Asset 14

Star Wars: The Rise of Skywalker

Filmtrialoog: Star Wars: The Rise of Skywalker

Redacteuren Else Boer, Jihane Chaara en Kiki Bolwijn doken in het meest recente deel van de Star Wars-saga: The Rise of Skywalker. Ze zagen veel strijd tussen goed en kwaad maar weinig dappere keuzes - althans aan de kant van de makers.

Else: Zijn jullie Star Wars-fans? Ik ging hier zonder enige voorkennis in. Ik heb één Star Warsfilm gezien, Rogue One, maar die heb ik halverwege uitgezet omdat ik er niks van begreep. Dit was poging twee. Een rabbit hole waarvan ik altijd wel dacht dat ik het leuk zou vinden, maar ik werd afgeschrikt door de diehard fans en de veelheid aan films.

Kiki: Ik ben pas sinds kort Star Wars gaan kijken, en vind het heel erg leuk. Al zijn er inderdaad zo veel diehard fans dat ik het moeilijk vind me naast hen te plaatsen. Ik moet nog veel vragen stellen tussendoor.

Else: Ik heb na afloop een YouTube-filmpje gekeken waarin de volledige Star Wars-franchise werd uitgelegd. Die had ik ook wel nodig.

Jihane: Wow, Else! Het lijkt me heftig om met deze film te beginnen. En verwarrend.

Uit deze film haalde ik: the Force = telepathie en daar ga je af en toe dood van.

Else: Heb jij alles gezien?

Jihane: Zeker, ik heb sommige films ook vaker gezien in de loop der jaren. Ik ben ermee opgegroeid, als jonge tiener heb ik de eerste zes gezien. En ik heb veel gesprekken gevoerd over welke trilogie beter was. Dus ik ben wel een echte Star Wars-fan.

Kiki: Ik vond Rogue One erg goed! Maar ik denk dat ik het te overprikkelend zou hebben gevonden als ik het niet kon plaatsen bij de andere films. Er is dan zoveel wat je niet kent, van het politieke systeem tot hoe je precies the Force moet begrijpen.

Else: Uit deze film haalde ik vooral: the Force = telepathie en daar ga je dood van (?) af en toe. Maar ik begrijp inmiddels dat het iets anders zit. Jihane, wat vond je van deze film in de reeks? Past deze film goed in het Star Wars-universum?

Jihane: Hmm, hij past goed in deze laatste trilogie, vind ik.

Else: En is de laatste trilogie een goede trilogie? Of is het meer Disney fanfiction?

Jihane: Ik vond #1 van deze trilogie (The Force Awakens) heel, heel goed, en #2 heel, heel slecht. En dit was dan weer een manier om alles bij elkaar te rapen en goed te maken. Maar ik vind het niet echt een sterke trilogie.

Else: Dat dit een soort afronding was van eerdere films, dat had ik sterk door. Ik zou het niet aanraden om deze op zichzelf te kijken. Sowieso vind ik dat vaak irritant aan trilogieën, vrijwel de enige die dat niet doet is Batman van Christopher Nolan.

Jihane: Daar ben ik het honderd procent mee eens. Dit is echt een afronding van een trilogie. Sterker nog, als je deze film op zichzelf kijkt, vraag ik me af of het überhaupt te volgen is.

Kiki: Ik zag veel trucjes aankomen in deze film, als een legpuzzel waar je het volledige plaatje al kan inbeelden maar nog een paar stappen moet voltooien om het echt af te ronden. Wéér een battle die ze bijna verliezen, de wereld die op het nippertje niet vergaat, veel net geïntroduceerde karakters die in de strijd verloren gaan. Ik voelde bij het 'bijna verliezen' al: ah ja, nu gaan we even veel voelen en dan is het daarna nog mooier als het toch goed komt.

Jihane: Dat is zeker zo, die formule hoort heel erg bij Star Wars. Het is ook altijd hetzelfde: ‘We moeten het universum redden, de kans dat dat lukt is héél klein en het gaat héél moeilijk worden, maar het lukt áltijd’. Maar ik kan dat waarderen, zoals ik het bij romcoms ook waardeer dat het altijd goedkomt.

Else: Ik had moeite om de geschiedenis over Reys afkomst te volgen. Dat was blijkbaar erg belangrijk voor het verhaal, maar ik vond dat ook irritant, want het was een gigantische onthulling waar ik niet zo veel mee kon. Ja, haar grootvader was slecht, nou én? Zij is toch cool? Maar dat is dus nogal een ding binnen Star Wars. Wat ik mooi vond, en een heel interessant gegeven: Rey en Kylo Ren struggelen allebei met zowel het goede als het slechte in zichzelf.

Jihane: Als je de struggle tussen goed en kwaad boeiend vindt, dan zul je de rest van de Star Wars-films leuk vinden! Alle trilogieën gaan daarover. En wie de grootvader van Rey bleek, dat was wel een big deal hoor! Omdat het in het Star Wars-universum zo belangrijk is hoe je the Force binnenin jezelf stuurt.

Else: Hoewel deze film geen goed instapmodel is, ben ik wél geïntrigeerd geraakt. Wat ik ook megatof vond: die golven bij die ruïnes! Dat vond ik eigenlijk het engste. Heel goed gedaan.

Kiki: Ja! hoe opeens de natuur zo onheilspellend gevaarlijk kan zijn. Wat ik zelf een van de mooiste dingen vond: hoe de Death Star ergens lag te roesten, en je zo de ruïnes van de vorige oorlog zag in het dagelijks leven, zowel op sociaal niveau (de stormtroopers die waren gevlucht) als op fysiek niveau.

Ik hou van Chewie, maar ik had toch gehoopt dat hij dood was.

Else: Maar wat ik niet begreep: als the Force gaat over balans, waarom wachtte Kylo Ren dan dit lot?

Jihane: Tja. Kylo Ren... Ik weet het niet. In die andere twee films heeft hij zich zwaar misdragen. Ik vond het dan ook stom dat hij in de laatste tien minuten van deze film een snelle redemption arc kreeg, dat hij ineens Geliefd en Goed was, en dat Rey met hem tongde irriteerde me nogal. Ik kon meekomen in het idee dat ze twee verschillende kanten van dezelfde medaille zijn, en dat er een soort kosmische band bestaat tussen hen. Maar ik had het mooier gevonden als ze Spirituele Ruimte Tweelingen waren geweest, in plaats van star-crossed lovers. Dat was een beetje onnodig.

Kiki: Ik was ook niet dol op het star-crossed lovers-idee, omdat ik het niet nodig vind dat vrouw A en man B, die allebei machtig zijn en een hoofdrol hebben, per se ook geliefden moeten zijn.

Else: En hun romance is natuurlijk gedoemd om te mislukken.

Jihane: Ik dacht dat hij ervan uitging dat hij het niet zou overleven, en dat hij zijn levensenergie aan haar schonk, om haar wakker te maken.

Else: Sowieso vond ik dat er nogal wispelturig werd doodgegaan. Chewbacca werd zogenaamd opgeblazen en toch niet, en Finn had nergens een centje pijn. Terwijl er genoeg mensen zomaar werden afgeknald.

Jihane: Ja, Chewie! Ik hou van Chewie, maar ik had toch gehoopt dat hij dood was - vooral omdat Han Solo, zijn beste vriend, ook al dood is. Ik vind het hartverscheurend dat de een zonder de ander verder moet. En het was ook een dappere keuze geweest van de makers als ze het zo hadden gelaten.

Kiki: Ja! Ik maakte wel een Chewbacca-cry in de zaal toen hij buiten beeld leek te overlijden. Wat ik boeiend vind aan dit soort films is dat de hoofdrolspelers de strijd allemaal lijken te overleven, terwijl zij toch aan de frontlinie staan.

Else: Wat dat betreft waren er weinig dappere keuzes.

Jihane: Ze hebben erg hun best gedaan om de fans een goed einde te geven.

Else: Ik snap dat het een soort sprookje is, maar daar hadden de schrijvers inderdaad scherper kunnen zijn. Niet dat iedereen van mij dood moet, maar dit voelde een beetje vies. Alsof je ergens intrapt.

Jihane: Maar daarmee neem je ook iets weg van een film, denk ik.

Waarom zou Rey per se aan een man gekoppeld moeten worden? Haar eigen pad is zo interessant en haar karakter zo diep.

Kiki: Nog iets: Wat vonden jullie ervan dat Finn nog een belangrijke boodschap aan Rey wilde verkondigen? Wat zou dit zijn geweest, en waarom kwam niemand hierop terug?!

Else: Ik denk dat hij haar wilde vertellen dat hij van haar hield? Maar dat dat voorbij was toen hij die andere ex-stormtrooper ontmoette?

Kiki: Ik zat daarbij echt te tandenknarsen. Ik hoopte dat hij wilde zeggen: jij bent mijn nieuwe familie. Omdat het zo over familiebanden ging. Maar toen kwam hij er niet meer op terug!

Else: Bizar inderdaad. We zullen dit nooit weten.

Jihane: Het gekke is dat ze er één keer tijdens de film op terug kwamen, maar hij het toen niet wilde zeggen, en dat we het nu niet weten. Ik dacht eerst ook dat hij wilde zeggen dat hij van haar hield, maar ik las over een theorie dat hij haar misschien wilde vertellen dat hij zelf ook gevoelig was voor the Force.

Else: Waarom zou dat het laatste zijn wat je vertelt?

Kiki: Ik denk niet dat dat het was... Dan zou hij wel iets mysterieuzer kijken. En dubbelzinnig praten en naar de manen kijken.

Else: Is dit een subtiele hint naar film nummer vier? Misschien bedacht de regisseur zich halverwege de film over de romantische lijn? Was het eerst Finn en werd het toen Kylo, want #chemistry?

Kiki: Ik zou het veel interessanter vinden als er helemaal geen romantische relatie aan Rey werd verbonden.

Else: Ik ook. Als de Jezus van deze trilogie heeft ze dat ook niet nodig.

Jihane: Rey had geen romantiek nodig, laat het meisje gewoon met rust, ze heeft al genoeg aan haar hoofd.

Kiki: Inderdaad: waarom zou Rey per se aan een man gekoppeld moeten worden, of überhaupt romantisch verbonden? Haar eigen pad is zo interessant en haar karakter zo diep, waarom moet er een geliefde bij?

Else: Zodat ze een kind kan baren voor een vervolg?

Kiki: Een nieuwe trilogie over Rey's Jedi babies!

Else: En dat het dan de vraag wordt wie hun vader is, zoals gebruikelijk.

Kiki: Star Wars: Who's ur Daddy.

Else: Keeping up with the Skywalkers.

Jihane: The Skywalkers take Miami. Ook op een reality-manier gefilmd.

Kiki: Laten we een brief schrijven aan Disney met dit idee.

Jihane: Nog één ding: wat vonden jullie ervan dat Rey ‘Skywalker’ aanneemt als achternaam?

Kiki: Hmm, wel mooi. Dat richt de aandacht op het idee dat je zelf je familie zou kunnen kiezen, en ook dat je niet per se aan hen verbonden moet zijn via je bloedlijn om hen als familie te zien.

Jihane: Ik vond het ook mooi, zeker omdat je de Force-geesten van Luke en Leia verderop zag zwaaien. En zij hebben haar gevormd, haar laten zien wat ze kan.

Kiki: Het Skywalkergedeelte is nu over, toch? Of niet, als Rey ook een Skywalker is...

Jihane: Het Skywalkergedeelte is nooit over, vrees ik.

Else: Nee, de saga gaat door. Het is duidelijk: ik heb nog heel wat te kijken! Toch blij dat ik dit konijnengat ben ingedoken.

Jihane: Nu wachten op de Skywalkers reality-show!

Kiki: Ik wacht alvast op Skywalkers take Miami.

Star Wars: The Rise of Skywalker is nu te zien met:

Mail

Redactie

XF&M zijn een illustratie duo uit Groningen. Vanuit hun studio/huis werken zij samen aan hun illustraties, laag voor laag, met pen en papier, wat potlood, verf, krijt, inkt, stiften…en misschien nog wat spuitbus…

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Bij de media heerst ziekte, journalisten stellen te weinig vragen. Fausto en Marthe van Bronkhorst komen met een behandelplan. Lees meer

Essaywedstrijd: 'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

In deze editie van Hooray for the Essay dagen we je uit om na te denken over waarheid. Reageer voor 19 januari. Lees meer

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Mode lijkt glanzend en zorgeloos, maar er schuilt een wereld van politiek achter. Loïs Blank vraagt zich af: wie bepaalt eigenlijk welke verhalen verteld mogen worden? Wat gebeurt er met de progressieve stemmen van een bedrijf dat vooral voor de winst gaat? Lees meer

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Op 25 november is het 50 jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd van Nederland. Kevin Headley bespreekt hoe de onafhankelijkheid van Suriname tot stand is gekomen en hoe het zich verder ontwikkelt tot natie: van politieke geschiedenis tot hedendaagse successen. Lees meer

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

'Een begrip als integratie lijkt een middel om te streven naar een inclusievere samenleving, maar dwingt in feite minderheden om hun culturele en religieuze identiteit op te geven.' Aslıhan Öztürk legt de retoriek bloot waarmee de integratie-stok dreigend boven het hoofd van generaties migranten wordt gehouden. Lees meer

Wifey material

Wifey material

Wifey of wervelwind, Madonna of hoer. Marthe van Bronkhorst had gehoopt dat dit binaire denken passé was, maar helaas, de emancipatietrein blijkt op dit spoor nog steeds haperen. Ik oefen een enorme aantrekkingskracht uit op één specifiek soort mensen: mensen van wie de favoriete contactfrequentie eens in het kwartaal is. Mensen van wie de love... Lees meer

Anders voel ik me zo oud 1

Anders voel ik me zo oud

In dit essay analyseert Loulou Drinkwaard de tegenstrijdige etiquetten die haar zijn geleerd of opgelegd: ‘Tussen u en jou in, zweef ik. De waarden van mijn vader in mijn ene hand en de waarheid van mijn moeder in mijn andere. Mijn oma deelt de kennis van ons moederland en ‘De Nederlander’ bepaalt wat hoort. Ondertussen vond ik een alternatief. Zullen wij elkaar vousvoyeren?’ Lees meer

:De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De zombie is een popcultuuricoon. En niet alleen tijdens Halloween! Series als The Walking Dead en The Last of Us volgen de gebaande zombiepaden. Volgens Anne Ballon hebben zombies méér narratief potentieel. In vernieuwende verhalen wordt onderzocht 'hoe wij als halfbewusten de wereld beleven, hoe we opgaan in systemen die we niet hebben gekozen, hoe we verlangen en met verlies omgaan.' Lees meer

Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien (!) jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 januari aan als kunstverzamelaar en ontvang in januari je eerste kunstwerk!

Word kunstverzamelaar