Asset 14

Grond & Ik

Grond & Ik

In Grond & Ik zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. 'Het dagelijkse scharrelen, daar heb jij niets mee, hè?'

Monoloog 16.172 van IK tegen GROND

Vandaag ben ik de inspoelingslaag van de bodem, de opvangkamer van eerder opgeloste stoffen. Hier slaan ze weer neer. De lucht ontwijkt me, zuigt vacuüm tussen mijn huid en gedachten.

Ik ga de tuin in en
Ik ga de tuin in en

Jij voert mij granen zout suiker en eindeloos veel bindmiddel. Met mijn ogen dicht pak ik op de tast een tak, even groot als ik lang ben. Met de bladeren aan het uiteinde kan ik mezelf op de rug kriebelen. Nog nooit heb ik me zo aanwezig gevoeld in de ruimte, de een meter zeventig om mij heen.

Het lijkt alweer herfst te worden maar ik wil nog naar buiten lopen en weer naar binnen lopen en dat het verschil niet weer zo groot is. Ik leer mezelf bananen bramen te noemen, niet andersom.

Ik ga de tuin in en hoef me alleen te verhouden tot de oppervlakte, tot wat ik kan zien. Ik graai maar zo’n beetje rond in het menselijk gebruik van het uitpakken, inpakken, meenemen van spullen. Een staand en lopend dier zou ik moeten zijn, maar ik wil gewoon gaan zitten.

Het dagelijkse scharrelen, daar heb jij niets mee, hè?

Monoloog 418 miljoen van GROND tegen IK

de lucht is hier gebleven

elk woord is een beweeglijk dier, begrijp je dat
toch blijf je zeggen dat die dieren je ontsnappen

wie nooit nadenkt over oren neemt al het geluid op:
trillend, brommend, doorronkend
ons lichaam is geen openbare ruimte en toch is elk woord erop gericht het isolement te doorbreken

we horen de groepsdieren aan elkaar vertellen dat ze niet te veel moeten vasthouden aan een ander
geen van hen luistert

Het dagelijkse scharrelen, daar heb jij niets mee, hè?

Poging 1763 tot gesprek tussen GROND en IK

IK veegt broodkruimels van tafel.

IK
Sorry/Alsjeblieft.

GROND
Tja, wie heeft er nou zin om het plafond te stofzuigen. Feit is wel dat deze kleibodem weinig infiltratiecapaciteit heeft.

Er wordt een worm uitgezet, een huidschilfer, een stukje van een chipje oftewel aardappel, zout, zonnebloemolie, niets wat niet eerder in de grond zat.

IK
Hebben jullie wel eens honger?

GROND
Wij zijn de honger en het voedsel tegelijk. Jij bent nu de honger, straks het voedsel. We brengen je binnen en dienen je op, we warmen ons aan je.

IK
En wat nou als ik een worm ben, planten tot humus maak.

GROND
Wat voor worm? Er zijn duizenden soorten.

IK
Een gewone regenworm.

GROND
Wil je geen grauwe worm zijn? Geen pigment, maar veel diepgaander.

IK

GROND
Weet je waarom vogels over de grond hoppen?

IK
Nee.

Korte stilte.

GROND
Weet je hoe een vogelpootje voelt, over je hand?

IK
Nee.

GROND
Het kriebelt!

Lange stilte.

IK
Ik heb besloten een plas permanent grondwater te drinken.

GROND
Als je het maar teruggeeft.

IK
Is mijn buik de bodem of is de bodem een buik?

GROND
Wij worden bewogen door buikadem.

IK
Mijn buik zit onder de taal, leunt op het onveranderd moedermateriaal.

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het tweede Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. De resultaten daarvan vind je deze en volgende week op Hard//hoofd. Frann de Bruin maakte het beeld bij deze teksten.

Mail

Lisia Leurdijk (2002) is schrijver, programmamaker bij ECOJAM en redacteur bij De Laarpoerlaar en Op Ruwe Planken. In 2025 studeerde ze af aan Creative Writing. In haar werk zoekt ze altijd naar de zintuiglijke belevingswereld. Zo legt ze nieuwe verbindingen tussen mensen en hun levende omgeving en tussen literatuur en alle dieren.

Frann de Bruin brengt in haar werk thema's als de belevingswereld van een mens, herinneringen, mystiek en de natuur tot leven. Haar werk wordt omschreven als filmisch en mysterieus en ze houdt ervan traditionele technieken te mixen met digitale illustratie.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
De verdwenen kosmonaut

De verdwenen kosmonaut

Duizenden kilometers van de kosmonaut vandaan zit Igor, uitkijkend over de stad, terwijl hij luistert naar de ruis op de tv, naar de beukende eurodance plaat die nog naklinkt in zijn oren en naar een stem die hem probeert te overtuigen terug te komen. In De verdwenen kosmonaut van Thijs van der Heijden raakt een... Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

 1

Een luik naar het verleden

De opa van Emma Stomp vertrok vanuit Curaçao naar Nederland. In haar gedichten observeert ze het gemis dat dat met zich meebrengt. 'Koop een wollen muts tegen de regen en kou, bid tweemaal daags voor je examens, denk aan thuis maar niet te veel, weet dat alles uiteindelijk is voorbestemd.' Lees meer

Mijn Apocalypsis Leydenensis 1

Mijn Apocalypsis Leydenensis

In deze gedichten vliegt Joshua Snijders koerend over een postapocalyptisch Leiden, zijn Lays-chipszakjes tijdens een uitstapje in de Melkweg achtergelaten en zwemmen walvissen op wieltjes. 'De vraag is of je voetafdrukken kunt achterlaten wanneer er geen zwaartekracht is.' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer