Hier verschijnt elke dag een subjectieve tip van een hard//hoofd-redactielid. Ze raden je aan om iets te eten, te lezen, te voelen, te luisteren, te betasten of te zien. Volg ze op en word weer gelukkig, zoals vroeger. Vandaag: Waarom het de moeite waard is een jaar lang in dit boek te ploeteren. LEES MEER" /> Hier verschijnt elke dag een subjectieve tip van een hard//hoofd-redactielid. Ze raden je aan om iets te eten, te lezen, te voelen, te luisteren, te betasten of te zien. Volg ze op en word weer gelukkig, zoals vroeger. Vandaag: Waarom het de moeite waard is een jaar lang in dit boek te ploeteren. LEES MEER" />
Asset 14

Bekentenissen van Zeno

Goede literatuur vergt tijd. Het is een cliché, maar ook een waarheid als een koe. Vroeger las ik veel romans, maar naarmate ik het drukker kreeg met studeren, werken en andere zaken werden dat er allengs minder. Toen ik in Italo Svevo’s meesterwerk “Bekentenissen van Zeno” begon was dat dan ook goeddeels uit beleefdheid tegenover de goede vriend die mij het boek cadeau gaf en van harte aanbeval. Ik heb er een jaar over gedaan, maar ik heb het uitgelezen. En het was het meer dan waard.

“Bekentenissen van Zeno” wordt wel de eerste psychoanalytische roman genoemd: het is de schriftelijke zelfanalyse die hoofdpersoon Zeno Cosini, Triëster zakenman, op aanraden van zijn psychiater uitvoert. Maar het steekt tegelijkertijd de draak met Freud’s destijds gloednieuwe methode; aan het eind van de roman zegt Zeno plompverloren: “de psychoanalyse kan me verder gestolen worden.” In de voorafgaande 400 pagina’s heeft de lezer woord na woord, zin na zin, alinea na alinea kennisgemaakt met de neuroses van de hoofdpersoon: pogingen te stoppen met roken, mislukte verleidingspogingen, een huwelijk met de zus van de vrouw die hij op het oog had, een affaire, de haat-liefde verhouding met zijn zakenpartner. Svevo’s Zeno is hierin scherp en geestig, maar ook amoreel, zelfingenomen en bij vlagen stomvervelend.

Svevo geeft de lezer in goede modernistische traditie nauwelijks enige adempauze: de hoofdstukken worden, naarmate de roman vordert, steeds langer, tot enkele honderden bladzijdes; witregels zijn er niet. Doorzetten is dus verreist. Maar dit zorgt er ook voor dat je meegevoerd wordt in de aanhoudende monoloog van Zeno, die afwisselend fascineert, irriteert, verveeld of ergert. Zonder dat er echt opzienbarende dingen gebeuren of er zich een geraffineerd plot ontvouwt wordt Zeno een soort vertrouwde vriend van wie je steeds meer weet, maar die je tegelijkertijd ook een buitengewoon onbehagelijk gevoel kan geven.

Ik heb het boek meermalen weggelegd en, gesloten op mijn bedkastje, soms maanden laten liggen. Maanden waarin ik korte verhalen las of een dun romannetje. Maar steeds keerde ik toch terug naar de neuroses van de onuitstaanbare, aimabele Zeno en zijn eindeloze monoloog. Tot ik in een zomervakantie eindelijk de eindspurt kon maken en ontdekte dat in de “Bekentenissen van Zeno” het venijn in de staart zit. De laatste pagina’s zijn als een mokerslag die bewijst dat het boek de afgelopen 85 jaar geen dag is verouderd. De laatste zin is een uitsmijter die je doet beseffen wat al dat geploeter door die 468 pagina’s waard was. En als je eenmaal zover bent, ben je zo verslaafd aan het oeverloze geleuter van Zeno dat je meer wilt. Lees het. Je zult het zien.

Mail

Melle Kromhout

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Wat als

‘Even eufy checken.’ In ‘Wat als’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

HALFNAAKT en Hard//hoofd zoeken acht beeldmakers (fotografie, illustratie, keramiek, textiel, etc.) die samen willen werken aan een publicatie over seksueel consent. Meedoen? Reageer vóór 20 mei. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent! 1

Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent!

Ben je vrij in je verlangen? Op welke manieren kunnen en willen we elkaar aanraken? Reageer vóór 2 juni op de brieven van Yousra Benfquih en Alara Adilow. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

een interview met Abel Kamps

Interview met Abel Kamps: 'Ik hou ervan als mijn werk meer een ervaring wordt en minder een object.'

Aucke Paulusma gaat in gesprek met kunstenaar Abel Kamps: Hoe verweef je absurditeit of humor in je kunst, en welke rol spelen deze elementen in het creëren van de impact die je werk op de toeschouwer heeft? Lees meer

Jonathan de slakkenman

Jonathan de slakkenman

'Hij zag simpelweg hoe de slak zich terugtrok in zijn huisje wanneer het zich onveilig achtte. Vanwege hun gedeelde lot, voelde Jonathan zich geroepen om de naaktslak ook een toevluchtsoord te bieden.' In dit korte verhaal van Ivana Kalaš neemt Jonathans slakkenfascinatie langzaam zijn leven over. Lees meer

:Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Alara Adilow blikt terug op haar jongere zelf en ziet hoe onwetendheid en zelfdestructie haar afsneden van zorg en liefde, tot feministische en postkoloniale denkers haar aanraakten en haar openstelde om naar zichzelf en de wereld te kunnen kijken. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer