Privacy is een groot en veelbesproken goed. Als ik lekker in mijn kamertje tegen mijzelf aan het praten ben, ben ik immer blij dat niemand dit treurig tafereel aanschouwt.
Maar als ik in de trein een telefoongesprek voer over koetjes en kalfjes, ben ik mij er terdege van bewust dat Pietje en Koosje naast mij mijn koetjes en kalfjes ook aanhoren. Tot mijn grote vreugd schijnen er ook mensen te bestaan die a) dat níet doorhebben of b) dat geen reet kan schelen.
En hier wordt het leuk.
Juist daar waar men zich in de openbare ruimte bevindt, vervagen de grenzen van privacy en is één ding hoe dan ook geoorloofd (al gaat het misschien tegen morele overwegingen in): afluisteren.
Afluisteren kan zeer vermakelijk zijn, is een prettig tijdverdrijf, kan inspiratie tot gevolg hebben, je mensenkennis aanscherpen en zet je dikwijls aan het denken over je eigen manieren van communiceren.
Er zijn figuren die er lustig op los kwebbelen en dat ook graag kracht bijzetten met wilde gebaren en veel volume. Dat daar dan twintig mensen getuige van zijn, kan ze – zie boven – geen reet schelen.
Doe hier je voordeel mee. Pak pen en papier en noteer erop los. Ook als het ogenschijnlijk een saai gesprek lijkt: wees scherp. Een geniale uitspraak is zo gedaan. Bijbehorende gebaren teken je ook op, zie het als regieaanwijzingen. Het helpt immers de herinnering met de tijd levend te houden als je het temperament ook hebt genoteerd.
Laatst was ik getuige van een telefoongesprek dat mijn oma voerde vanuit het ziekenhuis (een plek waar ik altijd de neiging krijg te gaan fluisteren). Mijn oma schreeuwde in de hoorn dat het allemaal HEEL VOORSPOEDIG was gegaan en dat ze HELEMAAL VAN DE WERELD was geweest, ze was in narcoseland wezen SKIËN en had SJANS met de DOKTER. Met rode konen gebaarde ik haar dat ze zachter moest praten terwijl ik ondertussen de medepatiënten verontschuldigend toelachte. Die konden er wel om lachen en geef ze eens ongelijk: mensen afluisteren is heerlijk!
Mijn oma was zich overigens totaal niet bewust van haar exhibitionistische gedrag en sprak na het telefoongesprek op normaal volume weer met mij verder over haar operatieavonturen.
Maar had ik destijds in het ziekenhuisbedje aan de overkant gelegen, dan had ik fijn van de onwetendheid van die oude dame gebruik gemaakt en mijn Moleskine boekje verrijkt met heerlijke uitspraken van een onbekend wezen.
Ik kan mij zo voorstellen dat men nu denkt: maar ik erger mij altijd juist aan mensen die ongegeneerd hun gespreksonderwerpen door de openbare ruimte verspreiden! Vecht hier niet tegen, maar gebruik het! Schrijven werkt immers helend en kan je juist een handvat geven om te relativeren.
En zo wordt het afluisteren ook nog een hele gezonde aangelegenheid, waarbij het hartje lustig erop los klopt bij het aanhoren van allerhande smeuïge details.