Redacteuren Marthe van Bronkhorst en Stefanie Gordin bekeken de heftige film Titane. Deze Belgisch/Franse film bleek een achtbaan van emoties met een hoop bloed en geweld, maar ook met veel tederheid.
Marthe: Best veelzeggend dat we geen derde recensent bereid konden vinden om Titane te bespreken. Waarbij sommigen aangaven: ‘dit is geen film die ik wil kijken als ik opgesloten zit in huis en niet daarna even de buitenwereld in kan’ en ‘ik ga echt heel slecht op horror’ en ‘ik heb hem gezien, het is een crazy film, ik sla even over als dat kan’.
Stefanie: Ja, inderdaad! Ik was eigenlijk al vanaf het begin heel benieuwd naar de film, zonder vooraf naar de trailer te kijken. Ik hoorde alleen dat Julia Ducournau de Gouden Palm had gewonnen. Dus samen met mijn huisgenoot ben ik onvoorbereid naar de cinema gegaan.
Marthe: Ergens las ik iets over 'gekreun, gekokhals, en mensen die met hun knieën opgetrokken in de bioscoop zaten' - dat was een screening van Titane.
Stefanie: Ik had zelf nog de mogelijkheid om vóór de laatste lockdown naar Titane te gaan, en ik moet eerlijk toegeven dat ik een paar keer heb gegild. En het was ook best uniek, want er zaten volgens mij maar twee andere bezoekers in de zaal, waardoor dat gillen niet zo gênant was.
Marthe: 'Dat wordt zo'n shockhorror, vrouwen, auto's en effectbejag,' dacht ik eigenlijk vooraf. Maar voor mij ging de film eigenlijk over de vraag 'wat is mannelijkheid?' met een hele hoop gender bending, en ja, auto's, en ja, effectbejag.
Stefanie: Daar heb je wel een goed punt. Dat gevoel had ik ook, ondanks de akelige scènes waar ik soms heel ongemakkelijk van werd. Maar ik had ook het gevoel van gemis in deze film, waardoor er wel tedere stukken in voorkwamen. Eerlijk gezegd heb ik de film niet opnieuw gekeken, al had ik wel gezegd dat ik dat ging doen.
Marthe: Teder, zeker! Ondanks alles ben ik oprecht ontroerd door de film. En dat heeft een horrorfilm nog nooit voor elkaar gekregen. Ik moet het die regisseuse nageven: de tederheid werkt misschien juist zo goed, omdat ze je net de ander kant van de rollercoaster van emoties op heeft geslingerd met veel blood and gore.
Stefanie: Ja, je hebt helemaal gelijk. Het leek precies een nieuw genre te zijn. Ook vond ik de belichting heel goed gedaan. Vond jij dat ook?
Marthe: Qua genre zou ik zeggen een revenge pulp drama, iets tussen Kill Bill, Billy Elliot en Transformers in. De beelden waren zo sterk, dat ik de film soms meer een diashow vond. Vooral het licht inderdaad.
Stefanie: Grappig dat je Transformers erbij neemt, maar inderdaad. Het was ook zo realistisch, dat ik echt het gevoel had dat dit in werkelijkheid ook kan gebeuren.
Marthe: Dat is mijn grootste compliment en grootste kritiekpunt op de film: het leek soms meer een essay of collage over mannelijk-zijn en auto's (op hoeveel verschillende manieren kun je dat in beeld brengen) dan een film met een logisch verhaal. Dus ik heb het idee dat de regisseuse een grote mind map heeft gemaakt met: wat is allemaal mannelijk? En daar heeft ze scènes bij bedacht. Strippers in autoshows, naakte vrouwen, ongewenste intimidatie, doden, auto's, seks, nog meer doden, piercings, pijn, vuur, scheren, de brandweer, lomp eten, mosh pits, mensen redden.
Stefanie: Maar ergens had ik het gevoel dat ik het verhaal wel kon volgen, al leken sommige onderdelen niet zo logisch te zijn.
Marthe: En bij elk van die scènes heeft ze een gender bending twist eraan gegeven. Dus de seriemoordenaar is een vrouw. En ze heeft helemaal geen zachte kant of medelijden met onschuldigen. Bij de brandweer dansen ze in paars licht wat het een queer vibe geeft. De vader is een moederfiguur.
Stefanie: Ik denk dat ze vooral op zoek ging naar een nieuwe beeldtaal, iets helemaal anders dan wat we vandaag de dag gewend zijn. De voorbeelden die je geeft zijn heel kenmerkend voor deze film. Op sommige momenten voelde ik me gewoon zó ongemakkelijk, omdat dit beelden zijn die je zelf niet snel zou bedenken. Ik vond het gewoon een hele openbaring. Wat ik niet zo goed snapte, is waarom ze verschillende personen vermoordde, maar dat heeft misschien iets te maken met hoe ik naar de wereld kijk. Geweld vind ik altijd heel pijnlijk en confronterend. Had jij dat niet?
Marthe: Ja, zeker. Dat het personage een seriemoordenaar is, was voor mij effectbejag. Het leek alleen gedaan om meer contrast te creëren met de tederheid die ze later toont in de film.
Stefanie: Ja, misschien was dat een cruciale keuze om de film tot zo’n tederheid te brengen.
Marthe: Psychologisch werd er geen beweegreden gegeven, behalve het auto-ongeluk dat Alexia natuurlijk fucked up heeft gemaakt. Het blijft voor mij een film als een collage, waarbij de personages onbegrijpelijke dingen doen zonder beweegreden, en in de tweede helft van de film tederheid ontdekken en eigenlijk precies het tegenovergestelde doen. Er is dus zeker een ontwikkeling bij Alexia. Een seriemoordenares die zich alleen aangetrokken voelt tot tepelpiercings en auto's vermoordt zonder duidelijke reden haar vriendin, wat omstanders en haar ouders. Ze verkleedt zich als man en breekt haar eigen neus. Ze vindt een warm onderkomen bij een man die zijn zoon is verloren: ongeveer de enige persoon die zijn hart voor zo'n verschoppeling kan openstellen. Nou, ok, so far so good. Dan komt er nog de ontwikkeling dat ze zowaar levens gaat redden in plaats van mensen doden, bij de brandweer. Ook een mooi contrast.
Stefanie: Het is voor ons zo vanzelfsprekend om films te kijken die over iets gaan, waar een duidelijke narratief in zit.
Marthe: Het seriemoorden gaf haar nog een motief en een reden om iets te verbergen, maar dat verdwijnt eigenlijk. Daarmee vond ik het meteen ook een stuk minder spannend. Ze verbergt minder en minder dat ze vrouw is, dus het centrale probleem (ze geeft zich uit voor iemand anders, is helemaal geen man, en is zwanger) wordt eigenlijk weggenomen. Daarom kreeg ik het idee dat de film over acceptatie van jezelf gaat.
Stefanie: Zou jij andere mensen deze film aanraden om te kijken?
Marthe: Mijn poëzie-schrijvende vrienden zouden hem geweldig vinden. Vanwege al die lichamelijkheid, die beelden en dat voelen. Ja, Stefanie, is er in de maatschappij wel plaats voor seriemoordende vrouwen verkleed als man die zwanger zijn van hun auto? Volgens deze film kunnen ze liefde vinden!
Stefanie: Volgens mij dacht Ducournau echt dat ze alles kon doen met deze film. Wat ik persoonlijk wel heel dapper vind.
Marthe: Ik vind het gemakzuchtig en dapper. Gemakzuchtig omdat ze heel veel dingen uit het verhaal niet heeft uitgewerkt of uitgelegd, bijvoorbeeld het vermoorden van de ouders en de spanning die er lijkt te zijn tussen Alexia en haar echte vader.
Stefanie: In het begin had ik ook totaal geen medeleven met het hoofdpersonage en juist door die tederheid in het tweede deel van de film voelde ik opeens mee met haar. Best vreemd hoe dat kan verschuiven. Veel dingen blijven open in de film, en dat zet de kijker wel aan het denken. Je kan het allemaal zelf invullen. Je zou kunnen zeggen dat mensen naar de film gaan omdat ze een duidelijk verhaal verwachten. Bij deze film was dat niet het geval. Misschien is dit ook een statement van de regisseuse?
Marthe: Zeker, maar de keuze om het kind niet in beeld te brengen vond ik wel een beetje een anticlimax. Je komt er niet achter of het kind een cyborg is of niet. Alsof ze het zelf ook niet wist. Zou jij de film aanraden?
Stefanie: Eerlijk gezegd heb ik deze film niet zo vaak besproken met anderen. Hoewel ik wel aangaf hoe bijzonder het was, kwam ik niet veel mensen tegen die de film hadden gezien. Net zoals we geen derde persoon konden vinden voor de trialoog. Ben jij ook benieuwd naar de volgende film van Ducournau? Als ze nog een film gaat maken, ben niet zeker wat er op de planning staat!
Marthe: Zeker weten. Als je tederheid kan maken in een film over een verschoppeling in een horrorwereld van auto's, vuur en moord, dan kun je veel.
Stefanie: Daar sluit ik me bij aan, en ik hoop dat haar films een groter publiek bereiken. Vooral omdat het zo’n aparte beeldtaal is.