De griep, iedereen krijgt het. Maar wat gebeurt er nou precies in je lichaam? Brankele werd ziek en zocht het uit." /> De griep, iedereen krijgt het. Maar wat gebeurt er nou precies in je lichaam? Brankele werd ziek en zocht het uit." />
Asset 14

Hiep, hiep... de griep!

Geveld door de griep lig ik op bed. M’n hoofd bonst, m’n hart gaat tekeer alsof ik net de marathon gelopen heb en het zweet gutst de mouwen van mijn ziekenpyjama in. De misselijkheid weerhoudt me ervan goed te kunnen slapen en al m’n spieren doen pijn. Bovendien is mijn eetlust verdwenen: tamelijk alarmerend voor een Bourgondiër als ik. Nee, het is niet fijn, zo’n griepje. Ongeveer eens per jaar slaat het noodlot toe, en dan ben je er wel een klein weekje zoet mee. Bij mij thuis gold vroeger altijd de regel dat je pas naar buiten mocht als je een dag geen verhoging meer had. Maar vroeger was het nog fijn een weekje niet naar school te hoeven, lekker vertroeteld te worden door je ouders en soms zelfs een cadeautje te krijgen. In het huidige studentenleven met opstapelende deadlines, afspraken en verplichtingen is het een stuk lastiger je absentie van de wereld weer recht te trekken.
Zodra je beter bent moet je twee keer zo hard aan de bak waardoor je weldra weer in het ziekenbedje belandt.

Was het eigenlijk wel fijn om ziek te zijn vroeger? Ik kan me herinneren dat de ziekte zich altijd aandeed op de meest ongewilde momenten van het jaar: je verjaardag of de vakantie. Of zelfs, in het allerergste geval, een combinatie van beide. Tranen zijn gevloeid om de misgelopen kinderfeestjes en tijdens mijn eerste rijles zat ik met een fikse griep achter het stuur. De reden van deze vloek moet niet gezocht worden in een van bovenaf uitgedokterd complot waarbij uitgezocht wordt welke data voor een ieder het meest ongunstig zijn. En het is ook niet waarschijnlijk dat het je ouders zijn die je graag thuis hebben in de vakantie en je daarom wat beschuitjes met geschaafde bacilletjes bij het ontbijt voeren. De meest logische verklaring lijkt te zijn dat onze lichamen een hoop aankunnen zolang ze in een bepaald ritme doorgaan en echt door móeten. Zodra je de teugels dan even laat vieren en je wil gaan ontspannen, grijpt je immuunsysteem de gelegenheid aan om je lichaam eindelijk eens van al die opgehoopte en tot dan toe beteugelde ziektekiemen te ontdoen. Als je niet ziek wilt worden in je vakantie moet je de ontspanning dus maar vermijden en lekker een gidsloze junglesafari op blote voeten boeken – geen immuuncel die dan de frontlinie durft te verlaten.

Griep is een infectieziekte van de luchtwegen die veroorzaakt wordt door het influenza-virus. Dit is een zogeheten RNA-virus, een virus dat je lichaam binnentreedt en zich laat voortplanten door jouw eigen cellen. Als een cel helemaal vol zit met nieuw geproduceerde virusjes barst deze open en overlijdt. De vrijgekomen nieuwgeborenen gaan dan op hun beurt weer allemaal op zoek naar een nieuwe gastheer. Voor het virus is dit een heel lucratieve methode, want het hoeft nauwelijks moeite te doen om een enorme kolonie virussen te creëren. Het enige probleem is dat het daardoor wel afhankelijk is van het leven van zijn gastheercellen; het kan niet op zichzelf bestaan. Daarom kan je iemand anders ook alleen besmetten via ‘levend’ weefsel. Als je in iemands gezicht hoest of niest zijn je speekselcellen nog levend genoeg om het griepvirus over te laten springen naar andere levende cellen.

Griep

Een algemene misvatting is dat koorts veroorzaakt wordt door de ziektekiemen. Het is juist andersom: het opwarmen van je lichaam is een manier om de boosdoeners te bestrijden. Maar hoe kan het dan dat je juist vaak rillingen krijgt als je koorts hebt? Je lichaamstemperatuur wordt zeer nauwkeurig gereguleerd, omdat het erg belangrijk is voor het functioneren van al je cellen. Eiwitten, de bouwstenen van bijvoorbeeld je spieren, functioneren optimaal bij een gegeven temperatuur. Als de interne thermostaat het een graadje hoger wil hebben, heeft dit gevolgen voor het hele lichaam. In eerste instantie wordt er een relatieve koude waargenomen; de lichaamstemperatuur is immers lager dan gewenst. Om je lichaam op te warmen ga je rillen, spannen je spieren zich aan en gaat je hartslag omhoog. Wanneer de interne temperatuur zijn nieuwe doel eenmaal heeft bereikt, ga je weer zweten om je lichaam af te koelen. Door deze cyclus ontstaan de kenmerkende koud-warm-koud-fases.

Het nut van koorts is tweeledig: het vermindert de functie van sommige ziekteverwekkers door een omgeving te creëren waar ze niet in kunnen overleven, en het bevordert de reproductie en functie van de eigen witte bloedcellen, die de aanval openen op de indringers. Je kunt de koorts weliswaar kunstmatig verlagen met bijvoorbeeld ibuprofen of paracetamol (deze zorgen ervoor dat de thermostaat weer naar beneden gedraaid wordt), maar hiermee onthoud je je lichaam dus ook van haar eigen beveiligingsmechanismes.

Goed, dan heb je die koorts braaf uitgezeten, dagenlang niets anders gedaan dan het kijken van Sponge Bob Squarepants en ander vermaak, en dan ben je beter. Hoe kan het dan dat je het jaar daarna rustig weer griep kan krijgen; als je een keer mazelen hebt gehad krijg je dat toch ook nooit meer? Het antwoord is dat het griepvirus zelf ook niet stil zit, het voorziet in zijn eigen werkgelegenheid door telkens een klein beetje te muteren. Telkens als het virus gerepliceerd wordt ontstaan kleine mutaties in zijn genen. Normaal gesproken worden deze met een soort 'spellingchecker' vanzelf gecorrigeerd, maar deze ontbreekt bij dit virus. Elke keer wordt je dus besmet met een griepvirus dat net een tikkeltje afwijkt van de vorige infectie; vandaar dat je immuunsysteem het niet meteen herkent en kan bestrijden. Bovendien kunnen de griepvirussen van verschillende diersoorten gemengd worden, wat weer een hele nieuwe virusfamilie tot leven kan brengen waar niemand nog immuun tegen is. Zo kunnen de grieppandemieën ontstaan: de huidige Mexiaanse griep is een genenmengsel van een mensen-, varkens- en een vogelgriepvirus - een goed recept voor een heuse beestenboel dus.

Mail

Brankele Frank

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Witte tranen

Witte tranen

Vaak kan geconfronteerd worden met een racistische misstap veel losmaken in witte vrouwen. Waar komt dat door? Fleur den Boer onderzocht het perfectionisme van witte vrouwen en hoe zogeheten 'witte tranen' racisme in de hand werken. Lees meer

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Wat hebben stieren en vrouwen gemeen? In dit essay ziet Barbara Haenen tijdens het bezoeken van een stierengevecht gelijkenissen met haar eigen ervaringen. Lees meer

Links, wees niet zo bang om hypocriet te zijn 1

Links, wees niet zo bang om hypocriet te zijn

Marthe van Bronkhorst bekijkt hypocrisie als spectrum: hoe hypocriet ben jij op een schaal van Frans Bauer tot Johan Derksen? Lees meer

Bijsturen 1

Bijsturen

In dit essay legt Belle de Rode de vinger op de zere plek. Ze beschrijft hoe zij de rol van bijsturende kapitein op zich moet nemen omwille van haar zieke vader, terwijl ze juist afscheid had willen nemen van de kritische kapitein die in haar huisde. Lees meer

In je eentje achterblijven

In je eentje achterblijven

Als vriendin K. op een date gaat, denkt Eva van den Boogaard na over hun onuitgesproken pact. Zo lang ze beiden ongelukkig in de liefde zijn, hebben ze elkaar. Maar wat als er iemand dat pact uitstapt? Lees meer

Gelukkig zien jonge mensen het verband tussen toen en nu

Durf te leren van het verleden

Op Dag 150 van de wrede vergeldingsactie van Israël is een eind van de ‘slachting’ van Palestijnen nog niet in zicht. Schrijver Marte Hoogenboom vestigt haar hoop op activisten en journalisten die het verband tussen ‘toen’ en ‘nu’ durven zien. Lees meer

Fatma Shanan: de lichtelijke melancholie van het zomerse alleen zijn 1

Fatma Shanan | De lichtelijke melancholie van het zomerse alleen zijn

Een oase van rust midden in Berlijn. De kleine geschilderde landschappen en zelfportretten in de natuur van Fatma Shanan (1986, Israël) komen goed tot hun recht in de expositieruimte van Dittriech en Schlechtriem. De tentoonstelling ‘The Inn River’ bestaat uit een bescheiden aantal van negen schilderijen. Aucke Paulusma laat zien dat een aandachtige observatie loont, maar dat de schilderijen laten niet per se een vrolijke indruk achterlaten. Lees meer

Reden tot paniek

Reden tot paniek

In dit droomachtige en persoonlijke essay blikt Wouter Degreve terug op zijn jeugd, en hij onderzoekt de effecten daarvan op het heden. Want 'de kracht van de plek waar je bent opgegroeid mag je nooit onderschatten.' Lees meer

Geld lenen

Geld lenen

‘Het spijt me,’ zeg ik. ‘Voor dit alles.’ Ik gebaar om me heen. ‘Voor Nederland.’ In deze column van Anne Schepers ontmoeten twee vrouwen, die uitkijken naar hun avond in een wijnbar, een man die een treinkaartje naar Ter Apel bij elkaar probeert te sprokkelen. Lees meer

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Tom Kniesmeijer leerde dansen op de remixes van discopionier Tom Moulton. Nu zijn eerste kennismaking met de muziek van deze sterproducent bijna vijftig jaar geleden is, blikt hij terug en komt hij tot een inzicht over onze tijd. Lees meer

Kür op muziek

Kür op muziek

”Onlangs las ik over wezentjes die alleen bestaan in de droom van een slapende vrouw.” Nelson Morus schreef een kort verhaal over geforceerde gezelligheid, chatbotgesprekken over lievelingsgerechten, hectiek en de alledaagse sleur. Lees meer

Als je wordt uitgenodigd voor een euthanasiefeest, dan ga je

Als je wordt uitgenodigd voor een euthanasiefeest, dan ga je

'Als je je psycholoog écht een brevet van onkunde wil geven, moet je haar uitnodigen voor je euthanasiefeest.' Lees meer

Neoliberaal Lang Covid 2

Neoliberaal Lang Covid

Voor ons 'Aaah'-magazine, schreef Harriët Bergman een essay over hoe long covid-patiënten vallen tussen pech en onrecht. "Er is iets grondig mis met hoe we in Nederland omgaan met mensen met een beperking en chronisch zieke mensen." Lees meer

Zo het begon 1

Zo het begon

Nele Peeters schreef een ontroerend verhaal, vol treffende zinnen en beelden. Het is dromerig verhaal, over eenzaamheid, hoop, zorgzaamheid en zwaarte. Lees meer

Ik ook op jou

Ik ook op jou

Op een avond zegt iemand tegen Eva dat hij verliefd op haar is. Terwijl hij wacht op een antwoord, denkt Eva na over wat verliefd zijn eigenlijk is. Lees meer

 1

Het model

De hoofdpersoon in dit verhaal van Feico Sobel poseert op een doordeweekse avond naakt voor een schilderklasje in Spijkenisse. De sessie ontaardt in een bizarre erotische nachtmerrie waarin onze verteller zich totaal verliest. Lees meer

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

In dit persoonlijke essay reflecteert Tom Kniesmeijer op queer activisme en literatuur, oftewel: de reden dat we strijden en schrijven. Lees meer

:Oproep: nieuwe Chef Illustratie en Beeldredacteur online

Oproep: nieuwe Chef Illustratie en Beeldredacteur online

Hard//hoofd zoekt twee getalenteerde, assertieve, breed onderlegde beelddenker (x/v/m) die de beeldredactie willen komen versterken! Lees meer

Herhaalrecept

Herhaalrecept

Op een ochtend wordt Aisha Mansaray wakker in een parelmoeren bubbel. Ze onderzoekt hoe ze met haar depressie op de randen van de realiteit kan leven, zonder de grip erop te verliezen. ‘Mijn aandoening was een zuigend ding geweest dat zich om mij heen had gewikkeld, lelijk, en meer levend dan ik.’ Lees meer

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Zelfs 150 jaar na de afschaffing van de slavernij, zijn de gevolgen daarvan nog steeds voelbaar. Veel Nederlanders zien helaas niet in hoe de koloniale geschiedenis het heden heeft vormgegeven. Pas als je de bloedrode draad door de Nederlandse geschiedenis begrijpt, kun je de huidige ontwikkelingen echt begrijpen stelt Jazz Komproe. ‘Een onzichtbare wond laat zich immers moeilijk genezen.’ Lees meer

Word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Meld je aan als abonnee voor slechts €2,50 per maand en ontvang ons papieren magazine twee keer per jaar in de bus. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer