Gastschrijfster Merel Kamps' ergernissen over het nodeloze chique-doen in de naamgeving van een doodgewoon 'lekker groot brood'. " /> Gastschrijfster Merel Kamps' ergernissen over het nodeloze chique-doen in de naamgeving van een doodgewoon 'lekker groot brood'. " />
Asset 14

De onzin die ons gevoerd wordt

Geregeld handelen mensen tegen hun eigen principes in. Iedereen doet wel altijd heel principieel over principes –zoals het ook hoort– maar ik denk dat we het er eigenlijk allemaal over eens zijn, dat principes beter getypeerd worden door de woorden “in principe wel, maar..” dan door een Kantiaanse stelligheid. Ik zelf handel in ieder geval minstens twee keer per week tegen mijn principes in. Twee keer per week bezoek ik namelijk een bepaalde chique bakkersketen, waarvan ik de naam hier niet zal noemen. Sinds een noodlottige dag zo’n zes maanden geleden ben ik namelijk verzot op een brood dat daar verkocht wordt. Voordat ik ga uitleggen waarom een bezoek aan deze bakkersketen eigenlijk tegen mijn principes ingaat, wil ik hier eerst een wat aandacht besteden aan het onweerstaanbare brood in kwestie.

Mensen die dagelijks niet meer weten te bedenken dan enkele sneetjes tijgerwit of Zaanse Snijder kunnen hier ophouden met lezen. Enkel echte broodliefhebbers zullen de diepte van mijn dilemma aanvoelen. Dit is namelijk niet zomaar een brood, dit is de koning onder de broden, het ambrozijn. Op het eerste gezicht wellicht niets bijzonders, zoals ook Aladdin een ruwe diamant is; het is net niet vierkant –sommige dagen vierkanter dan andere– en donkerbruin van kleur. De korst is bezaaid met een licht decadente variëteit aan zaden en –nu komt het– zout! Door deze eenvoudige, doch briljante toevoeging, is dit brood uitermate geschikt om er een gekookt ei op te eten. Maar ook geroosterd –het liefst een beetje aangebrand– met alleen een beetje boter is het niet te versmaden. In het licht van het bestaan van dit brood, krijgt de uitdrukking “ water en brood” voor mij iets heel aantrekkelijks.

Maar, hoewel mijn liefde voor dit brood diep gaat, blijft het toch een brood. Bij de keten in kwestie hebben ze hun bewondering voor hun eigen creatie echter niet in bedwang kunnen houden en het brood, heel overdreven een Franse mannennaam meegegeven. En hier is het dat mijn principes beginnen op te spelen. Nu kan het zijn dat de bakker die dit brood het leven schonk, na weken worstelen, wikken en wegen met bloem, zaden en zout, zo ontzettend trots was dat hij het zijn eigen Franse naam meegaf. In dat geval zou de naam nog iets van de authentieke, rustieke charme hebben, die hij probeert op te roepen. Maar het feit dat het hier een Nederlandse bakkersketen betreft en niet een “boulangerie” ergens op de loofboomgrens in de Franse Pyreneeën, en de onafgebakken broden waarschijnlijk gewoon op een industrieterrein ergens bij Sloterdijk door Ghanezen in kratten worden gestopt voor transport, maakt het voor mij onacceptabel dat het brood deze naam draagt.

Het principe waartegen dit ingaat doop ik bij deze het principe van “nodeloze chiquedoenerij” en ik ben me bewust van het pleonastische karakter van deze term. Aan ‘nodeloze chiquedoenerij’ maakt deze keten zich zonder blikken of blozen zes dagen per week in twaalf filialen schuldig. Een brood heet namelijk niet een brood, maar een “pavé”. En een bepaald brood, van een slordige 70 cm doorsnede heet niet een “bizar groot brood” of een “megalomane bakkerscreatie”, maar een “pavé grand-mère”, alsof er ook maar één oma is die fysiek in staat is om dit wagenwiel van een brood mee naar huis te torsen voor haar bloedjes van kleinkinderen. Ook hebben ze een doodnormale klinker in de naam van hun keten vervangen door een dandyachtige i grecque, zoals ook makelaarskantoren geneigd zijn te doen. Maar dit alles is niet het ergste.

Nog maar kort geleden toen ik dolgelukkig-maar-met-schuldgevoel met mijn zilte aankoop de winkel verliet en nog eens achterom keek, viel mijn oog op een briefje dat op de deur geplakt was. Er stond op dat de winkel op zoek was naar “broodambassadeurs”. Broodambassadeurs? Worden er mensen uitgezonden naar verre oorden om daar in wit gepleisterde gebouwen Het Brood te vertegenwoordigen? Ik las de functieomschrijving: Parttime verkopen van broden en zo nu en dan wat sneetjes brood beleggen. Dat stond er niet zo uiteraard, maar daar kwam het wel op neer. Ik denk dat er heel wat ambassadeurs nogal op hun tenen getrapt zullen zijn als ze hier lucht van krijgen. Het dilemma was nu compleet. Ik wilde dat brood –sinds ik dit brood had geproefd, was immers ieder ander brood een zoutloze hap geworden– maar zij die mij het brood kunnen verschaffen, hadden mijn hoogst persoonlijke wet tegen nodeloze chiquedoenerij al zo vaak met de voet getreden, dat ik het eigenlijk niet meer met goed geweten kon kopen. Wat nu te doen?

Vandaag zwierf ik met precies dit dilemma in mijn hoofd over de website van mijn bakker, terwijl ik –jawel– op een sneetje van het brood, dat een Franse naam draagt, kauwde. Na de enigszins pathetisch verwoorde ontstaansgeschiedenis van de broden te hebben gelezen, klikte ik, eigenlijk al bij wijze van afscheid, de productenlijst aan. De hoop op een bevredigende oplossing van mijn dilemma had ik al opgegeven toen ik op de productenlijst de volgende term tegenkwam: 'Pestostengel'. Bij het zien van dit monsterlijke, maar vooral kinderlijk eenvoudige en alles behalve pretentieuze woord, verdween mijn dilemma als sneeuw voor de zon. Blijkbaar heeft er iemand binnen de keten op de rem getrapt toen één van de bakkers aankwam met zijn nieuwe creatie.

“Ik noem hem: 'Obélisque Italien!'"
“Nee," heeft toen iemand gezegd, “genoeg is genoeg. We noemen het een ‘pestostengel’ en daarmee uit!”

Merel Kamp (1983) is altijd op zoek naar het concrete maar raakt daarbij permanent verdwaald in het abstracte. Van wijsbegeerte naar de kunstacademie dan weer naar wijsbegeerte, terug naar de kunstacademie, en opnieuw naar wijsbegeerte. Het allerliefst hanteert zij eigenlijk een schroefboormachine.

Mail

Merel Kamp

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Rocher Koendjbiharie ligt in zijn essay het probleem toe: 'Homonationalisme is niks meer dan de voorwaardelijke acceptatie van mensen uit de regenbooggemeenschap ten behoeve van een nationale identiteit en een nationalistische ideologie.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer