Wat je moet zien op het NFF, een pleidooi voor de Nederlandse film." /> Wat je moet zien op het NFF, een pleidooi voor de Nederlandse film." />
Asset 14

Omhels je horkerigheid

Berlijn heeft een beer, Venetië een leeuw, Locarno zelfs een luipaard, en bij ons kan er niet eens een koe vanaf. Emy kijkt vooruit naar het Nederlands Film Festival en vindt het geweldig dat in een serieuze telefilm uitspraken voorbijkomen als ‘Wat moet dat moet’ en ‘Het is zoals het is’.

Er wordt neergekeken op de Nederlandse film en de neerkijkenden zijn wij, de Nederlanders, met ons eeuwige calimerocomplex. We gaan nog redelijk massaal naar Gooische Vrouwen of naar de nieuwste Giphart-, Kluun- of Noortverfilming, maar verder roepen we om het hardst dat het toch niets voorstelt.

Daar is natuurlijk wat voor te zeggen. Onze actrices komen op de fiets naar hun premières, in confectiejurkjes. In de films is het bloot zelden functioneel en zijn de dialogen stroef, bot, of beide. Onze belangrijkste filmprijs: het Gouden Kalf. Berlijn heeft een beer, Venetië een leeuw, Locarno zelfs een luipaard, en bij ons kan er niet eens een koe vanaf. Een kalf dus, een gouden kalf, met een halve stiekeme blik naar de God die we hebben afgezworen, omdat we het niet kunnen laten onszelf en alles waar we ooit in durfden te geloven te bespotten. En dan onze budgetten: Woody Allen kreeg miljoenen toegesmeten van elke grote Europese stad naar keuze, opdat hij er zijn reclamefilm zou maken. Behalve van Amsterdam. In crisistijd, vond Eberhard, hoor je niet zoveel geld aan films te besteden. Als het geen crisis was geweest had hij Woody vast ook geen zak met geld gegeven.

Kneuterigheid, dat straalt van de Nederlandse film af. Maar is dat zo erg? Het is even een omschakeling, maar probeer het eens: de Nederlandse film waarderen om wat ze is. De Nederlandse film is niet bombastisch als de Amerikaanse (op uitzonderingen als de films van Dick Maas en New Kids na), niet erotisch als de Franse, niet peinzend als de Duitse, niet gepassioneerd als de Italiaanse. Misschien krijgt elk volk de cinema die zij verdient. De cinema die bij haar past. De Nederlandse film geeft een beeld van ‘De Nederlander’ die Maxima niet kon vinden – van de zwijgzame Groningse boer in De Poolse Bruid (1998) tot de sombere Zeeuwse jongeren die hun dorp maar niet uit kunnen komen in Wilde Mossels (2000; tagline: ‘Geluk is een uitgestrekt landschap’) en de lompe grootstedelingen in euthanasiefilm Simon (2004; random filmquote: ‘verander jij eens heel snel in een naakt wijf’). We zijn nuchter, horkerig, bot, maar dromen ook stiekem of minder stiekem van meer. In de betere Nederlandse film wordt die horkerigheid ontroerend en die nuchterheid hilarisch. Ik vind het bijvoorbeeld geweldig dat in een serieuze telefilm getiteld Cop vs Killer (2012) zowel rechercheurs als criminelen op de meest spannende momenten droge uitspraken doen als ‘Wat moet dat moet’ en ‘Het is zoals het is’.

Cop vs Killer is een van de vele films die dit jaar te zien is tijdens het Nederlands Film Festival (eregast Jeroen Willems speelt ‘killer’ Mirko). Een paar dagen Nederlands Film Festival is de beste manier om ervan overtuigd te raken dat de Nederlandse cinema wel wat voorstelt, juist doordat ze klunzigheid, botheid en horkerigheid durft te laten zien (misschien niet anders kan). Op het NFF kun je terugzien wat er dit jaar verschenen is, zoals Doodslag, met Theo Maassen in de rol van ambulancebroeder die uitgelachen wordt door een cabaretier, Deal, volgens regisseur Eddy Terstall zelf zijn meest geslaagde film, waarin langs elkaar heen praten tot kunst wordt verheven, of de prachtige documentaire Anton Corbijn, Inside out, waarin Corbijn zo peilloos eenzaam overkomt.

Je kunt zien wat nog gaat komen, premières van Bowy is binnen, waarvan Hanna Bervoets het script schreef, The Domino Effect (de nieuwste Paula van der Oest, over de economische crisis) of Het meisje en de dood (Jos Stelling). Documentaires voordat ze op tv komen: De Regels van Matthijs, over autisme, Gesneuveld, over de ambtenaren van het Ministerie van Defensie die aan familieleden moeten vertellen dat hun dierbare overleden is, De man met 100 kinderen, over een onzekere Limburger die dankzij zijn internetverbinding een massa kinderen weet te verwekken.

Ga vooral naar de korte films, die zijn altijd goed. Je nostalgie naar de analoge film wordt gevoed met het verzamelprogramma 'Lang leve celluloid!'. Of laat je leiden door de smaak van Martin Koolhoven en Ronald Simons en naar hun NFF-versie van Cinema Egzotik, met de cultfilms De mantel der liefde (1978) en Wildschut (1985). Je kunt Jeroen Willems Brel horen zingen (verering of verkrachting?). Of je kunt naar de kinderfilms, waar we echt meesters in zijn (denk aan Minoes, Iep!, Madelief: Krassen in het Tafelblad). Op het NFF draaien onder meer Oscarinzending Kauwboy, Mijn avonturen door V. Swchwrm en Nono, het Zigzag Kind.

In die laatste film zingt Isabella Rosselini. En River Phoenix herrijst in de première van George Sluizers Dark Blood. Leuk natuurlijk, maar hopelijk straalt er niet te veel van de glamour van die internationale sterren af op de Nederlandse film. Laat die ‘lekker gewoon’ blijven, nuchter en horkerig.

Mail

Emy Koopman was jarenlang Hard//hoofd-redactielid en is literatuurwetenschapper, psycholoog en schrijver. Ze debuteerde in 2016 met de roman Orewoet. Haar meest recente boek Tekenen van het universum verscheen in januari 2022 bij uitgeverij Prometheus.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

:De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

In het tweede deel van deze essayreeks over kunststakingen schrijft Lara den Hartog Jager over kunstenaars die worstelen met systemen van macht en de vraag of hun kunst verandering teweeg kan brengen. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

HALFNAAKT en Hard//hoofd zoeken acht beeldmakers (fotografie, illustratie, keramiek, textiel, etc.) die samen willen werken aan een publicatie over seksueel consent. Meedoen? Reageer vóór 20 mei. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent! 1

Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent!

Ben je vrij in je verlangen? Op welke manieren kunnen en willen we elkaar aanraken? Reageer vóór 2 juni op de brieven van Yousra Benfquih en Alara Adilow. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer