Asset 14

Sjang

Fotografe Katarina Hruskova maakt iedere zondag een verstild tweeluik. Het verhaal ligt tussen de beelden, buiten het kader. Schrijfster Hanneke Hendrix reageert met een tweeluik in tekst. Woorden en beelden die zich aan elkaar spiegelen, tegen elkaar aan schuren of zijdelings schampen.

Euver honderd jaor, det is iërlik waor, zien weej allemaol kassee.
(Een wijsheid uit Venlo.)

1.
In het Chinese restaurant waarnaast ik opgroeide rook het altijd hetzelfde. Het restaurant had geen tuin, dus in de zomervakantie zat Sjang, het zoontje van de uitbaters van het Chinese restaurant altijd bij ons in de tuin. We waren even oud, maar we zaten niet bij elkaar op school. In de zomer was Sjang mijn beste vriend. Het was het allerschattigst: een blond bleek meisje met een donker zwart harig jongetje in de kruiwagen. De tuin in bloei, de zon die scheen. Ik kan me nog herinneren dat die foto gemaakt werd. Ik kan me alles nog herinneren. Hoe zijn stem klonk, hoe zijn haar rook, hoe zijn haar voelde, het spuug dat hij altijd in zijn mondhoeken had. Zijn geur ruik ik af en toe nog wel eens. De geur van geschroeid vlees, van prei, van vet, van olie, van mens. Soms stonden we in de deuropening, in onze korte broeken, T-shirtjes en sandalen, en dan keken we naar het flamberen. Naar de koks die naar elkaar riepen. Hij vertelde me een keer dat ze geen brood aten, toen ik hem tussen de middag soep met stokjes had zien eten. Ik weet nog dat ik daar helemaal niets van begreep. Soep met stokjes, heel d’n dag. Voor een bakkersdochter is dat onbegrijpelijk. Vooral voor een bakkersdochter van bekant vijf jaar oud.
Soms lig ik ’s nachts in bed en dan denk ik aan Sjang. Ik google hem wel eens, maar ik heb het vermoeden dat hij helemaal geen Sjang heette. Zijn pasgeboren broertje noemden we ook anders dan dat hij heette. Die noemden we Lei. Mijn vader heet ook Lei. Ik vond dat leuk. Brood, tofu, soep, koks, de bakker, de Chinees, mijn vader en zijn broertje met dezelfde naam, de kruiwagen, het gras, de tent in de achtertuin, de laad- en losplaats waar we voetbalden, de regen. Ik, Sjang. De zomer.
Op een dag waren ze verhuisd.
Ik weet niet waar ze heen zijn gegaan.
Er kwamen nieuwe kinderen in het Chinese restaurant.

2.
Mijn ouders gaan het ouderlijk huis verkopen. Ik snap dat wel. Ze zijn al in de zeventig en het huis is een huis voor vijf man. De tuin is groot en heeft een moestuin en kippen. Mijn vader kan de tuin niet meer doen. Mijn ouders worden oud. Ook al zie ik nog steeds dezelfde ouders.
Mijn moeder belde me op.
“Han, we gaan het huis verkopen.”
“Is goed,” zei ik.
Want alles wordt anders, dat gaat gewoon zo. Het Chinese restaurant naast mijn ouderlijk huis is al jaren terug platgegooid. Maar sinds de projectontwikkelaar wegens bouwfraude de bak in moest, ligt de bouw van wat er ook komen zou stil. Op het veldje beginnen wat boompjes te groeien. Toch laat niemand er zijn hond uit. Alsof het huis er nog staat.
“Vind je het niet erg?”
“Ik had het wel al een beetje zien aankomen,” zeg ik.
Het is ook niks, twee van die ouwe mensjes in dat grote huis.
“Prima,” zeg ik ’s avonds tegen mijn vriend.
Maar ’s nachts moet ik soms huilen, als denk ik aan hoe ik de buitenmuur naast de achterdeur moet knuffelen zodra ik weer bij mijn ouders ben.
Ik weet wel dat dat huis al lang mijn huis niet meer is. Dat herinneringen toch wel herinneringen zijn, of dat huis er nu staat of niet. Net zoals ik dat Chinese restaurant nog voor me zie. De letters op de muur, de bamboe jaarkalenders en de lampionnen, de vrachtwagens op de laad- en losplaats.
Op een dag zitten we allemaal in een potje.
Of, om met een Venloose wijsheid te spreken: over honderd jaar zijn we allemaal kassee.
Het huis, de mensen die je kende. Dan vervliegt met alles wat sterft de herinnering aan hoe het rook in de keuken van het Chinese restaurant, dan vervliegt de herinnering aan de geur van het haar van Sjang.

Mail

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

De verdwenen kosmonaut

De verdwenen kosmonaut

Duizenden kilometers van de kosmonaut vandaan zit Igor, uitkijkend over de stad, terwijl hij luistert naar de ruis op de tv, naar de beukende eurodance plaat die nog naklinkt in zijn oren en naar een stem die hem probeert te overtuigen terug te komen. In De verdwenen kosmonaut van Thijs van der Heijden raakt een... Lees meer

Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer