Maartje Wortel zet iedere ochtend een eierwekker. Dan schrijft ze, tien minuten. Het resultaat is een eierwekkerdagboek, met daarin proza, poëzie, flarden van gesprekken of herinneringen. Deze zomer ontbijt hard//hoofd elke zondag met Maartje, een eitje en een illustratie van Gemma Pauwels.
'Maar je moet nooit luisteren naar wat mensen zeggen, alleen naar wat ze bedoelen, en zij was het soort persoon wiens gedachten je in je eentje moet zien te lezen, aangezien haar woorden nogal vaak door haar gedachten worden vertekend.' Enid Bagnold.
Ongeveer twee keer in de week sta ik in een boekhandel. Ik koop niet altijd een boek, daar heb ik geen geld voor zegt mijn vader die tevens mijn boekhouder is. Mijn vader is ook de boekhouder van mijn broer Bas, die tuinman is. Mijn broer kocht het afgelopen jaar naast allerlei heel gevaarlijk tuingereedschap ook een iPad, een iPhone, een espressoapparaat, een Nikon spiegelreflexcamera, een (design)bril, een (design)zonnebril, en een bus met het logo van zijn bedrijf erop. Hij had dat allemaal nodig om in de tuin te werken.
Jij hebt niets nodig, zegt mijn vader tegen mij. Voor een pen en wat papier kan ik wel zorgen, zegt hij. (Hij heeft me ook een keer een pony beloofd en die heb ik ook niet gekregen.)
In de boekhandel bladerde ik door Enid Bagnolds Dagboek zonder data.
De opdracht die erin stond was deze:
Voor die vriend van me, die,
toen ik hem eindeloos brieven schreef, koudweg zei:
‘Waarom bewaar je niet iets voor jezelf?'
Ik kocht het boek (zoals je wel zult begrijpen met zo’n opdracht) en las het thuis in bed met twee kussens achter mijn rug. Enid Bagnold werkte tijdens de Eerste Wereldoorlog in een militair hospitaal in Engeland. In haar dagboek schrijft ze over de mannen die worden binnengebracht uit de loopgraven. Tijdens het lezen kan je alles voor je zien, de taal is helder, en je kunt de pijn voelen. Ik onderstreepte veel meer zinnen dan ik normaal gesproken doe, er staan zinnen in als:
Gisteren tijdens het avondmaal zei een man terwijl hij een glas champagne bijvulde: ‘De gedachte hoeveel geluk er in een fles gaat stemt me droevig.’
Het boek is erg goed. Toch weet ik niet wat ik ervan moet vinden. En ik dacht: wat voor persoon ben ik? Ik lees een boek dat me bij vlagen ontroert, ik voel zelfs pijn en het is niet genoeg.
Het is nooit genoeg, daarom moet je niet luisteren naar wat mensen zeggen, je moet kijken naar wat ze bedoelen.
PS Als je Enid Bagnold intypt op Google, kan je het gehele boek lezen op internet. Ik vind boeken die op internet te vinden zijn een doodzonde, maar Enid Bagnold is toch dood en mijn vader zou trots op je zijn.
--
Maartje Wortel is schrijfster. Haar boeken, Half mens en Dit is jouw huis moet je lezen.
De illustratie is van Gemma Pauwels