Asset 14

Doodlopende middenweg

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. De lijsttrekkersstrijd binnen de PvdA gaat tussen een Diederik, een Lodewijk en een Jacques. Mirko van Pampus gaat na wat dit betekent voor de toekomst van de partij.

De dag die je wist dat zou komen: omringd door opgewonden fotografen en iets minder opgewonden publiek, kondigde Lodewijk Asscher vorige week aan wat eigenlijk al weken bekend was – hij gaat de strijd aan om het lijsttrekkerschap van de Partij van de Arbeid. Desalniettemin was er grote oproer in medialand. Wie gaat dit winnen? Wat betekent dit voor de partij?

Bij De Wereld Draait Door hield partijprominent Felix Rottenberg een warrig verhaal, waarbij Pierre Bokma en Hans Klok duidelijk moeite hadden de ogen open te houden. Aan tafel zat ook Sywert van Lienden, initiatiefnemer van het curieuze G500 plan en vaste tafelgenoot wanneer het om ‘de politiek’ gaat. Tegen mijn – vooringenomen – verwachtingen in, maakte hij een heel goed punt: wat is het inhoudelijke verschil tussen de kandidaten?
8157439859_a180377a65_z
Wat mij betreft is dat verschil er niet en is dat een terugkerend probleem bij de PvdA. Het lijsttrekkerschap van de partij is al jaren een oppervlakkige poppenkast, waarbij steeds ‘een nieuw gezicht’ naar voren wordt geschoven. Wat echter ontbreekt is een inhoudelijke discussie over de ideologische lijn van de partij: verder op de ‘redelijke middenweg’ van neoliberale dogma’s met een vriendelijk lichtrood sausje, of linksaf op de bres voor de minder geprivilegieerden, de verzorgingsstaat en de publieke sector?

Met de huidige kandidatenlijst kiest de partij voor voortzetting van de eerste koers. Hier en daar een lippendienst aan zaken als ‘moraliteit’ en ‘samen’, maar geen breuk met de jaren van privatiseren, flexibiliseren en sociale bezuinigingen. De stoere praat van Asscher in de richting van de VVD, die ook doorklinkt in het verkiezingsprogramma, kan niet verhullen dat hij heel soepeltjes coalitiegenoot is geweest in een zeer liberale kabinetsperiode en het lijkt dan ook meer verkiezingsretoriek dan ideologische bezinning.

Om twee redenen kan de voortzetting van deze weg problematisch uitpakken. Allereerst liggen er meerdere politieke kapers op de kust in dit politieke middenveld. Onder Samsom werd de partij vier jaar geleden weliswaar de tweede van het land, maar een dergelijke inhaalrace is allerminst gegarandeerd. Waarom zou de kiezer over een paar maanden niet D66 of GroenLinks stemmen? Of desnoods op het CDA of de VVD, waarmee de PvdA sinds 1994 maar liefst zestien (!) jaar in geoliede coalities zat? Los van esthetische onenigheid hier en daar, zijn er weinig fundamentele meningsverschillen op belangrijke thema’s als regulering van de financiële sector, privatisering van de publieke sector, vrijhandel en TTIP, de ‘noodzaak’ van begrotingsdiscipline in Nederland en Europa, de vluchtelingencrisis, enzovoorts. Kortom, wat definieert de PvdA van Samsom en Asscher ten opzichte van al die andere partijen?

De Britse schrijver Tariq Ali noemt dit het ‘radicale midden’. Een ontwikkeling waarbij politieke partijen steeds meer naar het centrum trekken en op elkaar gaan lijken. Hierdoor valt er in verkiezingstijd bijna geen betekenisvolle keuze te maken. De recente opkomst van extreem-rechts in Europa kan volgens Ali gezien worden als een direct gevolg van de frustratie over het gebrek aan een alternatief voor het radicale midden. En hier huist het tweede probleem van de lijn Asscher-Samsom. Een PvdA die zich blijft profileren als een bestuurlijke middenpartij, speelt zonder twijfel de PVV in de kaart.

De grap is niet van mijzelf, maar het is tekenend dat de lijstrekkersstrijd van de historische arbeiderspartij nu gaat tussen een Lodewijk, een Diederik en een Jacques. Niet drie namen die je direct associeert met emancipatie van onderop. Misschien is het tijd voor een Ahmed.

Foto: Afkomstig van de Flickr-account van Minister-president Rutte

Mail

Mirko van Pampus leidt een pendelend bestaan tussen Amsterdam en Londen, waarbij hij in de wereldstad het geld uitgeeft dat hij in het werelddorp verdiend heeft.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

De dooddoener van het kwaad

De dooddoener van het kwaad

Bas Keemink bespreekt de film 'The Zone of Interest', waarin Jonathan Glazer 'Big Brother' naar de Holocaust brengt. Lovende kritieken schrijven dat hij Hannah Arendts theorie, de banaliteit van het kwaad, goed in beeld brengt, maar is dat wel zo? Lees meer

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Jorne Vriens bezocht een tentoonstelling in Parijs en dit leidde tot een prachtige uiteenzetting over tekst, smartphones, connectie en fotografie. Lees meer

De eerste leugen

De eerste leugen

De eerste keer dat Job van Ballegoijen de Jong loog, was het bijna onschuldig. Een leugentje om bestwil, dacht hij toen, om zijn moeder gerust te stellen. Maar die eerste leugen groeide uit tot een web waarin hij langzaam verstrikte. In zijn debuut 'Morgen vertel ik alles' vertelt hij waarom iedereen een tweede (of derde) kans verdient. Lees meer

Leven in laagjes

Leven in laagjes

In dit essay geeft Dani Bouwman een intieme reflectie op identiteit, familie en het verlangen naar een plek waar hij volledig zichzelf kan zijn. Lees meer

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

Reinout Bongers schreef een nabeschouwing van de Zomergasten-aflevering met Pierre Bokma als gast of, moeten we zeggen, hoofdrol? "Therapie heeft hij wel geprobeerd, maar dat leverde hem - naar eigen zeggen - vooral een lege bankrekening op." Lees meer

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Toen zijn stiefmoeder Pieta stierf, voelde het voor Jelle Havermans alsof hij werd bevrijd van een van zijn grootste onderdrukkers. Voor ons Sorry-magazine schreef hij dit essay waarin hij jaren later toegeeft dat de vrouw die hem en zijn zusje het leven zuur maakte, ook slachtoffer was van haar eigen tijdsgeest en omgeving. Lees meer

:Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

In dit persoonlijke essay ontrafelt Laura Korvinus de draden die haar met haar oma verbinden. Langs welke verhalen of assen kan verbondenheid tussen verschillende generaties ontstaan en worden vastgehouden? Deel 1. 
 Onderweg naar mijn grootouders glipt een herinnering mijn gedachten binnen. Op een oude video ben ik aan het spelen aan de rand van... Lees meer

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Aucke Paulusma ging op studiobezoek bij kunstschilder Koen van den Broek. In de hoop inspiratie op te doen voor zijn eigen kunstenaarscarrière, bespreken ze de kunst. Lees meer

:Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje? 7

Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje?

Waarom blijft prachtige kunst soms onbekend? Janke Boskma kreeg kippenvel van Sōsaku hanga en dook in de Japanse kunstgeschiedenis. Lees meer

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ettie reageert voor een laatste keer op een brief van Jochum, door te schrijven over verdriet, kwetsbaarheid, woede en het belang van actief luisteren. Lees meer

:'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

Juul Kruse bekijkt de Zomergasten-aflevering van Sana Valiulina, waarin zij bovenal probeert hoop te houden en overeind te blijven tegen de achtergrond van immer grimmig Rusland. Lees meer

Een excuus in een klein restaurant

Een excuus in een klein restaurant

Ettie schreef een brief aan Jochum, die hem ontroerde. Hij besloot een brief terug te sturen over excuses, ouders en wat het betekent om zowel een cis-man én queer te zijn. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer