Asset 14

Levensbron

Sander werkt in de thuiszorg en geniet daardoor het voorrecht dagelijks toe te mogen treden tot een wonderlijke wereld, waarin hij mensen ontmoet in hun puurste vorm. Dat hij ze ook nog eens mag helpen is een dubbele beloning, gezien de waardering die hij er voor terugkrijgt. Zo zegt hij het althans zelf.

De herinneringen aan zijn jeugd werden steeds levendiger naarmate zijn tijd verstreek. Het begon met het herbeleven van zijn puberteit. Ineens zag hij zusters voor zijn moeder aan. Uit het niets kon hij spontaan zo’n onschuldig dingetje de huid vol schelden en schreeuwen dat hij het zou verdommen om naar z’n kamer te gaan. "Bekijk het effe, ik ga de stad in." Resoluut stuurde hij zijn rollator dan richting de uitgang, maar uiteindelijk eindigde dat altijd in rondjes lopen door het verpleeghuis. Jaren later, toen hij de negentig had bereikt, stond hij soms te jengelen om koekjes en snoep. De zusters keken hem dan meelijwekkend aan, tot het irritant werd en ze er genoeg van kregen. Dan dreigden ze om, als hij zo door zou gaan, zijn moeder erbij te halen. Dat werkte altijd.

Illustratie: Marleen Krijnen

Nu is hij vijfennegentig en voelt zich weer een baby van twee weken oud. Hij kijkt glazig met zijn rooddoorlopen ogen voor zich uit. Hij heeft geen besef meer van tijd, althans niet de tijd die de mensen om hem heen beheerst. Hij weet niks meer van het leven achter hem dat ooit geleefd is. Hij weet niet meer wie zijn vrienden waren, wat hij lekker vond, waaraan hij zich ergerde of wat zijn passies waren. Hij weet niet meer dat hij ooit op podia stond, dat hij verhalen schreef voor later. Hij weet niet meer dat hij ooit verliefd was, hoe hij samen met zijn vrouw door het leven ging. Hij weet niet dat hij kinderen zou krijgen en wat daar later van zou worden. Hij weet nu niks meer. Wat slechts rest, is dat hij er nog is.

Hij ligt te trillen in zijn bed, zijn ogen wijd open. Hij staart naar boven, naar de hemel en roept om zijn moeder. Uiteindelijk buigt een pas bevallen zuster zich over hem, trachtend hem fluisterend tot bedaren te brengen. Hij kijkt recht in haar decolleté en daar liggen ze… Strak maar ook vriendelijk tegen elkaar aan. Twee met huid omlijste kussentjes, de bron van al het leven. Hij grijpt zijn kans en laat via een laatste stuiptrekking zijn lichaam opveren. Hij opent zijn tandeloze bek en zuigt zich genadeloos vast aan haar linkerborst. De zuster schreeuwt het uit. Ze wil wegrennen, maar door zijn enorme zuigkracht blijft hij aan haar tepelhof vastgezogen. Vijf minuten lang blijft hij als een tandeloze tijger aan zijn prooi hangen, tot er naast melk ook bloed bij hem naar binnen sijpelt. Dan laat hij los en valt terug in bed. Zijn laatste adem verlaat als een wit melkwolkje zijn lichaam.

Het laatste wat hij zag voor hij stierf, was zijn leven dat aan hem voorbij flitste. Vijfennegentig jaar lang ging hij op zoek. Nu hij dood is, realiseert hij zich pas dat het leven ligt besloten in de momenten. Twee momenten, een linker en een rechter.  En welke van de twee je ook kiest, geniet ervan zolang je er je tanden in kunt zetten, want voor je het weet is het over met de pret.

--
Dit is een gastbijdrage van Sander Ritman, uitvoerend schrijver en verpleegpoëet.

Mail

Sander Ritman

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer