Asset 14

De reactionairen zijn terug

De reactionairen zijn terug 1

De macht van de anti-abortuslobby groeit, een ontwikkeling die niet op zichzelf staat. Jarmo Berkhout doet in het licht van pro-life en Baudets laatste uitlatingen over werkende vrouwen een constatering: de reactionaire politiek is weer in opkomst.

De reactionairen zijn terug. Reactionairen zijn als groep minder bekend dan conservatieven, hun directe verwanten, en de betekenis van het woord is enigszins in de vergetelheid geraakt. Toch is het een handig woord, en het verschil met 'conservatief' kan helpen de politieke cartografie van hedendaags rechts te verduidelijken. De gemiddelde conservatief is iemand die een zekere angst of scepsis koestert tegen verandering en de moderniteit in het algemeen. De conservatief loopt als het ware altijd een stap achter, maar kan zijn scepsis uiteindelijk wel aanpassen als hij went aan de positieve gevolgen (die hij niet verwachtte) van verandering, zeker als het een stijging van de welvaart betreft. De reactionair, aan de andere kant, is een principe-mens: hij verlangt eerherstel van de status quo ante. Dat betekent: opheffing van alle resultaten van een specifieke verandering, restauratie van de toestand vóór die verandering, en de radicale overtuiging dat dit móet gebeuren omdat anders de totale verdoemenis wacht.

Hun project is radicaler dan de traditionele politieke opvatting van conservatisme.

Ze zijn dus weer terug. In de Volkskrant verscheen onlangs een schrikbarende reportage over de opkomst en het succes van de wereldwijde anti-abortusbeweging, die zich, zoals bekend, huichelachtig pro-life noemt. Organisaties met klinkende namen als 'Traditie, Familie en Privé-eigendom' onderhouden en financieren mondiale netwerken die zich, even huichelachtig, over oude religieuze grenzen heen zetten om vrouwen de beschikking over hun eigen lichaam te ontnemen. Zo werken protestanten, katholieken, en Amerikaanse, Europese en Russische populisten ijverig samen om verworven rechten van vrouwen en minderheden in een kwaad daglicht te stellen, hun eigen doctrines omtrent familie en huwelijk mainstream te maken, en waar mogelijk wetten en beleid te beïnvloeden. In dit verband is ook over de unholy alliance gesproken: de coalitie van de V.S., Rusland, het Vaticaan en de ultraconservatieve Golfstaten die zich verzet tegen ratificatie van het VN-vrouwenverdrag. In Amerika zelf is een handvol staten ondertussen bezig abortus geheel en al te verbieden, strafrechtelijk gelijk te stellen aan moord, enorme gevangenisstraffen te verbinden aan het uitvoeren ervan, en vervolging mogelijk te maken van vrouwen die een miskraam hebben gehad “door eigen toedoen”, zoals het drinken van alcohol.

De huidige anti-abortus 'activisten', hun financiers, hun kerken en hun politieke partijen (de Republikeinen voorop, door filosoof Noam Chomsky terecht de gevaarlijkste organisatie aller tijden genoemd) zijn reactionair. Hun project is radicaler dan de traditionele politieke opvatting van conservatisme. De reactionairen sturen niet meer aan op aanpassing met behoud van tradities. Ze weigeren principieel de legitimiteit te erkennen van veranderingen die hebben bijgedragen aan de emancipatie van de mensen, en van de gedachte dat een rechtvaardige maatschappij moet volgen op de collectieve behoeftes van een geëmancipeerd volk. Dat was ooit (heel lang geleden…) de belofte van het liberalisme, en is nog altijd de opdracht van het socialisme.

Vrouwen bedreigen met de doodstraf als vergelding voor het uitvoeren van een abortus is geen culture war meer.

Het beroep op religieuze vrijheid – in feite een liberale waarde – is daarom ook verknipt. Het christendom heeft precies één verzoenende eigenschap, namelijk zijn nadruk op liefde. Op het moment dat het dogma’s en wereldlijke macht boven medemenselijkheid plaatst, wordt het een instrument van onderdrukking en collectieve waanzin. Vrouwen bedreigen met de doodstraf als vergelding voor het uitvoeren van een abortus is geen culture war meer. Het is zinloos geweld, en als zodanig antiverlicht en antidemocratisch. Op deze reactionaire wending, ook in Nederland, is nog geen duidelijk antwoord. Forum voor Democratie is niet zomaar een nieuwe partij, maar een beweging die de sociale, economische en culturele verworvenheden van de afgelopen twee eeuwen als illegitiem beschouwt. Hun politiek richt zich op de afbraak van de moderne instituties. Daarvoor in de plaats stellen ze een nieuwe configuratie van de macht, die in feite erg veel lijkt op de oude: de mensen die succesvol zijn – witte mannen –, blijven dat en de rest is aangewezen op zichzelf in de harde strijd om het bestaan.

Als Baudet het heeft over de 'boreale wereld' bedoelt hij dit. Onze zogenaamde superieure cultuur komt neer op de onderdrukking van diegenen die niet het geluk hebben aan de kant van de machthebbers te staan. Hieruit volgt zijn kritiek op cultuurmarxisten, linkse indoctrinatie, en ondermijnende instituties. Het is deze reactionaire politiek waartegen we ons te weer moeten stellen.

En daarom wil ik graag weten: wilt u ook zo graag onze boreale wereld ondermijnen? Bent u ook zo’n onverbeterlijke cultuurmarxist die de westerse cultuur wil vernietigen? Probeert u als linkse academicus, journalist of architect traditionele waarden kapot te maken? Mooi! Er is nog genoeg te doen.

Mail

Jarmo Berkhout werkt bij Het Actiefonds, een Amsterdamse organisatie die wereldwijd activisten ondersteunt. Hij studeerde filosofie aan de UvA, die hij meermaals hielp te bezetten, en is schrijver.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Een villa voor het onbekende

Een villa voor het onbekende

Floris Tesink bezocht het FOMU, waar Grace Ndiritu door associatieve combinatie een expositie invulde. "Dit conflict tussen de fotografie en de ruimte brengt je op een plek die niet te begrijpen is, maar toch verslavend voelt voor degene die zich hieraan overgeeft." Lees meer

Wat dondert het of fossiele subsidies ‘echt subsidies zijn’?

Wat dondert het of fossiele subsidies ‘echte subsidies’ zijn?

‘De grootste catastrofe in de geschiedenis van de mensheid is niet het moment voor afleidingsmanoeuvres.’ Lees meer

:De aankondiging: De kunst van vertrekken (deel 1)

De kunst van vertrekken: de aankondiging

Voor kunstenaars is het essentieel om zichtbaar te zijn voor publiek. Maar wat gebeurt er als een kunstenaar zich terugtrekt of zelfs helemaal stopt met het maken van kunst? In deel 1 van de serie ‘De kunst van het vertrekken’ kijkt Lara den Hartog Jager naar de kunst waarmee sommige kunstenaars afscheid nemen uit de kunstwereld. Lees meer

Een gestolde eeuwigheid

Futiliteit op een gestolde eeuwigheid

De bergen laten Nick Sens al even niet meer met rust. Waar komt de drang vandaan ze, ondanks de mogelijke gevaren, te willen beklimmen? Lees meer

:Koloniale pijn: Papoeavlag niet gewenst tijdens defilé Veteranendag 1

Koloniale pijn: Papoeavlag niet gewenst tijdens defilé Veteranendag

24 juni was het Veteranendag, acht jaar geleden was het de oud-militairen voor het eerst verboden tijdens het veteranendefilé te lopen met de Morgenster, de vlag van de Papoea’s. Waarom gebeurde dat? Lees meer

 1

Alleen het gehele verhaal kan voor heling zorgen

Bijna 80 jaar na dato erkent de Nederlandse staat 17 augustus 1945 pas als officiële Indonesische onafhankelijkheidsdatum. Benjamin Caton vraagt zich af waarom sommige partijen deze ontwikkelingen tegenwerken en waar hun denkfouten zitten. 'Het is niet nodig is om de ene pijn te ontkennen om erkenning te krijgen voor de andere.' Lees meer

:De roman als tapijt van verweven geschiedenissen: hoe een collectieve schrijversblik houvast biedt 1

De roman als tapijt van verweven geschiedenissen: hoe een collectieve schrijversblik houvast biedt

Wat willen we vertellen, wat hebben we te vertellen en hoe willen we dat vertellen? Amber Netten, Marleen Doré en Zuma Knegjes vinden houvast in collectiviteit. Lees meer

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Als klein meisje had Roosje van der Kamp een ritueel waarmee ze hoopte haar ouders te kunnen beschermen tegen de dood. Kan magisch denken in plaats van een poging tot controle, ook een vorm van loslaten zijn? Kan het ook een daad van liefde zijn? Lees meer

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia) 4

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia)

Toen in juni 2014 een week in het teken van eten stond was Emy Koopman not amused. Ze schreef een nog altijd actueel essay over de vraag of een eetstoornis een modeverschijnsel is. Eten door de ogen van een ex-magerzuchtige. Lees meer

Zeikwijf

De on//smakelijke week: Pisnijd

Van hoge prijzen tot pottenkijkers: een bezoek aan een openbaar toilet is voor vrouwen vaak niet vanzelfsprekend. Sofie Hees verdiept zich in de ins en outs van dit decennia-oude probleem. Lees meer

Ik heb schijt

Ik heb schijt

Maatschappelijke ongelijkheid begint in de buurt waarin je opgroeit laat Milio van de Kamp zien in zijn debuut ‘Misschien moet je iets lager mikken’, dat op 16 mei verschijnt. Een voorpublicatie. Lees meer

Toxic Friendships

Toxic Friendships

Het verbreken van toxic friendships geldt op TikTok als een vorm van self-care, maar is dat wel zo? Rijk Kistemaker buigt zich erover. Lees meer

Factdroppen

Factdroppen

Is het herhalen van feiten een manier om grip te krijgen op een wereld die steeds onzekerder is? Max Beijneveld gaat op zoek naar een alternatief voor ongebreideld factdroppen. Lees meer

Een <em>mountain home</em> in een wereld waar de tijd verdwijnt

Een mountain home in een wereld waar de tijd verdwijnt

Na het luisteren van de podcast Dolly Parton’s America besluit Anna van der Kruis haar eigen fascinatie voor Dolly Parton te onderzoeken. Waarom slikt ze alles wat Dolly haar verkoopt? Hoe kan het dat Dolly zoveel verschillende mensen samenbrengt? Tijdens de zoektocht komt ze erachter dat haar verhouding tot Dolly Parton persoonlijker is dan ze... Lees meer

Porseleinen beeldje van Vrouwe Justitia: vrouw met een roze gedrapeerde jurk en een witte blinddoek rond haar ogen

Academische vrijheid m’n reet

Promovenda Harriët Bergman voelt niet de vrijheid om zich écht kritisch uit te laten over machthebbers. De oorverdovende stilte op rechts na het ontslag van universitair hoofddocent Susanne Täuber bewijst voor haar eens te meer: veel hoeders van het vrije woord geven alleen om de status quo. Lees meer

Komiek schreeuwt tegen wolk

Komiek schreeuwt tegen wolk

Of je vertelt de waarheid, bent grappig en wordt vervolgens gecanceld, óf je bent ‘politiek correct’ en daarmee helemaal niet meer grappig. Daar wil Jihane Chaara het even over hebben. Lees meer

Illustratie van twee bomen. De bomen zijn wit en kaal, en je ziet hun wortels en takken voor een achtergrond van een groene en paarse gradiënt.

Van bladeren tot wortels: liefhebben zonder te verliezen

Hoeveel van jezelf lever je, dan wel niet onbewust, in om samen te kunnen zijn met een geliefde? Stefanie Gordin onderzocht wat Rainer Maria Rilke, Herman Hesse en bell hooks hebben geschreven over deze dynamiek. Ze probeert een antwoord te vinden op de vraag: Wat ging er mis in haar vorige relatie, waar ze juist zo duidelijk hadden afgesproken elkaar niet te verstikken? Lees meer

De slag om Lützerath: beeldvorming over solidariteit en geweld

De slag om Lützerath: beeldvorming over solidariteit en geweld

Er is jarenlang gestreden, maar onlangs werd bruinkooldorp Lützerath hardhandig door de Duitse politie ontruimd. Een gesprek over representatie, politiegeweld en de kernboodschap van ‘Lützi Lebt'. Lees meer

Over racistisch politiegeweld zing je geen aria’s – of wel?

Over racistisch politiegeweld zing je geen aria’s – of wel?

Het publiek bij de allerlaatste voorstelling van Blue, over racistisch politiegeweld, hoefde niet verteld te worden hoe hyperactueel de voorstelling was die ze zagen. Lees meer

Afscheidsrede: ‘Hard//hoofd is een vrije ruimte, niet een vrije markt’

‘Hard//hoofd is een vrije ruimte, geen vrije markt’

Marte Hoogenboom blikt terug op haar tijd als hoofdredacteur van Hard//hoofd. Na tweeënhalf jaar dienst vraagt ze zich nog steeds af wat Hard//hoofd eigenlijk is. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier! 

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we voortaan twee keer per jaar verschijnen en daardoor nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer