Asset 14

De reactionairen zijn terug

De reactionairen zijn terug 1

De macht van de anti-abortuslobby groeit, een ontwikkeling die niet op zichzelf staat. Jarmo Berkhout doet in het licht van pro-life en Baudets laatste uitlatingen over werkende vrouwen een constatering: de reactionaire politiek is weer in opkomst.

De reactionairen zijn terug. Reactionairen zijn als groep minder bekend dan conservatieven, hun directe verwanten, en de betekenis van het woord is enigszins in de vergetelheid geraakt. Toch is het een handig woord, en het verschil met 'conservatief' kan helpen de politieke cartografie van hedendaags rechts te verduidelijken. De gemiddelde conservatief is iemand die een zekere angst of scepsis koestert tegen verandering en de moderniteit in het algemeen. De conservatief loopt als het ware altijd een stap achter, maar kan zijn scepsis uiteindelijk wel aanpassen als hij went aan de positieve gevolgen (die hij niet verwachtte) van verandering, zeker als het een stijging van de welvaart betreft. De reactionair, aan de andere kant, is een principe-mens: hij verlangt eerherstel van de status quo ante. Dat betekent: opheffing van alle resultaten van een specifieke verandering, restauratie van de toestand vóór die verandering, en de radicale overtuiging dat dit móet gebeuren omdat anders de totale verdoemenis wacht.

Hun project is radicaler dan de traditionele politieke opvatting van conservatisme.

Ze zijn dus weer terug. In de Volkskrant verscheen onlangs een schrikbarende reportage over de opkomst en het succes van de wereldwijde anti-abortusbeweging, die zich, zoals bekend, huichelachtig pro-life noemt. Organisaties met klinkende namen als 'Traditie, Familie en Privé-eigendom' onderhouden en financieren mondiale netwerken die zich, even huichelachtig, over oude religieuze grenzen heen zetten om vrouwen de beschikking over hun eigen lichaam te ontnemen. Zo werken protestanten, katholieken, en Amerikaanse, Europese en Russische populisten ijverig samen om verworven rechten van vrouwen en minderheden in een kwaad daglicht te stellen, hun eigen doctrines omtrent familie en huwelijk mainstream te maken, en waar mogelijk wetten en beleid te beïnvloeden. In dit verband is ook over de unholy alliance gesproken: de coalitie van de V.S., Rusland, het Vaticaan en de ultraconservatieve Golfstaten die zich verzet tegen ratificatie van het VN-vrouwenverdrag. In Amerika zelf is een handvol staten ondertussen bezig abortus geheel en al te verbieden, strafrechtelijk gelijk te stellen aan moord, enorme gevangenisstraffen te verbinden aan het uitvoeren ervan, en vervolging mogelijk te maken van vrouwen die een miskraam hebben gehad “door eigen toedoen”, zoals het drinken van alcohol.

De huidige anti-abortus 'activisten', hun financiers, hun kerken en hun politieke partijen (de Republikeinen voorop, door filosoof Noam Chomsky terecht de gevaarlijkste organisatie aller tijden genoemd) zijn reactionair. Hun project is radicaler dan de traditionele politieke opvatting van conservatisme. De reactionairen sturen niet meer aan op aanpassing met behoud van tradities. Ze weigeren principieel de legitimiteit te erkennen van veranderingen die hebben bijgedragen aan de emancipatie van de mensen, en van de gedachte dat een rechtvaardige maatschappij moet volgen op de collectieve behoeftes van een geëmancipeerd volk. Dat was ooit (heel lang geleden…) de belofte van het liberalisme, en is nog altijd de opdracht van het socialisme.

Vrouwen bedreigen met de doodstraf als vergelding voor het uitvoeren van een abortus is geen culture war meer.

Het beroep op religieuze vrijheid – in feite een liberale waarde – is daarom ook verknipt. Het christendom heeft precies één verzoenende eigenschap, namelijk zijn nadruk op liefde. Op het moment dat het dogma’s en wereldlijke macht boven medemenselijkheid plaatst, wordt het een instrument van onderdrukking en collectieve waanzin. Vrouwen bedreigen met de doodstraf als vergelding voor het uitvoeren van een abortus is geen culture war meer. Het is zinloos geweld, en als zodanig antiverlicht en antidemocratisch. Op deze reactionaire wending, ook in Nederland, is nog geen duidelijk antwoord. Forum voor Democratie is niet zomaar een nieuwe partij, maar een beweging die de sociale, economische en culturele verworvenheden van de afgelopen twee eeuwen als illegitiem beschouwt. Hun politiek richt zich op de afbraak van de moderne instituties. Daarvoor in de plaats stellen ze een nieuwe configuratie van de macht, die in feite erg veel lijkt op de oude: de mensen die succesvol zijn – witte mannen –, blijven dat en de rest is aangewezen op zichzelf in de harde strijd om het bestaan.

Als Baudet het heeft over de 'boreale wereld' bedoelt hij dit. Onze zogenaamde superieure cultuur komt neer op de onderdrukking van diegenen die niet het geluk hebben aan de kant van de machthebbers te staan. Hieruit volgt zijn kritiek op cultuurmarxisten, linkse indoctrinatie, en ondermijnende instituties. Het is deze reactionaire politiek waartegen we ons te weer moeten stellen.

En daarom wil ik graag weten: wilt u ook zo graag onze boreale wereld ondermijnen? Bent u ook zo’n onverbeterlijke cultuurmarxist die de westerse cultuur wil vernietigen? Probeert u als linkse academicus, journalist of architect traditionele waarden kapot te maken? Mooi! Er is nog genoeg te doen.

Mail

Jarmo Berkhout werkt bij Het Actiefonds, een Amsterdamse organisatie die wereldwijd activisten ondersteunt. Hij studeerde filosofie aan de UvA, die hij meermaals hielp te bezetten, en is schrijver.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Alara Adilow blikt terug op haar jongere zelf en ziet hoe onwetendheid en zelfdestructie haar afsneden van zorg en liefde, tot feministische en postkoloniale denkers haar aanraakten en haar openstelde om naar zichzelf en de wereld te kunnen kijken. Lees meer

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie 2

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie

Insecten hebben een slecht imago. We houden ze het liefst ver uit de buurt, maar dat is onterecht, vindt Jitte. Met dit artikel bewijst hij je graag van het tegendeel en vertelt hij hoe sluipwespen lieveheersbeestjes inschakelen als lijfwacht voor haar larven, over de indrukwekkende hersenen van de Darwinwesp, en hoe je een mierenkolonie opzet met één koningin. Lees meer

Composthoop

Een symfonie van het kleine leven

Jesse Van den Eynden neemt je mee in de symfonie van het kleine leven dat zich afspeelt in de duisternis van de composthoop. In dit liefdevolle essay beschrijft hij hoe zijn leven steeds meer overgenomen wordt door de rottende en levende massa in zijn tuin, en hoe het slurpen, klikken en kraken van de aarde en haar bewoners een meditatieve ervaring worden. Lees meer

Eiland zonder eilandjes

Eiland zonder eilandjes

Bram de Ridder is vervangend psychiater op Bonaire. Maar hoe moet hij zich als witte zorgprofessional verhouden tot de mensen van het eiland? Lees meer

Huizen, omhulsels

Huizen, omhulsels

Anne Schepers had nooit gedacht dat ze een huis kon kopen. Tijdens de verbouwing denkt ze na over huizen als politiek middel, hoe het is om als sociale klimmer ruimte in te nemen en waarom dromen over een fantasiehuis een privilege is. Lees meer

:Consent als verzet: brieven over consent in een koloniale wereld

Consent als verzet: brieven over consent in een koloniale wereld

Consent is complex in een wereld gevormd door koloniaal geweld. Yousra Benfquih vraagt zich in haar eerste brief aan Alara Adilow af hoe consent een instrument kan worden van verzet. Lees meer

Iemand die in je gelooft

Iemand die in je gelooft

Jam van der Aa ontdekte pas laat dat ze autisme heeft. Toen ze jong was herkende jeugdzorg bovendien niet de rol van autisme in de onveilige situatie bij haar thuis. Ze was gedreven en nieuwsgierig, maar lange tijd op zichzelf aangewezen. Dit essay is een pleidooi voor betere jeugdzorg en gaat over veerkracht en jezelf leren begrijpen en vertrouwen. Lees meer

Automatische concepten 87

Van mijn spreekkamer tot aan Afghanistan

In haar behandelkamer zit Jihane Chaara als forensisch psycholoog niet alleen tegenover slachtoffers, maar ook tegenover daders van dwingende controle, een vorm van huiselijk geweld. Wat is het verband tussen deze psychologische, onderdrukkende machtstructuur van een individidu als meneer X in haar spreekkamer, en het regime van de Taliban in Afghanistan? Een essay over de verbinding tussen daderschap, ontkenning, grotere structuren van vrouwenonderdrukking en verzet. Lees meer

Einde Schooldag

Einde Schooldag

Leerlingen zijn als tijdelijke passanten van wie je een hoop weet, maar nooit hoe het met ze af zal lopen. 'Ze zijn open eindes', zo schrijft Engels docente Charlotte Knoors in dit persoonlijke essay over de raadselachtige verhouding tussen docent en student. Lees meer

Zo rood als een kreeft

Zo rood als een kreeft

Wanneer twee Spaanse vrienden Ferenz Jacobs uitnodigen voor een protestmars tegen toerisme in Barcelona, voelt hij zich voor het eerst weer een 'outsider'. In dit essay richt hij zich op de gevolgen van massatoerisme op de permanente bewoners. Is er een ander soort toerisme mogelijk, buiten de logica van onderdanigheid, kolonialisme en uitbuiting om? Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer