Asset 14

Een enkel goed voornemen

Hard//talk: Een enkel goed voornemen

Met goede voornemens en herwonnen moed gaan we het nieuwe jaar in, maar uiteindelijk zal er weinig veranderen. Ook in 2019 blijft een technocratische politiek domineren, concludeert Jarmo Berkhout. Hij heeft een enkele wens voor het nieuwe jaar: meer verzet tegen de macht, meer activisme. Demonstreer! Kraak! Ga de straat op!

Het begin van een nieuw jaar geeft meestal het gevoel dat er werkelijk iets nieuws staat te gebeuren. Aan dat gevoel wordt uiting gegeven door het samenstellen van lijstjes, het formuleren van goede voornemens, een terugblik op het oude jaar en omzichtige voorspellingen over het nieuwe. Het meeste – en dat is een subtieler gevoel – zal echter hetzelfde blijven: januari is de maand waarin het voorbije jaar uitgeput uitstroomt, en staat nog onder het gesternte van het oude. 2018 laat zich niet zomaar verdringen.

Terwijl men in Parijs in 2019 nog altijd aan de revolutie werkt, worstelt Nederland met de ontrafeling van zijn overlegcultuur. Het zogenaamde klimaatakkoord bijvoorbeeld, dat D66-robot Jetten ziet als triomf van de polder,  is een symptoom van precies het tegenovergestelde. Deze halfslachtige wet, ontdaan van groene en vakbondssteun, die exact de verkeerde beslissingen vastlegt, ontkracht de fictie dat we allemaal zo goed en zo graag met elkaar overleggen om tot optimale uitkomsten te komen. Het dividenddebacle is het andere symptoom: het toonde aan dat consensus een overbodige luxe is die desnoods post facto nog voorgespiegeld kan worden. Het klappen van de pensioenonderhandelingen – minder spectaculair, minder in het nieuws – kan hierbij worden gerekend.

Het zijn bevreemdende uitingen van de technocratische stijl, de bestuurlijke wens om de politiek te depolitiseren. Er worden in feite geen problemen opgelost, terwijl de ‘polder’ slechts gedrochten baart. Het zogenaamde politieke midden is verschrompeld tot de missie om aan de macht te blijven, zodat tenminste de ‘populisten’ (en de groenen, en links in het algemeen) buiten de regering worden gehouden. Van een duidelijk spectrum, laat staan zoiets als een hoefijzermodel, is eigenlijk niks meer te zien: de rechtse partijen, die nog het meest lijken op belangenorganisaties, staan allen op dezelfde afstand van een geïmplodeerd midden. Het lukt linkse partijen niet hun afstand daartoe te bepalen.

Tussen de rondzwevende brokstukken polder, technocratie en middenpartijen verschijnt de schaduw van een toekomst die vooral heel erg op het heden lijkt.

Wat de Franse gilets jaunes misschien het best karakteriseert, is de ondertussen bijna ondenkbare daad om politiek te bedrijven vanuit het volk, en de poging van het volk om daarbij zijn stem te vinden. Daarmee onderscheiden ze zich radicaal van het gangbare populisme, dat het moet hebben van een autoritaire leider. Nederland, politiek gezien onvolwassen vergeleken bij Frankrijk, en bovendien zonder revolutionaire traditie, zal niet snel tot een dergelijke poging over te gaan. Tussen de rondzwevende brokstukken polder, technocratie en middenpartijen verschijnt de schaduw van een toekomst die vooral heel erg op het heden lijkt. De beste deal die de machthebbers ons bieden is ons medeplichtig te maken aan hun beleid. Het is op deze manier dat 2018 naadloos in 2019 overgaat.

Voor het nieuw jaar wens ik iedereen daarom vooral veel protest, engagement en sabotage toe! Het gekraakte ADM-terrein, dat op de valreep tóch weigert aan zijn eigen ondergang mee te werken, geeft het goede voorbeeld. Activisme – demonstreren, staken, kraken – is tegelijkertijd de politiek van de machtelozen en de politiek van de hoop. Aan voorspellingen waag ik me niet, maar ik weet zeker dat er genoeg mensen zijn die zich zullen blijven verzetten tegen de steriliteit en fantasieloosheid van een macht die verandering in de kiem smoort en zegt dat we normaal moeten doen. Daaraan zoveel mogelijk bijdragen lijkt me nou een goed voornemen.

Mail

Jarmo Berkhout werkt bij Het Actiefonds, een Amsterdamse organisatie die wereldwijd activisten ondersteunt. Hij studeerde filosofie aan de UvA, die hij meermaals hielp te bezetten, en is schrijver.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Witte tranen

Witte tranen

Vaak kan geconfronteerd worden met een racistische misstap veel losmaken in witte vrouwen. Waar komt dat door? Fleur den Boer onderzocht het perfectionisme van witte vrouwen en hoe zogeheten 'witte tranen' racisme in de hand werken. Lees meer

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Wat hebben stieren en vrouwen gemeen? In dit essay ziet Barbara Haenen tijdens het bezoeken van een stierengevecht gelijkenissen met haar eigen ervaringen. Lees meer

Bijsturen 1

Bijsturen

In dit essay legt Belle de Rode de vinger op de zere plek. Ze beschrijft hoe zij de rol van bijsturende kapitein op zich moet nemen omwille van haar zieke vader, terwijl ze juist afscheid had willen nemen van de kritische kapitein die in haar huisde. Lees meer

Gelukkig zien jonge mensen het verband tussen toen en nu

Durf te leren van het verleden

Op Dag 150 van de wrede vergeldingsactie van Israël is een eind van de ‘slachting’ van Palestijnen nog niet in zicht. Schrijver Marte Hoogenboom vestigt haar hoop op activisten en journalisten die het verband tussen ‘toen’ en ‘nu’ durven zien. Lees meer

Reden tot paniek

Reden tot paniek

In dit droomachtige en persoonlijke essay blikt Wouter Degreve terug op zijn jeugd, en hij onderzoekt de effecten daarvan op het heden. Want 'de kracht van de plek waar je bent opgegroeid mag je nooit onderschatten.' Lees meer

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Tom Kniesmeijer leerde dansen op de remixes van discopionier Tom Moulton. Nu zijn eerste kennismaking met de muziek van deze sterproducent bijna vijftig jaar geleden is, blikt hij terug en komt hij tot een inzicht over onze tijd. Lees meer

Neoliberaal Lang Covid 2

Neoliberaal Lang Covid

Voor ons 'Aaah'-magazine, schreef Harriët Bergman een essay over hoe long covid-patiënten vallen tussen pech en onrecht. "Er is iets grondig mis met hoe we in Nederland omgaan met mensen met een beperking en chronisch zieke mensen." Lees meer

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

In dit persoonlijke essay reflecteert Tom Kniesmeijer op queer activisme en literatuur, oftewel: de reden dat we strijden en schrijven. Lees meer

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Zelfs 150 jaar na de afschaffing van de slavernij, zijn de gevolgen daarvan nog steeds voelbaar. Veel Nederlanders zien helaas niet in hoe de koloniale geschiedenis het heden heeft vormgegeven. Pas als je de bloedrode draad door de Nederlandse geschiedenis begrijpt, kun je de huidige ontwikkelingen echt begrijpen stelt Jazz Komproe. ‘Een onzichtbare wond laat zich immers moeilijk genezen.’ Lees meer

:Het voorleesuur heeft geslagen: een essay over morele paniek

Het voorleesuur heeft geslagen: een essay over morele paniek

In april 2023 werd een onschuldige dragqueen-voorleesmiddag plots het middelpunt van ophef. Opgefokt door radicaal-rechtse groeperingen, werd er die middag luid geprotesteerd tegen het initiatief. Op het verkeerde tijdstip, maar toch: de morele paniek was niet te overzien. Reden genoeg voor Rijk Kistemaker om na te gaan: die paniek, waar komt die vandaan? En wat zit er eigenlijk achter? Lees meer

Navelstaren als rebellie

Navelstaren als rebellie

Voor ons vorige magazine, schreef Lena Plantinga een essay over waarom het revolutionair is als vrouwen schrijven over emoties, liefde, alledaagse dingen en seks. ‘Ik schrijf omdat ik boos ben terwijl iedereen me altijd lief noemt.’ Lees meer

Wie blijft? De kennisvlucht in Suriname

Het Sranantongo leeft

Het Sranantongo wordt steeds meer gesproken in Suriname om de massa aan te spreken. Toch is het Nederlands nog steeds de enige officiële taal van het land. Voor het drieluik dat Kevin Headley schrijft over hoe het koloniale verleden nog voortleeft in Suriname, gaat hij in dit derde en laatste deel in op de geschiedenis... Lees meer

Wie blijft? De kennisvlucht in Suriname 1

Wie blijft er over na de kennisvlucht in Suriname?

Hoogopgeleiden trekken steeds vaker weg uit Suriname. In dit tweede deel van een drieluik over hoe het koloniale verleden doorleeft in Suriname, gaat Kevin Headley in op hoe de kennisvlucht zich verhoudt tot de economische staat van het land. Lees meer

Eenzaamheid trekt me niet, maar ik heb er behoefte aan

Eenzaamheid trekt me niet, maar ik heb er behoefte aan

Eva van den Boogaard schreef een brief aan Roland Barthes, die in zijn dagboeken over eenzaamheid en vrijheid schreef wat zij zelf niet kon verwoorden. ‘Je hebt me lang gerustgesteld, maar waar ik de herkenning eerst geruststellend vond, vind ik haar de laatste tijd steeds verontrustender.’ Lees meer

Suriname is één groot slavernijmuseum

Suriname is één groot slavernijmuseum

Een slavernijmuseum is niet genoeg. Kevin Headley stelt de vraag hoe Nederland Suriname tegemoet kan komen op gebied van cultureel erfgoed rondom het koloniale verleden. ‘Ik denk dat de belangrijkste vraag die Nederland aan Suriname moet stellen is: “Wat heb je nodig?”’ Lees meer

Wanneer steek je nou eindelijk je middelvinger op?

Wanneer steek je nou eindelijk je middelvinger op?

Waarom wil je nog altijd niet-homo en meer genderbevestigend zijn? In deze brief bespreekt Jochum de waanvrijheid rondom homoseksualiteit. Lees meer

Lieve Mr. Dickhead

Lieve Mr. Dickhead

Op 7 januari schreef N. een liefdevolle goedmaakbrief en wilde deze persoonlijk overhandigen aan M. Zeven dagen eerder, op nieuwjaarsdag, mondde een akkefietje uit in de dramatische afloop van hun kortstondige doch intensieve liefdesrelatie. Het bleef niet bij een enkele ochtendbrief. Lees meer

:The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

Marit Pilage onderzoekt beelden van queer vruchtbaarheid in de kunst om zo de definitie van vruchtbaarheid, zwangerschap en ouderschap te herdefiniëren. Lees meer

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Zazie Duinker baant zich een weg door het oerwoud van de (hergedefinieerde) woorden. Lees meer

In de afwezigheid van 1

In de afwezigheid van

Marit Pilage onderzoekt de rol en betekenis van kunst bij zwangerschap en vruchtbaarheid, maar vooral ook bij het uitblijven daarvan. Lees meer

Word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Meld je aan als abonnee voor slechts €2,50 per maand en ontvang ons papieren magazine twee keer per jaar in de bus. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer