Asset 14

Tradities

Kerstmis is een uit de hand gelopen traditie; een collectieve verdwazing die zich uit in massaal kerkbezoek, voor de tv hangen, te veel eten, drank en ruzie. Maar het is ook een tijd waarin ieder gezin op geheel eigen wijze verdwaasd kan zijn.

Maite:

Mijn ouders bouwen het liefst hun eigen kerstboom. Mijn moeder is jutter en kunstenaar en vindt tijdens haar strandtochten allerlei verloren wrakhout. Samen met mijn vader timmert ze er een kerstboom van. De bonkige roze engeltjes die mijn zusje en ik op jonge leeftijd hebben gekleid hangen er ieder jaar weer in.

Sanne:

23 december: "Kersttraditie bij ons (en waarschijnlijk veel andere licht dysfunctionele gezinnen) is half dronken The Sound of Music en Mary Poppins kijken, en dan heel erg hard meezingen. Ik heb hier alleen geen foto's van en dat is maar goed ook."
26 december: "Sissi kijken met mijn vader: 'Wat? Fifi?'"

Laura:

De punk-boom van mijn geliefde. Eronder staat een aardewerken hamster met een kerstmuts op het hoofd en ernaast liggen een Texaanse vlag en een bierschild (but why?).

Sophie:

Mijn kersttraditie: kerstversiersels knippen. Vanwege een vol proefschrifthoofd dit jaar met dank aan Joel in plaats van op eigen inspiratie. Ik heb wel ook een soort stilleven met een vliegende kat en wat papieren ballen op het glas boven mijn voordeur geplakt voor de kerst. Vroeger knipten we gewoon engeltjes en sneeuwvlokken. Weet nog niet of mijn moeder dat dit jaar in haar eentje ook heeft gedaan.

Jean-Maxim:

"Mam, heb je dit jaar de hoezen niet om de stoelen?" "Welke hoezen, lieve schat?" "De kerstmutsen. We...euh we doen op de redactie iets waarbij we onze kersttradities in beeld brengen. En ik dacht, sinds we geen boom meer in huis halen enzo..." "Oh nee natuurlijk! Wacht even hoor, ik haal het even van zolder!"

Dorien:

"Kerst is bij ons thuis geen kerst zonder de rebuspuzzel in het Dagblad van het Noorden. Voor de helft van mijn familie is ie het hoogtepunt van de feestdagen, de andere helft haat 'm omdat ze de raadsels niet snappen en de rest er zo irritant door gebiologeerd is. Zelf vind ik 'm leuk zolang er plaatjes op te lossen zijn, maar als ik dan aankom bij de letterraadsels ('2-0, E=A') heb ik er weer voor een jaar genoeg van. Elke kerst valt me weer op hoe intens lelijk de tekeningen zijn en dat de tekenaar een preoccupatie met prostituees heeft (dit jaar bij vraag 7: een plaatje met hoeren en een dirigent, 'H=B, R=L: boerenkool. Het thema is 'typisch Nederlands'.)"
"O ja, die foto ziet er heel geënsceneerd uit maar dat is ie niet."

Kasper:

"Eerst is er kerst en dan eten wij puddingtaart zonder worst. Ook lekker. De puddingtaart wordt al generaties lang door mijn schoonfamilie rond de feestdagen bereid. De herkomst van het gele geval – feitelijk pudding noch taart - is onduidelijk, maar stamt waarschijnlijk uit de hongerwinter. Toen waren precies die ingrediënten voorhanden die met enige inventiviteit en een hele hoop familieliefde uiteindelijk de puddingtaart gingen vormen. En vlak voor de jaarwisseling zal dan de een of andere voedselbonnensparende neef wel met een worstje zijn komen aanzetten, die ze er toen maar bij hebben geserveerd. Deze op papier onmogelijke combinatie van vet vlees en zachte zoetigheid is in de afgelopen tien jaar een vast onderdeel van mijn smaakpapillen gaan vormen. De oliebol schijnt niet noodzakelijk te zijn, maar wordt er op die laatste avond van het jaar meestal toch ook maar op je bordje bijgelegd. De bedoeling is dan dat je van alledrie die zaken een stukje op je vork prikt, om vervolgens deze smakenchaos je bakkes binnen te schuiven. Hoe dichter de decembermaand nadert, hoe meer ik ernaar verlang. Minstens zoveel als naar de puddingtaart zelf, zie ik uit naar alle gesprekken die er steevast mee gepaard gaan. Zoals die over de vraag of er nou rozijnen in horen of niet en de schande die wordt gesproken over de Canadese tak, die het ook op verjaardagen durft te serveren en naar het schijnt godbetert met slagroom."

Emy:

"Elk jaar als de kerst nadert begint mijn vader weer met zijn voordracht: ‘The first day of Christmas/ My true love sent to me/ A partridge in a pear tree. The second day of Christmas/ My true love sent to me/ Two turtle doves, and/ A partridge in a pear tree.’ Het Britse kerstliedje ‘The Twelve Days of Christmas’ is een heel raar liedje, waarin de vertelster steeds gekkere, grotere geschenken ontvangt, van een berg levend gevogelte naar acht koeien inclusief melkmeiden tot twaalf springende lords. Omdat mijn vader de hele rits geschenken niet uit zijn hoofd kent, wordt – meestal al na de twee tortelduiven – onvermijdelijk The Christmas Reader erbij gehaald, waar niet alleen dit liedje in staat, maar allerlei verhalen en gedichten die met kerst te maken hebben. En aangezien er altijd wel een familielid roept ‘wat een onzin, wat moet ze met al die vogels en melkmeiden?’, geeft dat mijn vader de kans ook The Twelve Days of Christmas – A Correspondence van John Julius Norwich voor te lezen. Hierin beklaagt het liefdesobject zich over de geschenken: ‘As I write this letter, ten disgusting old men are prancing about all over what used to be the garden – before the geese and the swans and the cows got at it; and several of them, I notice, are taking inexcusable liberties with the milkmaids. Meanwhile the neighbours are trying to have us evicted. I shall never speak to you again.’"

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Rocher Koendjbiharie ligt in zijn essay het probleem toe: 'Homonationalisme is niks meer dan de voorwaardelijke acceptatie van mensen uit de regenbooggemeenschap ten behoeve van een nationale identiteit en een nationalistische ideologie.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer