe. Zet de mixer weer aan en voeg zo nodig extra kookvocht toe om de juiste consistentie te bereiken. Smeer het uit over een bord en garneer met olijfolie, paprikapoeder en peterselie.

Ik hou persoonlijk van warme kikkererwten, op smaak gebracht met citroen en olijfolie, over de hummus heen. Hou daarvoor een deel van de erwten apart en pas de rest van de hoeveelheden aan.

Mail

Elon Heymans

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Dit kabinet is ziek - het heeft een ontstellend gebrek aan verbeelding

Dit kabinet is ziek: het heeft een ontstellend gebrek aan verbeelding

Marthe van Bronkhorst stelt dat het kabinet likkebaardend zou moeten trappelen om vernieuwende ideeën te presenteren, maar komt van een koude kermis thuis. Lees meer

De eerste leugen

De eerste leugen

De eerste keer dat Job van Ballegoijen de Jong loog, was het bijna onschuldig. Een leugentje om bestwil, dacht hij toen, om zijn moeder gerust te stellen. Maar die eerste leugen groeide uit tot een web waarin hij langzaam verstrikte. In zijn debuut 'Morgen vertel ik alles' vertelt hij waarom iedereen een tweede (of derde) kans verdient. Lees meer

misschien is dat waarom ik een tussenvorm bleek - gedichten

Misschien is dat waarom ik een tussenvorm bleek - gedichten

De tedere poëzie van Hilde Onis meandert langs beeldhouwers, honden met mannen-angst en verse gedachtestreepjes, en mondt uit in een zee van beelden, waarin ook de vergankelijkheid niet ongezien blijft. 'dat het beest zich meteen op me wierp / zie ik als bewijsvoering / voor dat wat uitblijft' Lees meer

Leven in laagjes

Leven in laagjes

In dit essay geeft Dani Bouwman een intieme reflectie op identiteit, familie en het verlangen naar een plek waar hij volledig zichzelf kan zijn. Lees meer

Lief kutland // Lancering

Lief kutland // Lancering

Vier samen met Hard//hoofd de launch van ons nieuwste magazine! Samen met je favoriete makers pluizen we dit stipje op de aardbol uit. Lees meer

Elke gelijkenis met bestaande personen of gebeurtenissen berust op louter toeval of waanideeën

Elke gelijkenis met bestaande personen of gebeurtenissen berust op louter toeval of waanideeën

"Elke gelijkenis met bestaande personen of gebeurtenissen berust op louter toeval of waanideeën" is een driedelige reeks gedichten van Trijntje van de Wouw die op een humoristische manier zwaardere thema's aan weet te snijden. Lees meer

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

Reinout Bongers schreef een nabeschouwing van de Zomergasten-aflevering met Pierre Bokma als gast of, moeten we zeggen, hoofdrol? "Therapie heeft hij wel geprobeerd, maar dat leverde hem - naar eigen zeggen - vooral een lege bankrekening op." Lees meer

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Toen zijn stiefmoeder Pieta stierf, voelde het voor Jelle Havermans alsof hij werd bevrijd van een van zijn grootste onderdrukkers. Voor ons Sorry-magazine schreef hij dit essay waarin hij jaren later toegeeft dat de vrouw die hem en zijn zusje het leven zuur maakte, ook slachtoffer was van haar eigen tijdsgeest en omgeving. Lees meer

De ontkieming van een ruimte

De ontkieming van een ruimte

Hoewel de aandacht voor de oorlog in Oekraïne lijkt af te zwakken, blijft kunstenaar Rob Voerman onverminderd betrokken. Sophia Bustin vraagt zich af wat geëngageerde kunstenaars precies doen en betekenen voor de maatschappij en gaat daarom bij hem langs. Lees meer

:Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

In dit persoonlijke essay ontrafelt Laura Korvinus de draden die haar met haar oma verbinden. Langs welke verhalen of assen kan verbondenheid tussen verschillende generaties ontstaan en worden vastgehouden? Deel 1. 
 Onderweg naar mijn grootouders glipt een herinnering mijn gedachten binnen. Op een oude video ben ik aan het spelen aan de rand van... Lees meer

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Aucke Paulusma ging op studiobezoek bij kunstschilder Koen van den Broek. In de hoop inspiratie op te doen voor zijn eigen kunstenaarscarrière, bespreken ze de kunst. Lees meer

:Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje? 7

Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje?

Waarom blijft prachtige kunst soms onbekend? Janke Boskma kreeg kippenvel van Sōsaku hanga en dook in de Japanse kunstgeschiedenis. Lees meer

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ettie reageert voor een laatste keer op een brief van Jochum, door te schrijven over verdriet, kwetsbaarheid, woede en het belang van actief luisteren. Lees meer

:'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

Juul Kruse bekijkt de Zomergasten-aflevering van Sana Valiulina, waarin zij bovenal probeert hoop te houden en overeind te blijven tegen de achtergrond van immer grimmig Rusland. Lees meer

Een excuus in een klein restaurant

Een excuus in een klein restaurant

Ettie schreef een brief aan Jochum, die hem ontroerde. Hij besloot een brief terug te sturen over excuses, ouders en wat het betekent om zowel een cis-man én queer te zijn. Lees meer

Een goed passend hokje is nog steeds een hokje

Een goed passend hokje is nog steeds een hokje

Vorige week schreef Jochum een brief aan Ettie over zijn ervaring met queer-zijn, biseksualiteit en identiteit tijdens zijn jeugd. In deze brief reageert Ettie met haar eigen ervaring en vraagt ze zich af of iedereen queer zou kunnen zijn. Lees meer

De man die geen vragen stelt

De man die geen vragen stelt

Aisha's single, hetero vriendinnen worden op dates overspoeld door dominante sales pitches. Stel een vraag, lieve man, stel een vraag! Lees meer

De schipperende kameleon: zomergast Van der Burg is sociaal voor de mensen, maar liberaal in het beleid

De schipperende kameleon: Zomergast Van der Burg is sociaal voor de mensen, maar liberaal in het beleid

Eric van der Burg was op bezoek bij Zomergasten. Marthe van Bronkhorst geeft in dit artikel haar scherpe analyse op de aflevering. Lees meer

Briefwisseling Ettie en Jochum - Brief 2

Wie wil nou een slachtoffer zijn?

Jochum ontving een brief van Ettie over zijn nooit-verstuurde brief aan zijn jeugdliefde. Ettie vindt dat Jochum de vrijheid van de queeridenteit niet goed beschrijft. Hij besluit Ettie een brief terug te sturen en op haar kritiek in te gaan. Lees meer

Briefwisseling Ettie en Jochum - brief 1

Het privilege van lesbisch-zijn

Een nooit verstuurde brief die door Jochum Veenstra op Hard//Hoofd gepubliceerd werd, begon een eigen leven te krijgen in het hoofd van Ettie, die niet zo goed wist wat ze ervan moest vinden en er toen maar over besloot te schrijven. Het resultaat is een niet-verstuurde brief die ze toch besloot op te sturen. Lees meer

Kom naar de Lief kutland // Lancering!

Op 21 september van 17.00 – 20.00 lanceren we ons nieuwste magazine ‘Lief kutland’ in OT301 in Amsterdam! Samen met je favoriete dichters, auteurs, essayisten en illustratoren pluizen we dit stipje op de aardbol uit. Voor €8,70 ben je erbij!

Kom naar de lancering