Wat je moet zien op het NFF, een pleidooi voor de Nederlandse film." /> Wat je moet zien op het NFF, een pleidooi voor de Nederlandse film." />
Asset 14

Omhels je horkerigheid

Berlijn heeft een beer, Venetië een leeuw, Locarno zelfs een luipaard, en bij ons kan er niet eens een koe vanaf. Emy kijkt vooruit naar het Nederlands Film Festival en vindt het geweldig dat in een serieuze telefilm uitspraken voorbijkomen als ‘Wat moet dat moet’ en ‘Het is zoals het is’.

Er wordt neergekeken op de Nederlandse film en de neerkijkenden zijn wij, de Nederlanders, met ons eeuwige calimerocomplex. We gaan nog redelijk massaal naar Gooische Vrouwen of naar de nieuwste Giphart-, Kluun- of Noortverfilming, maar verder roepen we om het hardst dat het toch niets voorstelt.

Daar is natuurlijk wat voor te zeggen. Onze actrices komen op de fiets naar hun premières, in confectiejurkjes. In de films is het bloot zelden functioneel en zijn de dialogen stroef, bot, of beide. Onze belangrijkste filmprijs: het Gouden Kalf. Berlijn heeft een beer, Venetië een leeuw, Locarno zelfs een luipaard, en bij ons kan er niet eens een koe vanaf. Een kalf dus, een gouden kalf, met een halve stiekeme blik naar de God die we hebben afgezworen, omdat we het niet kunnen laten onszelf en alles waar we ooit in durfden te geloven te bespotten. En dan onze budgetten: Woody Allen kreeg miljoenen toegesmeten van elke grote Europese stad naar keuze, opdat hij er zijn reclamefilm zou maken. Behalve van Amsterdam. In crisistijd, vond Eberhard, hoor je niet zoveel geld aan films te besteden. Als het geen crisis was geweest had hij Woody vast ook geen zak met geld gegeven.

Kneuterigheid, dat straalt van de Nederlandse film af. Maar is dat zo erg? Het is even een omschakeling, maar probeer het eens: de Nederlandse film waarderen om wat ze is. De Nederlandse film is niet bombastisch als de Amerikaanse (op uitzonderingen als de films van Dick Maas en New Kids na), niet erotisch als de Franse, niet peinzend als de Duitse, niet gepassioneerd als de Italiaanse. Misschien krijgt elk volk de cinema die zij verdient. De cinema die bij haar past. De Nederlandse film geeft een beeld van ‘De Nederlander’ die Maxima niet kon vinden – van de zwijgzame Groningse boer in De Poolse Bruid (1998) tot de sombere Zeeuwse jongeren die hun dorp maar niet uit kunnen komen in Wilde Mossels (2000; tagline: ‘Geluk is een uitgestrekt landschap’) en de lompe grootstedelingen in euthanasiefilm Simon (2004; random filmquote: ‘verander jij eens heel snel in een naakt wijf’). We zijn nuchter, horkerig, bot, maar dromen ook stiekem of minder stiekem van meer. In de betere Nederlandse film wordt die horkerigheid ontroerend en die nuchterheid hilarisch. Ik vind het bijvoorbeeld geweldig dat in een serieuze telefilm getiteld Cop vs Killer (2012) zowel rechercheurs als criminelen op de meest spannende momenten droge uitspraken doen als ‘Wat moet dat moet’ en ‘Het is zoals het is’.

Cop vs Killer is een van de vele films die dit jaar te zien is tijdens het Nederlands Film Festival (eregast Jeroen Willems speelt ‘killer’ Mirko). Een paar dagen Nederlands Film Festival is de beste manier om ervan overtuigd te raken dat de Nederlandse cinema wel wat voorstelt, juist doordat ze klunzigheid, botheid en horkerigheid durft te laten zien (misschien niet anders kan). Op het NFF kun je terugzien wat er dit jaar verschenen is, zoals Doodslag, met Theo Maassen in de rol van ambulancebroeder die uitgelachen wordt door een cabaretier, Deal, volgens regisseur Eddy Terstall zelf zijn meest geslaagde film, waarin langs elkaar heen praten tot kunst wordt verheven, of de prachtige documentaire Anton Corbijn, Inside out, waarin Corbijn zo peilloos eenzaam overkomt.

Je kunt zien wat nog gaat komen, premières van Bowy is binnen, waarvan Hanna Bervoets het script schreef, The Domino Effect (de nieuwste Paula van der Oest, over de economische crisis) of Het meisje en de dood (Jos Stelling). Documentaires voordat ze op tv komen: De Regels van Matthijs, over autisme, Gesneuveld, over de ambtenaren van het Ministerie van Defensie die aan familieleden moeten vertellen dat hun dierbare overleden is, De man met 100 kinderen, over een onzekere Limburger die dankzij zijn internetverbinding een massa kinderen weet te verwekken.

Ga vooral naar de korte films, die zijn altijd goed. Je nostalgie naar de analoge film wordt gevoed met het verzamelprogramma 'Lang leve celluloid!'. Of laat je leiden door de smaak van Martin Koolhoven en Ronald Simons en naar hun NFF-versie van Cinema Egzotik, met de cultfilms De mantel der liefde (1978) en Wildschut (1985). Je kunt Jeroen Willems Brel horen zingen (verering of verkrachting?). Of je kunt naar de kinderfilms, waar we echt meesters in zijn (denk aan Minoes, Iep!, Madelief: Krassen in het Tafelblad). Op het NFF draaien onder meer Oscarinzending Kauwboy, Mijn avonturen door V. Swchwrm en Nono, het Zigzag Kind.

In die laatste film zingt Isabella Rosselini. En River Phoenix herrijst in de première van George Sluizers Dark Blood. Leuk natuurlijk, maar hopelijk straalt er niet te veel van de glamour van die internationale sterren af op de Nederlandse film. Laat die ‘lekker gewoon’ blijven, nuchter en horkerig.

Mail

Emy Koopman was jarenlang Hard//hoofd-redactielid en is literatuurwetenschapper, psycholoog en schrijver. Ze debuteerde in 2016 met de roman Orewoet. Haar meest recente boek Tekenen van het universum verscheen in januari 2022 bij uitgeverij Prometheus.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer