In een poging jongeren bij het nieuws en de aankomende verkiezingen te betrekken, is er door de NOS – voor een groot deel van de Nederlanders de belangrijkste nieuwsbron – op Facebook een pagina geopend onder de naam NOS Nieuws Team. Dit team bestaat volgens de NOS uit 30 jongeren die voor de omroeporgaan ‘in hun eigen netwerken op zoek gaan naar wat er speelt in aanloop naar de Tweede Kamer verkiezingen van 9 juni.’
Doel van de pagina is dus om te kijken wat er naar aanloop van de verkiezingen onder jongeren leeft.’ Wat er met deze informatie moet gebeuren, is niet geheel duidelijk. De Facebookpagina stelt dat iedereen is uitgenodigd om mee te doen aan de discussies rondom deze gegevens: ‘Kijk mee, praat mee en discussieer mee.’ De pagina is dus ook een poging internet te gebruiken als publieke ruimte waarin politiek besproken kan worden door jongeren.
Het kan aan mij liggen, maar ik kon op de pagina nergens een reageerknop vinden. Hoe moet ik dan mijn mening geven?
Dinsdagmiddag werd het volgende bericht geplaatst over mogelijke bezuinigingen: ‘GEEF JE MENING! - Bijna alle partijen willen de overheid afslanken en het aantal ambtenaren verminderen. Hoe dat moet gebeuren blijft nog vaak vaag.
‘De gemakkelijkste kreet is het verminderen van ministeries.
‘Welke ministeries zouden volgens jou moeten worden samengevoegd en of juist verdwijnen?’
Hierop volgde een link naar het aantal ministeries van nu.
Wat mij fascineerde aan dit bericht – en dit geldt voor bijna alle berichten – is dat dit bericht niet uit het netwerk van jongeren komt, maar gewoon uit “het” nieuws: we weten dat er bezuinigd moet worden. Wat interessant zou zijn, is vanuit jongeren te horen waarop volgens hen bezuinigd kan worden.
Ilustratie: Floris Solleveld
De hoop van het NOS Nieuws Team is natuurlijk dat allerlei jongeren op het prikbord de discussies reageren op het voorstel een (een aantal) ministeries te geven (mij lukt het niet, maar het zal wel kunnen, me dunkt). Maar tot nu toe blijven de meeste discussies uit, lijkt. De ‘ministeries’post is met vijf reacties – waarvan vier van leden van het NOS Nieuws Team zelf – niet echt een hot topic te noemen. Het is bovendien reeds weer begraven onder een trits nieuwe berichten.
Wouter van Erkel – lid van het Nieuws Team – deed gistermiddag wel een poging de discussie aan te zwengelen. Hij zei: ‘Ik zie ministerie van financiën en ministerie van economische zaken. Die zitten toch wel aardig in hetzelfde schuitje.’ Daar liet hij het bij. Dat is geen discussie in de publieke ruimte. Dat is kroegpraat.
Donny Anoniem, Isarah WIllems, en Rik Wezenberg, alle drie lid van het Nieuws Team, probeerden nog wat andere punten aan te snijden (Rik W.: ‘Uhm, lijkt mij dat er genoeg kostenbesparingen mogelijk zijn dan het verminderen van Kamerleden of samenvoegen van ministeries’ – maar welke kostenbesparingen dan liet hij achterwege). Zo word het prikbord van de pagina niet meer dan een schietbord van meningen zonder onderbouwingen.
Illustratie: Floris Solleveld
Wat hierdoor eens te meer pijnlijk duidelijk wordt is dat er een groot verschil zit tussen het geven van je mening en het vormen van je mening. Balkenende en zijn ministers gingen drie jaar geleden het land in, om de meningen van de mensen te horen. Overal werden ze voor dit idee weggehoond. Maar wat Balkenende volgens mij wel begreep – en wat bij een prikbord op Facebook vaak verdwijnt – is dat het geven van je mening niet het zelfde is als het vormen van je mening. Een mening vorm je namelijk niet alleen, maar met anderen: die haal je uit weerspraak uit boeken of gesprekken. Je slijpt je eigen opvatting aan de hand van die van anderen. Dit gaat veel beter in een gesprek, dan in een klein boxje op Facebook waar je wat woorden dumpt.
En het meest pijnlijke van de Facebookpagina van het NOS Nieuws Team vind ik nog niet eens de vraag is of andere leeftijdsgroepen zich door de NOS ook zo zouden laten afschepen met betrekking to hun politieke betrokkenheid – ‘hier heb je een Facebookpaginaatje, dertig jongeren, roep maar wat, liefst in HOOFDLETTERS en dan hopen we op veel “signaleringen” en “personen die dit leuk vinden” – nee, het meest pijnlijke is volgens mij dat jongeren op deze manier wederom worden “getraind” politiek te zien als een oppervlakkige Facebookpagina, waarin niet gediscussieerd wordt, maar wat geroepen, en geen enkele link wordt geslagen naar de “echte” wereld waarin je met mensen in discussie kunt gaan, zoals gisteren op televisie in het Lagerhuis. Politiek is niet het dumpen van meningen. Het is het toepassen van hoor en wederhoor.
Dat Balkenende dat vervolgens niet deed, maar meningen inzamelde zoals een collectant kleingeld inzamelt, dat is natuurlijk weer een ander verhaal. Maar wel dezelfde fout als de NOS nu maakt met zijn Nieuws Team pagina.