De nieuwe politiek leider van de Partij van de Arbeid." /> De nieuwe politiek leider van de Partij van de Arbeid." />
Asset 14

Mario Been, Il Principe

Mario Been

Mario Been moet de sociaaldemocraten in Nederland redden. Overal in Europa krijgen de sociaaldemocratische partijen een pak slaag van de kiezers, met de PvdA in Nederland voorop. Diederik Samsom sprak in een brief aan de fractie over een deplorabele staat. Volgens Felix Rottenberg moet Wouter Bos plaats maken voor Job Cohen. De crisis wordt geweten aan het verlies van idealen, een falend politiek systeem, strategische miskleunen en ongrijpbare vijanden, maar de oplossing is veel eenvoudiger. De PvdA moet terug naar de essentie: politiek voeren. Ze moeten er weer inkletsen en het duel aangaan. Beschaving en inhoud zijn niet meer de wapenen waarmee gevochten wordt. Je ontkomt niet meer aan populisme en bevlogenheid. En daarvoor heeft de partij niet Job Cohen nodig, maar Mario Been.

Mario Been, de hoofdcoach van Feyenoord, heeft drie elementen van leiderschap die de PvdA nodig heeft. Ten eerste zijn de oude spelers vervangen door jonge spelers, ondanks de risico’s en de weerstand. Daarnaast concentreert hij zich uitsluitend op de essentie, in het geval van Feyenoord het spel van het eerste team. En ten derde schroomt hij niet om op strategische momenten populistisch te zijn.

Politiek is geen aangelegenheid meer van een klein groepje van de samenleving, maar gaat nu iedereen aan. Via internet en het grote televisieaanbod, maar ook door de spectaculaire moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh is iedereen nu politiek betrokken. In dit klimaat kom je niet meer weg met de traditionele politicus die weliswaar inhoudelijk sterk is, maar te beschaafd en te stoffig is om het verhaal aan iedereen duidelijk te maken. Mariëtte Hamer, Ella Vogelaar, Thijs Berman en Ad Melkert zijn inhoudelijk niet slecht, maar tegenwoordig is er meer nodig om een complete politicus te zijn. De moderne politicus moet in het openbaar de blits kunnen maken, want dat is de essentie van moderne politiek, waarin iedereen meekijkt en iedereen een mening heeft.

Daar worstelt de PvdA mee en binnen de partij gaat het nog slechts over die worsteling. Bij Feyenoord ging het tijden ook alleen maar over de interne rotzooi. Er was geen geld meer, Jorien van de Herik zou een waardeloze voorzitter zijn, Gertjan Verbeek en Ruud Gullit waardeloze coaches, er konden geen spelers aangetrokken worden en het voetbal was in de greep van de oude kliek. Er was daardoor nauwelijks aandacht voor de jonge garde die aan alle kanten opstoomde. Jonge spelers als Diego Biseswar, Leroy Fer, Georginio Wijnaldum, Andwele Slory, Kelvin Leerdam en Jonathan de Guzman werden steeds beter, maar werden tegen gehouden door de oude mannen in de selectie, die veel geld gekost hadden en een goede reputatie hadden. Bij de PvdA zijn die jonge politici er ook: Lodewijk Asscher, Nebahat Albayrak, Diederik Samsom, Ahmed Marcouch en Martijn van Dam zijn er wel, maar nu nog slechts op de achtergrond.

Vorig jaar maakten mijn vrienden en ik geregeld grappen over de uitzichtloze situatie bij Feyenoord, net zoals we dat graag mogen doen over de PvdA. Ik begrijp ook nog steeds niet precies wat er in de tussentijd is gebeurd. Ineens was er euforie en vertrouwen in Rotterdam. De laatste jaren zijn er verschillende spelers en coaches terug gekomen om Feyenoord te helpen, maar pas bij Mario Been ontstond het idee dat het allemaal goed zou komen. Hij wordt door iedereen op handen gedragen, maakt ontspannen grapjes voor de camera en is soms genadeloos kritisch. Zonder slag of stoot verdwenen de oude mannen naar de bank omdat ze werden vervangen door de jongeren. Been richt zich weer volledig op wat er gebeurt op het veld. De andere zaken worden even op de achtergrond geplaatst.

Het doet er niet zoveel toe of het ook waar is, maar er is bij Feyenoord weer het gevoel ontstaan dat er visie en leiderschap heerst. Gertjan Verbeek, de vorige coach van Feyenoord, had ongetwijfeld ook goede ideeën, maar niemand geloofde het. Visie en leiderschap ontstaan uitsluitend door beeldvorming. Men heeft het idee dat Been leiderschap toont en dat lost zichzelf in. Een voetbaltrainer of een politicus die goede ideeën heeft, maar deze niet kan uitleggen, is incompleet. Mariëtte Hamer wordt zoals gezegd inhoudelijk geroemd, maar zij zal de crisis bij de PvdA niet oplossen, want zodra ze begint te praten rent iedereen weg. Wouter Bos (zelf een fanatiek Feyenoord-supporter) vecht een hopeloze strijd, want zijn vertrouwen is verdwenen sinds hij de verkiezingen verloor. Bovendien zijn Hamer en Bos te beschaafd. De PvdA heeft de leider nodig die Feyenoord heeft gekregen: iemand die het publiek aanspreekt en terug gaat naar de essentie, voetbal in het geval van Feyenoord, politiek voeren in het geval van de PvdA.

Been is een Machiavellistische leider. Il Principe, de heerser, mag van Niccolò Machiavelli geweld gebruiken om zijn doel te bereiken. Het doel heiligt de middelen. De PvdA kan geen politiek meer voeren door zich beschaafd en genuanceerd op te stellen. De tegenstander gebruikt populisme en daarmee zijn de regels veranderd. Populisme mag vies ruiken, maar je ontkomt er niet meer aan. Als je niet meespeelt, verlies je. Toen de Feyenoord-fans bij de uitwedstrijd tegen NAC Breda plaats moesten nemen achter plastic schermen, een nieuw idee om supportersgeweld te stoppen, ging dat voor Mario Been te ver. Het was een perfect moment om de supporters te verleiden. Voor de camera’s sprak Mario Been woedend over het ‘aquarium’ waarin zijn supporters plaats moesten nemen en stelde dat hij had overwogen om de wedstrijd niet te spelen. Het was een geniale strategische zet om bij de supporters krediet op te bouwen, wat je in moeilijkere tijden goed kan gebruiken. Het is dit populistisch fingerspitzengefühl wat de PvdA nu nodig heeft.

Om kiezers terug te krijgen hoef je niet hard te roepen dat alle Marokkanen het land uit moeten. Je hoeft ook niet hard te schreeuwen of krachttermen te gebruiken. Populisme is geen vrijbrief om alles te roepen wat leuk wordt gevonden. Marc Chavannes van NRC Handelsblad pleit voor een integer populisme zoals Barack Obama dat gebruikt. Mario Been hanteert dezelfde middelen. Het is niet meer realistisch om te denken dat beschaving en nuance de wapens zijn tegen het populisme van de tegenstander. Zonder af te zakken naar inhoudsloze retoriek of demagogie kan een beetje populisme geen kwaad. De PvdA moet zichzelf durven vernieuwen. De partij moet nieuwe middelen en nieuwe politici gebruiken, en daarvoor hebben ze een man nodig als Mario Been, met de wijze lessen van een voetbaltrainer. Dan zal de PvdA, net als Feyenoord, snel teugkeren in de top van het klassement.

Mail

Tim

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

HALFNAAKT en Hard//hoofd zoeken acht beeldmakers (fotografie, illustratie, keramiek, textiel, etc.) die samen willen werken aan een publicatie over seksueel consent. Meedoen? Reageer vóór 20 mei. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent! 1

Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent!

Ben je vrij in je verlangen? Op welke manieren kunnen en willen we elkaar aanraken? Reageer vóór 2 juni op de brieven van Yousra Benfquih en Alara Adilow. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

een interview met Abel Kamps

Interview met Abel Kamps: 'Ik hou ervan als mijn werk meer een ervaring wordt en minder een object.'

Aucke Paulusma gaat in gesprek met kunstenaar Abel Kamps: Hoe verweef je absurditeit of humor in je kunst, en welke rol spelen deze elementen in het creëren van de impact die je werk op de toeschouwer heeft? Lees meer

Jonathan de slakkenman

Jonathan de slakkenman

'Hij zag simpelweg hoe de slak zich terugtrok in zijn huisje wanneer het zich onveilig achtte. Vanwege hun gedeelde lot, voelde Jonathan zich geroepen om de naaktslak ook een toevluchtsoord te bieden.' In dit korte verhaal van Ivana Kalaš neemt Jonathans slakkenfascinatie langzaam zijn leven over. Lees meer

:Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Alara Adilow blikt terug op haar jongere zelf en ziet hoe onwetendheid en zelfdestructie haar afsneden van zorg en liefde, tot feministische en postkoloniale denkers haar aanraakten en haar openstelde om naar zichzelf en de wereld te kunnen kijken. Lees meer

Het insectenhotel

Het insectenhotel

‘Ik kan wel voor je krimpen.' Dieuke Kingma onderzoekt in een kort verhaal vol spinnenpoten en keverschildjes of je de ruimte die je inneemt in een relatie ook weer terug kan geven. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer