Asset 14

Kollektivet

Thomas Vinterberg, bekend van Festen en Jagten, schetst in zijn nieuwste film het leven in een commune in de jaren ’70. Over goede bedoelingen die funest uitpakken en onderbroekjes die toch aan mogen blijven.

Trialoog1

Simone: Goed, laat ik maar meteen zeggen: ik heb gehuild.

Sarah: Ik ook!

Paula: Echt? Waarom dan? Ik moest voornamelijk lachen‬.

Simone: Tsja, goede bedoelingen die funest uitpakken. Gebroken harten. Menselijk onvermogen. Misschien was ik er ook wel een beetje naar op zoek.

Sarah: Misschien eerst even een korte synopsis: architectuurdocent Erik erft het enorme landhuis van zijn vader. Hij wil het verkopen, maar zijn vrouw Anna oppert om het te houden en er met een groep ‘fantastische mensen’ te gaan wonen. Een commune is geboren, en vooral Anna is er erg gelukkig mee. Tot Erik bekend maakt dat hij een affaire heeft met zijn beeldschone studente Emma.

Paula: Ik vond de film juist humoristisch, hoewel ik merkte dat ik het jammer vond dat de relatie van het stel veel centraler stond dan die hele commune. Wel werd heel mooi weergegeven hoe allebei een rol hebben gehad in het creëren van de kromme relatie. Op een gegeven moment was het wel alsof het alleen maar over het getrouwde stel ging; de andere karakters, onder wie Emma, kwamen niet echt aan bod. Maar de ongemakkelijke situaties zorgden wel voor een paar lachmomenten.‬

Sarah: Het personage van Anna vond ik heel herkenbaar. Ze wil eigenlijk ruimdenkender zijn dan ze zelf aankan, en loopt daardoor tegen haar eigen grenzen op.

Simone: Ja, of misschien is ze zelfs wel ruimdenkender dan ze zelf aankan.

Paula: Anna is een beetje tegenstrijdig. Ze wil meer vrijheid, maar als haar man die neemt trekt ze het niet en voelt ze zich oud lelijk en mislukt.

Simone: De beelden waren goed trouwens, mooie belichting. Ik merkte wel dat ik soms vergat dat het zich in de jaren zeventig afspeelde. Dat merkte je vooral aan de oude zwart-wit televisies. En het feit dat iedereen zoveel tijd heeft als ze zich niet bezig hoeven te houden met hun mobiele apparaatjes. ‬

Sarah: Ja, hele mooie beelden! En ik vond het juist wel fijn dat het in die zin niet echt een period piece is waarbij het vooral gaat om de kostuums en decors.

Paula: Nouja en de auto's en kleding ook wel redelijk seventies. Maar dat zou net zo goed hipster kunnen zijn dus ik snap je punt‬.

Sarah: De jaren '70 worden natuurlijk weer extreem geromantiseerd op dit moment. Maar dit was wat dat betreft wel een heel brave, burgerlijke commune; het voldoet niet aan het clichébeeld wat je ervan verwacht. Wat ik ook juist wel leuk vond‬.

Simone: Ja inderdaad, ik dacht bij commune ook aan een vrije seksuele moraal. Verder dan wat ongemakkelijke kussen en knuffels gaat het niet‬. Misschien had Anna dat ook gehoopt.

Paula: Ik denk dat Anna stiekem had gehoopt dat ze meer seksuele vrijheid zou krijgen, ja, ook op het moment dat ze Emma uitnodigde in huis‬. Ze zei nog 'dit kan interessant worden'‬

Simone: Maar even over de commune: yay or nay? Krijg je hierdoor zin om in een commune te wonen?‬

Paula: Haha, nee, het was wel een goede anti-commune campagne‬.

Simone: Nou ja, niemand besluit naar het eind toe dat het toch genoeg is geweest. Eigenlijk trekt niemand de commune in twijfel. Ja, Erik even, maar daar komt hij niet op terug‬.

Sarah: Vroeger leek het me serieus wel wat! En deze film laat ook wel de mooie dingen zien, een extended family met wie je dingen deelt. Hoewel dat hier niet zo diep gaat eigenlijk.

Paula: Nee, dat maakte ook dat ik me af begon te vragen hoe hecht ze nou waren.‬

Simone: Ja, als het pijnlijk begint te worden kijken ze altijd weg en beginnen over iets anders‬.

Sarah: Ik vond het ook wel vreemd dat Anna en Erik blijkbaar ineens helemaal nooit meer met elkaar praatten of tijd samen doorbrachten. Alsof alles zich alleen maar voor het oog van de groep mag afpelen. Maar tegelijkertijd zie je inderdaad niet veel intimiteit‬ tussen de communeleden.

Simone: Nee inderdaad, misschien was het sowieso wel het begin van het einde.

Sarah: Het leek meer alsof Anna de relatie sowieso zat was‬

Simone: Als je vriendin tegen je zegt: 'Ik ken al je verhalen wel, ik wil weer eens iets anders.'‬

Sarah: Ja dan kan zelfs een commune dat niet meer fixen, zo blijkt‬.

Simone: Het was wel een beetje een eenvoudige film, in de zin dat, de kaarten worden gedeeld, je voelt een paar pijnpunten, en vervolgens worden die uitgespeeld zoals je al aanvoelde dat het ging lopen.‬ Normaal gesproken kan ik helemaal niet tegen drama's die zich zo voltrekken, al helemaal niet als ze ondersteund worden door even dramatische muziek‬. Maar wat het goed maakte is denk ik de eenzaamheid van Anna. Dat moment dat ze weet hoe de situatie in elkaar steekt, en er niets aan kan doen, en probeert door te gaan. Maar dat het niet kan. ‬

Sarah: Een vrij voorspelbare film, dat is waar. Maar het sterke acteerwerk van de hoofdrolspelers maakte het echt de moeite waard, vond ik.

Paula: Wat ik wel jammer vond is dat Anna haar dochter er in betrok‬.

Sarah: Tja, maar ik vond dat ook wel realistisch‬. Ze wist zich geen raad.

Paula: Ja, ze zocht natuurlijk steun‬.

Sarah: En ik kan me voorstellen dat ze zich door de andere communeleden ook in de steek gelaten voelde.

Paula: Boem!

Simone: Boem!

Paula: Ik vond de willekeur van dat woord wel hilarisch.

Simone: Ja, daar zijn we even aan voorbij gegaan, maar de eerste helft van de film was wel om te gniffelen.

Sarah: Die voldeed dan wel weer aan het clichébeeld, met naaktzwemmen en alles!

Paula: Haha wel heel schattig dat één acteur zijn onderbroekje nog aanhad‬.

Sarah: Ja, of weer aandeed, toch? Dat snapte ik niet zo.

Paula: Misschien vanwege de kou‬.

Sarah: Haha, ja, of andere omgevingsfactoren. Ik moet overigens zo gaan, jongens, want ik moet met mijn huisgenoten dineren. Wekelijks ritueel. Dat is eigenlijk ook interessant: ik woon met huisgenoten met wekelijkse semi-verplichte diners, maar dat is geen commune?

Simone: JA, daar dacht ik dus ook aan‬.

Paula: Ligt eraan wat je onder een commune verstaat.

Simone: Ik leef ook in een halve commune. Amsterdam is ook een halve commune, uit noodzaak.

Paula: Ik moest ook denken aan hoe mijn zus op kamers woonde, die hadden ook een bierlijst, huisregels, en alles.

Sarah: Ja, en toen ik in Londen woonde was het helemaal zo, iedereen woont daar tot minstens zijn dertigste in flatshares‬. Maar dan zonder het idealisme.

Simone: Is met idealisme dan mooier?

Sarah: Ik denk dat het met idealisme ook benauwender is.

Simone: Ja, alhoewel je zelfs dan dus wel je onderbroekje aan mag houden als je dat zelf wilt‬. Dat hebben we geleerd.‬

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Bij de media heerst ziekte, journalisten stellen te weinig vragen. Fausto en Marthe van Bronkhorst komen met een behandelplan. Lees meer

Essaywedstrijd: 'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

In deze editie van Hooray for the Essay dagen we je uit om na te denken over waarheid. Reageer voor 19 januari. Lees meer

:Schoonheid van de partij: Mogen politieke partijen een eigen esthetiek ontwikkelen? 1

Schoonheid van de partij: Mogen politieke partijen een eigen esthetiek ontwikkelen?

Is politieke inmenging met kunst en esthetiek vooral iets van vroeger, en is schoonheid tegenwoordig gedepolitiseerd? Patrick Hoop schreef een essay over waarom ons huidige politieke stelsel zich mag - of moet - bemoeien met schoonheid. Lees meer

Een eerste keer

Een eerste keer

In dit erotische verhaal vraagt Jochum Veenstra zich af of het opwindend kan zijn om constant expliciete consent te vragen, en of er dan ook echte consent tot stand komt. Een eerste keer is ook gepubliceerd als audioverhaal bij deBuren. 'Als onze monden elkaar raken, lijkt de vriendschap die we bij daglicht hebben weer tot leven te komen.' Lees meer

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Mode lijkt glanzend en zorgeloos, maar er schuilt een wereld van politiek achter. Loïs Blank vraagt zich af: wie bepaalt eigenlijk welke verhalen verteld mogen worden? Wat gebeurt er met de progressieve stemmen van een bedrijf dat vooral voor de winst gaat? Lees meer

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Op 25 november is het 50 jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd van Nederland. Kevin Headley bespreekt hoe de onafhankelijkheid van Suriname tot stand is gekomen en hoe het zich verder ontwikkelt tot natie: van politieke geschiedenis tot hedendaagse successen. Lees meer

Balletles

Balletles

In een rumoerig café herinnert een groep meisjes zich heel helder: 'Meisjes zoals wij leren vroeg de kunst van de onwaarneembare volharding.' In dit korte verhaal neemt Marieke Ornelis je mee in een wereld vol witte panty's, billen op een koude vloer en honingachtig vocht, terwijl de intimiteit wegsmelt onder de toneellampen. Lees meer

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

'Een begrip als integratie lijkt een middel om te streven naar een inclusievere samenleving, maar dwingt in feite minderheden om hun culturele en religieuze identiteit op te geven.' Aslıhan Öztürk legt de retoriek bloot waarmee de integratie-stok dreigend boven het hoofd van generaties migranten wordt gehouden. Lees meer

Pomme d’amour 1

Pomme d’amour

In dit gedicht van Elise Vos vinden de glazen muiltjes en kikkerprinsen uit de klassieke sprookjes hun weg tussen de HR-medewerkers en stadsduiven met verminkte pootjes. Een hoofdpersoon zoekt diens plek in de wereld, terwijl mannen dwars door de ontknoping van het verhaal heen slapen. Lees meer

Ademruimte

Ademruimte

‘Hij kon toen alleen Catalaanse woorden fluisteren en zijn wijsvinger buigen om aan te geven wanneer hij naar buiten wilde om te roken.’ In Ademruimte, van Elisa Ros Villarte, keert het hoofdpersonage terug naar haar ouderlijk huis dat gevuld is met onbekend speelgoed, bevroren maaltijden en beladen vragen. Lees meer

Wifey material

Wifey material

Wifey of wervelwind, Madonna of hoer. Marthe van Bronkhorst had gehoopt dat dit binaire denken passé was, maar helaas, de emancipatietrein blijkt op dit spoor nog steeds haperen. Ik oefen een enorme aantrekkingskracht uit op één specifiek soort mensen: mensen van wie de favoriete contactfrequentie eens in het kwartaal is. Mensen van wie de love... Lees meer

Nwe Tijd x Hard//hoofd: Maandagavond – De uitnodiging

Podcast: Maandagavond – De uitnodiging

Deze Maandagavond liep iets anders dan gepland. Of beter gezegd: precies zoals gepland, althans voor iedereen behalve Suzanne Grotenhuis. Met Freek Vielen, Ellis Meeusen en Johannes Lievens, die in de tweede aflevering van dit Maandagavond-seizoen stilstaan bij momenten die je anders aan je voorbij zou laten gaan. Lees meer

Bestel ‘Ik wil, wil jij ook?’ - briefwisseling over seksueel consent 1

Bestel ‘Ik wil, wil jij ook?’ - briefwisseling over seksueel consent

Bestel onze bundel 'Ik wil, wil jij ook?' een briefwisseling over seksueel consent Lees meer

Vrijheid

Vrijheid

Liggend onder de auto van de buren overdenkt een man de relatie tot zijn familie, de gevolgen van zijn gedrag en de reactie van omstanders. Eva Gabriela schreef een kwetsbaar verhaal waarin de dreiging en het ongemak constant voelbaar zijn, en waarin de pleger van huiselijk geweld de hoofdpersoon is. Lees meer

Anders voel ik me zo oud 1

Anders voel ik me zo oud

In dit essay analyseert Loulou Drinkwaard de tegenstrijdige etiquetten die haar zijn geleerd of opgelegd: ‘Tussen u en jou in, zweef ik. De waarden van mijn vader in mijn ene hand en de waarheid van mijn moeder in mijn andere. Mijn oma deelt de kennis van ons moederland en ‘De Nederlander’ bepaalt wat hoort. Ondertussen vond ik een alternatief. Zullen wij elkaar vousvoyeren?’ Lees meer

:De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De zombie is een popcultuuricoon. En niet alleen tijdens Halloween! Series als The Walking Dead en The Last of Us volgen de gebaande zombiepaden. Volgens Anne Ballon hebben zombies méér narratief potentieel. In vernieuwende verhalen wordt onderzocht 'hoe wij als halfbewusten de wereld beleven, hoe we opgaan in systemen die we niet hebben gekozen, hoe we verlangen en met verlies omgaan.' Lees meer

Kleding gaat als warme broodjes over de toonbank, maar dat mag wel wat letterlijker

Kleding gaat als warme broodjes over de toonbank, maar dat mag wel wat letterlijker

We weten precies wat er in ons eten zit, maar wat dragen we eigenlijk op onze huid? Net als jij, verlangt Loïs Blank ook naar meer transparantie van de kledingindustrie. Zou die wens dan toch in vervulling kunnen komen? Lees meer

Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

De verdwenen kosmonaut

De verdwenen kosmonaut

Duizenden kilometers van de kosmonaut vandaan zit Igor, uitkijkend over de stad, terwijl hij luistert naar de ruis op de tv, naar de beukende eurodance plaat die nog naklinkt in zijn oren en naar een stem die hem probeert te overtuigen terug te komen. In De verdwenen kosmonaut van Thijs van der Heijden raakt een... Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien (!) jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 januari aan als kunstverzamelaar en ontvang in januari je eerste kunstwerk!

Word kunstverzamelaar