De griep, iedereen krijgt het. Maar wat gebeurt er nou precies in je lichaam? Brankele werd ziek en zocht het uit." /> De griep, iedereen krijgt het. Maar wat gebeurt er nou precies in je lichaam? Brankele werd ziek en zocht het uit." />
Asset 14

Hiep, hiep... de griep!

Geveld door de griep lig ik op bed. M’n hoofd bonst, m’n hart gaat tekeer alsof ik net de marathon gelopen heb en het zweet gutst de mouwen van mijn ziekenpyjama in. De misselijkheid weerhoudt me ervan goed te kunnen slapen en al m’n spieren doen pijn. Bovendien is mijn eetlust verdwenen: tamelijk alarmerend voor een Bourgondiër als ik. Nee, het is niet fijn, zo’n griepje. Ongeveer eens per jaar slaat het noodlot toe, en dan ben je er wel een klein weekje zoet mee. Bij mij thuis gold vroeger altijd de regel dat je pas naar buiten mocht als je een dag geen verhoging meer had. Maar vroeger was het nog fijn een weekje niet naar school te hoeven, lekker vertroeteld te worden door je ouders en soms zelfs een cadeautje te krijgen. In het huidige studentenleven met opstapelende deadlines, afspraken en verplichtingen is het een stuk lastiger je absentie van de wereld weer recht te trekken.
Zodra je beter bent moet je twee keer zo hard aan de bak waardoor je weldra weer in het ziekenbedje belandt.

Was het eigenlijk wel fijn om ziek te zijn vroeger? Ik kan me herinneren dat de ziekte zich altijd aandeed op de meest ongewilde momenten van het jaar: je verjaardag of de vakantie. Of zelfs, in het allerergste geval, een combinatie van beide. Tranen zijn gevloeid om de misgelopen kinderfeestjes en tijdens mijn eerste rijles zat ik met een fikse griep achter het stuur. De reden van deze vloek moet niet gezocht worden in een van bovenaf uitgedokterd complot waarbij uitgezocht wordt welke data voor een ieder het meest ongunstig zijn. En het is ook niet waarschijnlijk dat het je ouders zijn die je graag thuis hebben in de vakantie en je daarom wat beschuitjes met geschaafde bacilletjes bij het ontbijt voeren. De meest logische verklaring lijkt te zijn dat onze lichamen een hoop aankunnen zolang ze in een bepaald ritme doorgaan en echt door móeten. Zodra je de teugels dan even laat vieren en je wil gaan ontspannen, grijpt je immuunsysteem de gelegenheid aan om je lichaam eindelijk eens van al die opgehoopte en tot dan toe beteugelde ziektekiemen te ontdoen. Als je niet ziek wilt worden in je vakantie moet je de ontspanning dus maar vermijden en lekker een gidsloze junglesafari op blote voeten boeken – geen immuuncel die dan de frontlinie durft te verlaten.

Griep is een infectieziekte van de luchtwegen die veroorzaakt wordt door het influenza-virus. Dit is een zogeheten RNA-virus, een virus dat je lichaam binnentreedt en zich laat voortplanten door jouw eigen cellen. Als een cel helemaal vol zit met nieuw geproduceerde virusjes barst deze open en overlijdt. De vrijgekomen nieuwgeborenen gaan dan op hun beurt weer allemaal op zoek naar een nieuwe gastheer. Voor het virus is dit een heel lucratieve methode, want het hoeft nauwelijks moeite te doen om een enorme kolonie virussen te creëren. Het enige probleem is dat het daardoor wel afhankelijk is van het leven van zijn gastheercellen; het kan niet op zichzelf bestaan. Daarom kan je iemand anders ook alleen besmetten via ‘levend’ weefsel. Als je in iemands gezicht hoest of niest zijn je speekselcellen nog levend genoeg om het griepvirus over te laten springen naar andere levende cellen.

Griep

Een algemene misvatting is dat koorts veroorzaakt wordt door de ziektekiemen. Het is juist andersom: het opwarmen van je lichaam is een manier om de boosdoeners te bestrijden. Maar hoe kan het dan dat je juist vaak rillingen krijgt als je koorts hebt? Je lichaamstemperatuur wordt zeer nauwkeurig gereguleerd, omdat het erg belangrijk is voor het functioneren van al je cellen. Eiwitten, de bouwstenen van bijvoorbeeld je spieren, functioneren optimaal bij een gegeven temperatuur. Als de interne thermostaat het een graadje hoger wil hebben, heeft dit gevolgen voor het hele lichaam. In eerste instantie wordt er een relatieve koude waargenomen; de lichaamstemperatuur is immers lager dan gewenst. Om je lichaam op te warmen ga je rillen, spannen je spieren zich aan en gaat je hartslag omhoog. Wanneer de interne temperatuur zijn nieuwe doel eenmaal heeft bereikt, ga je weer zweten om je lichaam af te koelen. Door deze cyclus ontstaan de kenmerkende koud-warm-koud-fases.

Het nut van koorts is tweeledig: het vermindert de functie van sommige ziekteverwekkers door een omgeving te creëren waar ze niet in kunnen overleven, en het bevordert de reproductie en functie van de eigen witte bloedcellen, die de aanval openen op de indringers. Je kunt de koorts weliswaar kunstmatig verlagen met bijvoorbeeld ibuprofen of paracetamol (deze zorgen ervoor dat de thermostaat weer naar beneden gedraaid wordt), maar hiermee onthoud je je lichaam dus ook van haar eigen beveiligingsmechanismes.

Goed, dan heb je die koorts braaf uitgezeten, dagenlang niets anders gedaan dan het kijken van Sponge Bob Squarepants en ander vermaak, en dan ben je beter. Hoe kan het dan dat je het jaar daarna rustig weer griep kan krijgen; als je een keer mazelen hebt gehad krijg je dat toch ook nooit meer? Het antwoord is dat het griepvirus zelf ook niet stil zit, het voorziet in zijn eigen werkgelegenheid door telkens een klein beetje te muteren. Telkens als het virus gerepliceerd wordt ontstaan kleine mutaties in zijn genen. Normaal gesproken worden deze met een soort 'spellingchecker' vanzelf gecorrigeerd, maar deze ontbreekt bij dit virus. Elke keer wordt je dus besmet met een griepvirus dat net een tikkeltje afwijkt van de vorige infectie; vandaar dat je immuunsysteem het niet meteen herkent en kan bestrijden. Bovendien kunnen de griepvirussen van verschillende diersoorten gemengd worden, wat weer een hele nieuwe virusfamilie tot leven kan brengen waar niemand nog immuun tegen is. Zo kunnen de grieppandemieën ontstaan: de huidige Mexiaanse griep is een genenmengsel van een mensen-, varkens- en een vogelgriepvirus - een goed recept voor een heuse beestenboel dus.

Mail

Brankele Frank

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te zien? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent! 1

Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent!

Ben je vrij in je verlangen? Op welke manieren kunnen en willen we elkaar aanraken? Reageer vóór 2 juni op de brieven van Yousra Benfquih en Alara Adilow. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

een interview met Abel Kamps

Interview met Abel Kamps: 'Ik hou ervan als mijn werk meer een ervaring wordt en minder een object.'

Aucke Paulusma gaat in gesprek met kunstenaar Abel Kamps: Hoe verweef je absurditeit of humor in je kunst, en welke rol spelen deze elementen in het creëren van de impact die je werk op de toeschouwer heeft? Lees meer

Jonathan de slakkenman

Jonathan de slakkenman

'Hij zag simpelweg hoe de slak zich terugtrok in zijn huisje wanneer het zich onveilig achtte. Vanwege hun gedeelde lot, voelde Jonathan zich geroepen om de naaktslak ook een toevluchtsoord te bieden.' In dit korte verhaal van Ivana Kalaš neemt Jonathans slakkenfascinatie langzaam zijn leven over. Lees meer

:Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Alara Adilow blikt terug op haar jongere zelf en ziet hoe onwetendheid en zelfdestructie haar afsneden van zorg en liefde, tot feministische en postkoloniale denkers haar aanraakten en haar openstelde om naar zichzelf en de wereld te kunnen kijken. Lees meer

Het insectenhotel

Het insectenhotel

‘Ik kan wel voor je krimpen.' Dieuke Kingma onderzoekt in een kort verhaal vol spinnenpoten en keverschildjes of je de ruimte die je inneemt in een relatie ook weer terug kan geven. Lees meer

Afgebeeld is een vrouw in badpak, zwemmend tussen vissen.

Anders zijn is niet ‘tegen de natuur’

Marthe van Bronkhorst duikt in de diepzee en ontleert acht lessen die ze vroeger op school onderwezen kreeg. Lees meer

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie 2

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie

Insecten hebben een slecht imago. We houden ze het liefst ver uit de buurt, maar dat is onterecht, vindt Jitte. Met dit artikel bewijst hij je graag van het tegendeel en vertelt hij hoe sluipwespen lieveheersbeestjes inschakelen als lijfwacht voor haar larven, over de indrukwekkende hersenen van de Darwinwesp, en hoe je een mierenkolonie opzet met één koningin. Lees meer

Auto Draft 6

ode aan de lepismA saccharinA

Lieke van den Belt neemt je mee in de wereld van de zilvervis. Met lichte en vervreemdende beelden schetst ze in twee gedichten een dialoog tussen deze beestjes en hun slachtoffers. Lees meer

Enterprise, Alabama

Enterprise, Alabama

Charlotte Duistermaat neemt je mee in de enigszins absurde culturele en historische impact van een snuitkeverplaag op een Amerikaans dorpje en de vergelijkbare migratiestromen van mens en dier. Lees meer

Oproep: Hard//hoofd zoekt een nieuwe Chef Beeld!

Hard//hoofd zoekt een nieuwe Chef Beeld!

Hard//hoofd zoekt een getalenteerde beelddenker (x/v/m) die visuele sturing geeft en die de redactie wil komen versterken! Lees meer

Oproep: Stouten Stift en het Rode Oor 2025 1

Oproep: De Stoute Stift en Het Rode Oor 2025

De jaarlijkse erotische schrijfwedstrijd Het Rode Oor en de daaraan gekoppelde illustratiewedstrijd De Stoute Stift staan weer open voor inzendingen! We zijn op zoek naar de beste erotische verhalen om naar te luisteren en vier Nederlandse en vier Vlaamse illustratoren die een beeld willen maken bij de beste verhalen van de erotische schrijfwedstrijd. Lees meer

Composthoop

Een symfonie van het kleine leven

Jesse Van den Eynden neemt je mee in de symfonie van het kleine leven dat zich afspeelt in de duisternis van de composthoop. In dit liefdevolle essay beschrijft hij hoe zijn leven steeds meer overgenomen wordt door de rottende en levende massa in zijn tuin, en hoe het slurpen, klikken en kraken van de aarde en haar bewoners een meditatieve ervaring worden. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer