Wat je moet zien op het NFF, een pleidooi voor de Nederlandse film." /> Wat je moet zien op het NFF, een pleidooi voor de Nederlandse film." />
Asset 14

Omhels je horkerigheid

Berlijn heeft een beer, Venetië een leeuw, Locarno zelfs een luipaard, en bij ons kan er niet eens een koe vanaf. Emy kijkt vooruit naar het Nederlands Film Festival en vindt het geweldig dat in een serieuze telefilm uitspraken voorbijkomen als ‘Wat moet dat moet’ en ‘Het is zoals het is’.

Er wordt neergekeken op de Nederlandse film en de neerkijkenden zijn wij, de Nederlanders, met ons eeuwige calimerocomplex. We gaan nog redelijk massaal naar Gooische Vrouwen of naar de nieuwste Giphart-, Kluun- of Noortverfilming, maar verder roepen we om het hardst dat het toch niets voorstelt.

Daar is natuurlijk wat voor te zeggen. Onze actrices komen op de fiets naar hun premières, in confectiejurkjes. In de films is het bloot zelden functioneel en zijn de dialogen stroef, bot, of beide. Onze belangrijkste filmprijs: het Gouden Kalf. Berlijn heeft een beer, Venetië een leeuw, Locarno zelfs een luipaard, en bij ons kan er niet eens een koe vanaf. Een kalf dus, een gouden kalf, met een halve stiekeme blik naar de God die we hebben afgezworen, omdat we het niet kunnen laten onszelf en alles waar we ooit in durfden te geloven te bespotten. En dan onze budgetten: Woody Allen kreeg miljoenen toegesmeten van elke grote Europese stad naar keuze, opdat hij er zijn reclamefilm zou maken. Behalve van Amsterdam. In crisistijd, vond Eberhard, hoor je niet zoveel geld aan films te besteden. Als het geen crisis was geweest had hij Woody vast ook geen zak met geld gegeven.

Kneuterigheid, dat straalt van de Nederlandse film af. Maar is dat zo erg? Het is even een omschakeling, maar probeer het eens: de Nederlandse film waarderen om wat ze is. De Nederlandse film is niet bombastisch als de Amerikaanse (op uitzonderingen als de films van Dick Maas en New Kids na), niet erotisch als de Franse, niet peinzend als de Duitse, niet gepassioneerd als de Italiaanse. Misschien krijgt elk volk de cinema die zij verdient. De cinema die bij haar past. De Nederlandse film geeft een beeld van ‘De Nederlander’ die Maxima niet kon vinden – van de zwijgzame Groningse boer in De Poolse Bruid (1998) tot de sombere Zeeuwse jongeren die hun dorp maar niet uit kunnen komen in Wilde Mossels (2000; tagline: ‘Geluk is een uitgestrekt landschap’) en de lompe grootstedelingen in euthanasiefilm Simon (2004; random filmquote: ‘verander jij eens heel snel in een naakt wijf’). We zijn nuchter, horkerig, bot, maar dromen ook stiekem of minder stiekem van meer. In de betere Nederlandse film wordt die horkerigheid ontroerend en die nuchterheid hilarisch. Ik vind het bijvoorbeeld geweldig dat in een serieuze telefilm getiteld Cop vs Killer (2012) zowel rechercheurs als criminelen op de meest spannende momenten droge uitspraken doen als ‘Wat moet dat moet’ en ‘Het is zoals het is’.

Cop vs Killer is een van de vele films die dit jaar te zien is tijdens het Nederlands Film Festival (eregast Jeroen Willems speelt ‘killer’ Mirko). Een paar dagen Nederlands Film Festival is de beste manier om ervan overtuigd te raken dat de Nederlandse cinema wel wat voorstelt, juist doordat ze klunzigheid, botheid en horkerigheid durft te laten zien (misschien niet anders kan). Op het NFF kun je terugzien wat er dit jaar verschenen is, zoals Doodslag, met Theo Maassen in de rol van ambulancebroeder die uitgelachen wordt door een cabaretier, Deal, volgens regisseur Eddy Terstall zelf zijn meest geslaagde film, waarin langs elkaar heen praten tot kunst wordt verheven, of de prachtige documentaire Anton Corbijn, Inside out, waarin Corbijn zo peilloos eenzaam overkomt.

Je kunt zien wat nog gaat komen, premières van Bowy is binnen, waarvan Hanna Bervoets het script schreef, The Domino Effect (de nieuwste Paula van der Oest, over de economische crisis) of Het meisje en de dood (Jos Stelling). Documentaires voordat ze op tv komen: De Regels van Matthijs, over autisme, Gesneuveld, over de ambtenaren van het Ministerie van Defensie die aan familieleden moeten vertellen dat hun dierbare overleden is, De man met 100 kinderen, over een onzekere Limburger die dankzij zijn internetverbinding een massa kinderen weet te verwekken.

Ga vooral naar de korte films, die zijn altijd goed. Je nostalgie naar de analoge film wordt gevoed met het verzamelprogramma 'Lang leve celluloid!'. Of laat je leiden door de smaak van Martin Koolhoven en Ronald Simons en naar hun NFF-versie van Cinema Egzotik, met de cultfilms De mantel der liefde (1978) en Wildschut (1985). Je kunt Jeroen Willems Brel horen zingen (verering of verkrachting?). Of je kunt naar de kinderfilms, waar we echt meesters in zijn (denk aan Minoes, Iep!, Madelief: Krassen in het Tafelblad). Op het NFF draaien onder meer Oscarinzending Kauwboy, Mijn avonturen door V. Swchwrm en Nono, het Zigzag Kind.

In die laatste film zingt Isabella Rosselini. En River Phoenix herrijst in de première van George Sluizers Dark Blood. Leuk natuurlijk, maar hopelijk straalt er niet te veel van de glamour van die internationale sterren af op de Nederlandse film. Laat die ‘lekker gewoon’ blijven, nuchter en horkerig.

Mail

Emy Koopman was jarenlang Hard//hoofd-redactielid en is literatuurwetenschapper, psycholoog en schrijver. Ze debuteerde in 2016 met de roman Orewoet. Haar meest recente boek Tekenen van het universum verscheen in januari 2022 bij uitgeverij Prometheus.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Rocher Koendjbiharie ligt in zijn essay het probleem toe: 'Homonationalisme is niks meer dan de voorwaardelijke acceptatie van mensen uit de regenbooggemeenschap ten behoeve van een nationale identiteit en een nationalistische ideologie.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer