Asset 14

Mogelijkheid van een vorstperiode

Ieder jaar, terwijl de ene helft van het land de Elfstedenkoorts onder de leden heeft, en de andere helft daar de Elfstedenkoortskoorts van krijgt, droomt Anne van een heel ander ijsfestijn. Koek en zopie van Hopper, vulgaire ijssculpturen van Jeff Koons en een ingevroren Lee Towers, wanneer komt er nu eindelijk een frost fair op de Nieuwe Maas?

Met de nakende dooi lijkt een zekere schaatsmarathon waar ieder jaar weer over gespeculeerd moet worden definitief van de baan. Maar mensen koesteren hun dromen en laten zich daarin niet zomaar hinderen door zaken als logica of realiteitszin. Totdat de eerste hittegolf een feit is, zal er worden gefantaseerd over een Elfstedentocht. En dat begrijp ik. Ik koester alleen een andere fantasie. Eentje die nog veel langer dan zestien jaar op zich laat wachten.

Toen ik er voor het eerst over las, in de roman Orlando: A Biography van Virginia Woolf, was ik ervan overtuigd dat het fenomeen onderdeel was van het magisch realisme waarvan het boek doordrenkt is. Het begint zo:

The Great Frost was, historians tell us, the most severe that has ever visited these islands. Birds froze in mid-air and fell like stones to the ground. At Norwich a young countrywoman started to cross the road in her usual robust health and was seen by the onlookers to turn visibly to powder and be blown in a puff of dust over the roofs as the icy blast struck her at the street corner.

Die twee anekdotes mogen aan het imaginair vermogen van de auteur worden toegeschreven, maar The Great Frost heeft wel degelijk bestaan. De curiositeit die op bovenstaand fragment volgt, leek me echter zo fabelachtig dat ik dacht dat het slechts fictie kon zijn. Woolf beschrijft hoe de Engelse koning besloot om de Theems, die tot een diepte van meer dan 6 meter was dichtgevroren, om te toveren tot een wintercarnaval. “Coloured balloons hovered motionless in the air. Here and there burnt vast bonfires of cedar and oak wood, lavishly salted, so that the flames were of green, orange, and purple fire.” Hoewel Woolf ook hier de werkelijkheid wat oppoetst, heeft een dergelijk festijn op een bevroren Theems echt plaatsgevonden. Meerdere malen zelfs, tijdens de Kleine IJstijd (waarvan The Great Frost onderdeel uit maakte) die grote delen van Europa en Noord-Amerika van de zestiende tot de negentiende eeuw in diepe koude hulde. Deze frost fairs waren echter niet het resultaat van een koninklijk besluit om het volk te vermaken, maar van gewiekste ondernemers die hun kans schoon zagen om uitgestrekte meters gratis ijs te exploiteren.

Thomas Wyke; Thames Frost

Bakkers, kappers, drukkers, glasblazers; allemaal togen ze met hun handel naar de ijsvlakte. En die handel beperkte zich niet tot de reguliere koopwaar. Zoals elk (vroeg)modern evenement kenden ook de frost fairs hun eigen merchandise. In plaats van posters en t-shirts konden bezoekers gravures en glazen kopen met inscripties als “Bought on ye Thames ice Janu: ye 17 1683/4” (een glas met deze inscriptie is vandaag de dag nog te bewonderen in het Victoria and Albert Museum). Maar de frost fairs waren meer dan kerstmarkten op een bevroren rivier. Naast marktkramen werden er grote tenten op het ijs geïnstalleerd die cafés, theaters en zelfs bordelen huisden. “A bacchanalian triumph”, in de woorden van de 17e eeuwse dagboekschrijver John Evelyn. Er werden slederaces, boogschuttertoernooien en bowlingwedstrijden gehouden en er kon worden gevochten met een beer (een traditie die je overigens tot halverwege de vorige eeuw ook nog op Nederlandse kermissen kon terugvinden). En natuurlijk werd er ook geschaatst. Daar hoefden geen Friese ijsmeesters aan te pas te komen; om de dikte van het ijs aan te tonen werd bij de laatste frost fair, in 1814, een olifant over de Theems geparadeerd.

Met een beetje geluk vriest de Nieuwe Maas dit jaar toch nog dicht en kan het eerste Hollandse ijscarnaval worden georganiseerd. Ik zie een dependance van Diergaarde Blijdorp voor me met niet alleen een olifant maar een heel scala aan dieren in wollen truitjes. De koek en zopie wordt verzorgd door café Hopper, Museum Boijmans van Beuningen laat Jeff Koons overkomen om vulgaire ijssculpturen te maken en Lee Towers geeft zijn vijftigste afscheidsconcert om aansluitend gecryoniseerd te worden.

Mail

Anne Elshof

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Zo rood als een kreeft

Zo rood als een kreeft

Wanneer twee Spaanse vrienden Ferenz Jacobs uitnodigen voor een protestmars tegen toerisme in Barcelona, voelt hij zich voor het eerst weer een 'outsider'. In dit essay richt hij zich op de gevolgen van massatoerisme op de permanente bewoners. Is er een ander soort toerisme mogelijk, buiten de logica van onderdanigheid, kolonialisme en uitbuiting om? Lees meer

Ik was elf

Ik was elf

In dit verhaal onderzoekt Jochum Veenstra waar de grens tussen fictie en werkelijkheid ligt voor kinderen. En tot welk punt kan je als ouder je zoon beschermen? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Een ode aan de pornofilm 2

Een ode aan de pornofilm: Het Porn Film Festival Amsterdam

Porno is meer dan wat Pornhub en andere grote platforms ons voorschotelen. Het Porn Film Festival Amsterdam laat deze donderdag tot en met zondag zien, dat porno kwetsbaarder, artistieker en vrijer is dan velen verwachten. Emma Zuiderveen spreekt met organisatoren Erik ter Veld en Franka Bauwens. Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

[deadline verstreken] Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 16 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

[deadline verstreken] Illustreer jij de volgende cover van het Hard//hoofd Magazine?

Voor ‘Honger’, het najaarsnummer van 2025 van Hard//hoofd, zijn we op zoek naar illustrator die de cover van ons magazine wil maken. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer