Deze week staan onze rechtsstaat, een Da Vinci en, hoe kan het ook anders, Griekenland op losse schroeven." /> Deze week staan onze rechtsstaat, een Da Vinci en, hoe kan het ook anders, Griekenland op losse schroeven." />
Asset 14

Democratie voor saaie mensen

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Deze week drie korte commentaren van onze redacteuren.

De Hofstad

Democratie voor saaie mensen

Het kan onopgemerkt zijn gebleven, want wie leest er nou interviews met de hoogste baas van het OM? Herman Bolhaar, voorzitter van het College van procureurs-generaal, verklaarde afgelopen zaterdag in de Volkskrant “geen probleem te hebben met minimumstraffen”, want dat sluit aan bij wat het OM toch al doet.
Maar in 2003 zei u: “Als er minimumstraffen worden ingevoerd, ben ik weg. Dat is een zuivere motie van wantrouwen tegen de rechterlijke macht”.
“Dat zei ik niet.”
Dat zei u wel.
(Bekijkt het interview waarin hij wordt geciteerd) “Ik weet eerlijk gezegd niet meer in welke context dat geplaatst is.”

Au. Hoezo context? Het lijkt een ondubbelzinnige uitspraak. Er staat maar één contextuele parameter in: “als…dan”.
Als Herman Bolhaar een politicus was, zou je nu zeggen: stap uit de fractie. Maar Bolhaar hoeft geen stemmen te trekken. Wat hij wel moet doen is zijn bazen tevreden houden en dus moet er omzet gedraaid worden, strenger en sneller gestraft worden en zit er een procureur bij RTL Boulevard, want dat is waar het volk om vraagt. Object lessons in democracy.
Ter contrast is het nuttig om even het exportblog Recht en Bestuur van de onvermoeibare NRC-redacteur Folkert Jensma erbij te pakken. Zo blijkt de rechterlijke macht een en ander wat minder flexibel op te vatten, en het OM eigenlijk toch niet zo heel productief te zijn, blijkt uit een recent rapport van de Rekenkamer. En dan hebben we het nog niet over het Europees record telefoontaps, de bajesboten, schending van arrestantenrechten, recente plannen van Fred Teeven, of de blokkade van Hoge Raad-benoemingen op instigatie van de PVV. Als de rechtsstaat afkalft, zal het niet aan Folkert Jensma gelegen hebben.
Het pijnlijke is alleen dat misdaad een stuk mediagenieker is dan de rechtsstaat. En dus moet Bolhaar productie blijven draaien, terwijl Jensma beschaafd alarm schreeuwt. Saai toch, dit? Maar democratie is niet altijd opwindend.

Door Floris Solleveld

Commentaar

Stel dat Griekenland failliet gaat

Stel dat een land failliet gaat. Hypothetisch, want een land kan niet failliet worden verklaard door een extern gerechtshof zolang de nationale soevereiniteit boven de hoogste rechter staat. Maar stel dat het gebeurt. Dat zou inhouden dat het land in crisis aangeeft de staatsschulden niet meer te gaan afbetalen. Vandaar dat de landen die leningen hebben verstrekt, het lijdend voorwerp liever met een lage hartslag in leven houden in de hoop dat er ooit nog een beetje terug wordt betaald. Maar, nogmaals, stel dat... De Argentijnse schuldencrisis van rond de eeuwwisseling biedt dan wellicht nog het beste, meest recente voorbeeld.
In Argentinië waren steeds meer leningen nodig om de hoge staatsschulden te kunnen betalen. De Argentijnse economie werd feitelijk in leven gehouden door het IMF. De grotendeels op export drijvende Argentijnse economie raakte in verval toen de buitenlandse koersen daalden ten opzichte van de Pesos. En toen was het klaar. Er werd drastisch gekort op ambtenarensalarissen, pensioenen werden de deur uit gegooid en de Argentijnse steden werden overspoeld door werklozen. Er braken dodelijke rellen uit, en in december 2001 telde het land vier verschillende presidenten. Uiteindelijk werd de Pesos losgekoppeld van de Dollar, en werd de munt dusdanig gedevalueerd dat landbouwproducten voor bodemprijzen in het buitenland konden worden gedumpt. Het lukte Argentinië zo om langzaam op te krabbelen.
Als de meest succesvolle tactieken in de Zuid-Amerikaanse crises enorme devaluatie en grootschalige bezuinigingen waren, is het wak in de huidige situatie in Griekenland snel gevonden: Griekenland kan de munt niet devalueren, ze zit immers nog in de Euro, en gezien de huidige explosieve situatie op de Griekse straten kan bij een dramatische herstructurering van het sociale stelsel de vlam gemakkelijk in de pan slaan. Maar wie niets doet, verliest hoe dan ook en de harde klap gaat onvermijdelijk komen. De stijgende werkloosheid, verloren pensioenen, sociale ontwrichting en een dreigende burgeroorlog met blauwhelmen en voedselpakketten, de vicieuze cirkel van een ineenstortende economie ligt in het verschiet. De Griekse regering staat onder de immense druk om harde beslissingen te nemen en hoe langer ze deze uitstelt, hoe gevaarlijker de situatie wordt.

Door Rutger Westerhof

Nieuws in beeld

Het schilderij De Dame Met de Hermelijn van Leonardo da Vinci in het Nationaal Museum van Polen verkeert in slechte staat. Het eikenhouten paneel is beschadigd door schorskevers, die het werk door de eeuwen heen hebben aangevreten.

Illustratie: Elise van Iterson

De Kunsten

Bange mannen

Afgelopen zondag zag ik drie bange mannen. Ze draafden door totdat ze onherkenbaar waren, en hun verkrampte gezichten nauwelijks nog menselijk. In Wherever we go, de laatste voorstelling van de piepjonge theatermaker Øystein Johansen werd er nergens expliciet verwezen naar de hedendaagse politiek. Toch dacht ik aan het Catshuis. In een kaal decor zag ik drie acteurs die verschillende staten van verwarring, verdeeldheid en leugenachtigheid verbeelden. Alles kwam voort uit hun angst voor het publiek, de buitenwereld en het vreemde. Dus toen ik las dat de onderhandelingen in een 'moeilijke fase' zijn beland (lees gerust: gestaakt) en het wederom de heer Wilders is die tegenstribbelt, dacht ik weer aan de drie bange mannen van afgelopen zondag.
De politieke lading van het stuk ontstond vooral door mijn eigen verbeelding, bleek toen ik achteraf andere toeschouwers sprak. Desalniettemin is het de kracht van een kunstwerk om de actualiteit te overstijgen en zo de realiteit op een nieuwe manier aan ons te tonen. Een goed kunstwerk kan dat vaker, in verschillende perioden. De podiumkunsten echter, zijn als enige kunstvorm gebonden aan het hier en nu, en dat maakt de spanning met de hedendaagse realiteit des te spannender. Alleen dat al maakt nieuwsgierig naar San Fransisco, een voorstelling over de crisis van gezelschap De Warme Winkel, die donderdag in première gaat. De begaafde acteurs bewezen al eerder dat een kritisch geluid op de huidige ontwikkelingen het best samengaat met een bijna tijdloze situatie. Wat hebben lachende mensen, vrolijke kleuren en een hippieliedje met de huidige crisis te maken? Kijk, en gebruik je verbeelding maar.

Roos Euwe

Mail

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
:The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

Marit Pilage onderzoekt beelden van queer vruchtbaarheid in de kunst om zo de definitie van vruchtbaarheid, zwangerschap en ouderschap te herdefiniëren. Lees meer

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Zazie Duinker baant zich een weg door het oerwoud van de (hergedefinieerde) woorden. Lees meer

In de afwezigheid van 1

In de afwezigheid van

Marit Pilage onderzoekt de rol en betekenis van kunst bij zwangerschap en vruchtbaarheid, maar vooral ook bij het uitblijven daarvan. Lees meer

Liever een monster

Liever een monster

Het is moeilijk te accepteren dat mensen kunnen doden, maar waarom maken we van moordenaars karikaturen? Een voorpublicatie uit Lotje Steins Bisschop en Roselien Herderschee Dodelijke gekte. Lees meer

Hoe in Duitsland het Zionistische establishment wint

Hoe in Duitsland elke vorm van empathie met inwoners van Palestina wordt verboden

De situatie in Duitsland is de laatste dagen geëscaleerd. Het politieapparaat en de politiek gebruiken harde repressiemiddelen om vooral Duitse mensen van kleur of met een migratieachtergrond de kop in te drukken. Zij verliezen op dit moment hun vrijheid van meningsuiting. Lees meer

Een villa voor het onbekende

Een villa voor het onbekende

Floris Tesink bezocht het FOMU, waar Grace Ndiritu door associatieve combinatie een expositie invulde. "Dit conflict tussen de fotografie en de ruimte brengt je op een plek die niet te begrijpen is, maar toch verslavend voelt voor degene die zich hieraan overgeeft." Lees meer

Wat dondert het of fossiele subsidies ‘echt subsidies zijn’?

Wat dondert het of fossiele subsidies ‘echte subsidies’ zijn?

‘De grootste catastrofe in de geschiedenis van de mensheid is niet het moment voor afleidingsmanoeuvres.’ Lees meer

:De aankondiging: De kunst van vertrekken (deel 1)

De kunst van vertrekken: de aankondiging

Voor kunstenaars is het essentieel om zichtbaar te zijn voor publiek. Maar wat gebeurt er als een kunstenaar zich terugtrekt of zelfs helemaal stopt met het maken van kunst? In deel 1 van de serie ‘De kunst van het vertrekken’ kijkt Lara den Hartog Jager naar de kunst waarmee sommige kunstenaars afscheid nemen uit de kunstwereld. Lees meer

Een gestolde eeuwigheid

Futiliteit op een gestolde eeuwigheid

De bergen laten Nick Sens al even niet meer met rust. Waar komt de drang vandaan ze, ondanks de mogelijke gevaren, te willen beklimmen? Lees meer

:Koloniale pijn: Papoeavlag niet gewenst tijdens defilé Veteranendag 1

Koloniale pijn: Papoeavlag niet gewenst tijdens defilé Veteranendag

24 juni was het Veteranendag, acht jaar geleden was het de oud-militairen voor het eerst verboden tijdens het veteranendefilé te lopen met de Morgenster, de vlag van de Papoea’s. Waarom gebeurde dat? Lees meer

 1

Alleen het gehele verhaal kan voor heling zorgen

Bijna 80 jaar na dato erkent de Nederlandse staat 17 augustus 1945 pas als officiële Indonesische onafhankelijkheidsdatum. Benjamin Caton vraagt zich af waarom sommige partijen deze ontwikkelingen tegenwerken en waar hun denkfouten zitten. 'Het is niet nodig is om de ene pijn te ontkennen om erkenning te krijgen voor de andere.' Lees meer

:De roman als tapijt van verweven geschiedenissen: hoe een collectieve schrijversblik houvast biedt 1

De roman als tapijt van verweven geschiedenissen: hoe een collectieve schrijversblik houvast biedt

Wat willen we vertellen, wat hebben we te vertellen en hoe willen we dat vertellen? Amber Netten, Marleen Doré en Zuma Knegjes vinden houvast in collectiviteit. Lees meer

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Als klein meisje had Roosje van der Kamp een ritueel waarmee ze hoopte haar ouders te kunnen beschermen tegen de dood. Kan magisch denken in plaats van een poging tot controle, ook een vorm van loslaten zijn? Kan het ook een daad van liefde zijn? Lees meer

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia) 4

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia)

Toen in juni 2014 een week in het teken van eten stond was Emy Koopman not amused. Ze schreef een nog altijd actueel essay over de vraag of een eetstoornis een modeverschijnsel is. Eten door de ogen van een ex-magerzuchtige. Lees meer

Zeikwijf

De on//smakelijke week: Pisnijd

Van hoge prijzen tot pottenkijkers: een bezoek aan een openbaar toilet is voor vrouwen vaak niet vanzelfsprekend. Sofie Hees verdiept zich in de ins en outs van dit decennia-oude probleem. Lees meer

Ik heb schijt

Ik heb schijt

Maatschappelijke ongelijkheid begint in de buurt waarin je opgroeit laat Milio van de Kamp zien in zijn debuut ‘Misschien moet je iets lager mikken’, dat op 16 mei verschijnt. Een voorpublicatie. Lees meer

Toxic Friendships

Toxic Friendships

Het verbreken van toxic friendships geldt op TikTok als een vorm van self-care, maar is dat wel zo? Rijk Kistemaker buigt zich erover. Lees meer

Factdroppen

Factdroppen

Is het herhalen van feiten een manier om grip te krijgen op een wereld die steeds onzekerder is? Max Beijneveld gaat op zoek naar een alternatief voor ongebreideld factdroppen. Lees meer

Een <em>mountain home</em> in een wereld waar de tijd verdwijnt

Een mountain home in een wereld waar de tijd verdwijnt

Na het luisteren van de podcast Dolly Parton’s America besluit Anna van der Kruis haar eigen fascinatie voor Dolly Parton te onderzoeken. Waarom slikt ze alles wat Dolly haar verkoopt? Hoe kan het dat Dolly zoveel verschillende mensen samenbrengt? Tijdens de zoektocht komt ze erachter dat haar verhouding tot Dolly Parton persoonlijker is dan ze... Lees meer

Porseleinen beeldje van Vrouwe Justitia: vrouw met een roze gedrapeerde jurk en een witte blinddoek rond haar ogen

Academische vrijheid m’n reet

Promovenda Harriët Bergman voelt niet de vrijheid om zich écht kritisch uit te laten over machthebbers. De oorverdovende stilte op rechts na het ontslag van universitair hoofddocent Susanne Täuber bewijst voor haar eens te meer: veel hoeders van het vrije woord geven alleen om de status quo. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier! 

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer