Asset 14

Confetti

Deze maand exposeert Polly's Picture Show, een jong platform voor hedendaagse fotografie, werken van de zogenaamde Confettigeneratie. Na een bezoek aan deze levendige expositie peinst Sanne over deze bekritiseerde term.

In 2010 kwam HP/De Tijd met een special van vierentachtig pagina’s over ‘De Confettigeneratie’. De makers werden omschreven als ‘een aanstormende jonge garde in de journalistiek’: negentien studenten van de postdoc Dagbladopleiding Journalistiek. Ze schreven een Manifest.

Wij, de confettigeneratie, bestaan juist bij de gratie van veelheid. De vele verschillende kleuren confetti geven telkens een ander gevoel, samen maakt het een feest. Elk puntje van de taart heeft een ander smaakje dat we willen proeven, want we zeggen geen nee. Alles moet worden geprobeerd.

Het gaat verder. Yoga, wereldreizen, hippe clubs, twitter, coke, smartphones, blablabla. Ik word altijd een beetje moe van dit soort Manifesten – het woord Manifest suggereert namelijk een revolutionair statement, geen gemompel over smartphones. Denk bijvoorbeeld aan het beroemde Manifeste du Surréalisme, geschreven door André Breton in 1924:

"Het reduceren van de verbeelding tot een staat van slavernij – terwijl dit de vernietiging betekent van wat men doorgaans geluk noemt – is het verraden van een absoluut rechtvaardigheidsgevoel in onszelf. Alleen de verbeelding geeft een glimp van wat zou kunnen zijn."

Je moet even door het Freudiaanse gewauwel heen lezen, maar dan blijft er een explosieve, revolutionaire boodschap over. De Surrealisten wijzen het rationalisme af en noemen de droom als enige ware staat van zijn. Je vindt het onzin of je vindt het briljant (het feit dat het Surrealisme één van de meest invloedrijke kunststromingen van de twintigste eeuw is doet neigen naar ‘briljant’) – maar het is in ieder geval een statement.

Over statements gesproken, in oktober 2009 werd Amsterdam door deze redactie volgeplakt met een proclamatie:

Wij groeien op in een tijd waarin we niet vast zitten aan een bepaalde moraal. Onze levensstijl en levenswijze kunnen wij zelf ontwerpen. Kiezen is geen keuze meer, maar een verplichting.(...) Met zoveel tijd, geld en talent zijn er geen excuses meer. Wij kunnen onze fouten of ongeluk niet wijten aan een katholieke jeugd of de bekrompenheid van onze ouders.

Hoewel hard//hoofd meestal heeft geprobeerd zich verre te houden van het generatiedenken, wordt ook hier erkend dat ‘wij’ worden gedicteerd door een veelheid aan keuzes. Omdat we zijn opgegroeid in de overvloedige jaren negentig, met internet, met babyboom-ouders die onze ontwikkeling geen strobreed in de weg hebben gelegd. De laatste jaren zijn veel pogingen gedaan tot het duiden van deze generatie, hoe je hem ook wil noemen - confetti, copy/paste of generatie nul. Hard//hoofd lijkt een typische exponent van HP’s Confettigeneratie, maar oud-hoofdredacteur Rutger Lemm schreef een jaar na de oprichting:

Waarom frustreert het de samenleving zo dat mijn generatie zo moeilijk te vangen is? Hebben we niets beters te doen? [...] Het is alsof de oudere generatie de twintiger bij de kraag pakt en door elkaar schudt, terwijl hij schreeuwt: “Ik snap er niets meer van! Alles gaat zo snel! Hoe ziet mijn leven er over tien jaar uit?! Wat is een iPad?!”

Confetti Generation - Adam Etmanski.

Het Amsterdamse fotografieplatform Polly’s Picture Show presenteerde in het najaar van 2012 haar derde groepstentoonstelling: Confetti Generation, in het Amsterdamse Vondelparkpaviljoen. De hoofdlijnen van HP/De Tijd’s definitie van de Confettigeneratie – individualistisch, niet-geëngageerd en grenzeloos – werden door Polly’s Picture Show aangegrepen voor deze expositie, die door de makers wordt omschreven als ‘een kleurige presentatie die zich richt op de wijze waarop deze generatie zichzelf definieert en presenteert.’

Het thema is niet altijd even duidelijk terug te vinden in de getoonde werken. Er is voornamelijk fotografie te zien, maar ook installaties, videokunst en sculpturen. Een werk dat zich wel direct tot het thema verhoudt, is de film ‘IK, Confetti & Kunst’ van Suzanne Posthumus, waarin ze zichzelf portretteert in de eerste twee jaar na haar afstuderen – het welbekende ‘zwarte gat’. Ze toont haar eigen onzekerheid en de eeuwige vraag van pasafgestudeerden: wat wil ik? Posthumus filmt zichzelf op een vernissage in Londen. In de voiceover stelt ze de vraag bijna letterlijk: "Wat doe ik hier? Wil ik dit?"

Confetti Generation - Anna de Jong

Anna de Jong ging voor haar fotoserie ‘Play’ op zoek naar door Aldo van Eyck in de jaren vijftig ontworpen speelplaatsen in Amsterdam. De strakke, moderne klimrekken en zandbakken werden door haar gecombineerd met gekleurde geometrische vormen. Mooi en verrassend is de voyeuristische fotoserie van Anne Huijnen, waarin keurig aangeklede vrouwen (in feite is het één model, steeds in een andere setting) een borst flashen. De vraag wordt gesteld: waarom vinden we het normaal de hele dag te worden geconfronteerd met seks, maar schrikken we wanneer naaktheid uit de seksuele context wordt gehaald?

Confetti Generation - Anne Huijnen

Het werk ‘Johnny come home – wildboy’ gaat over een mannelijk stereotype: de soldaat. Joscha Steffens fotografeerde in Rusland een groep door oorlog geobsedeerde mannen, die poseren in camouflagepakken en met geweren – in de eerste instantie is het echter niet duidelijk dat ze poseren, en hebben de foto’s een hele andere lading. Milou Abel filmde jongeren die bij elkaar komen om zich te verkleden in dierenpakken, eigenlijk hetzelfde als Joscha Steffens’ Russische nepsoldaten. De Confettigeneratie houdt duidelijk van verkleden.

Diversiteit is het codewoord bij deze expositie, en kijkend naar de werken realiseer je je dat deze kunstenaars weliswaar tot dezelfde generatie behoren, maar dat de samenhang daar in feite stopt. Jaap Cohen schrijft in de tentoonstellingsfolder: "de confettigeneratie is de eerste generatie in de geschiedenis die juist aan het ontbreken van enige samenhang haar samenhang ontleent."

Onze generatie ís dus eigenlijk helemaal geen generatie – we zijn gewoon een groep jonge mensen die toevallig in dezelfde periode is geboren.

Opvallend is wel dat wij met z’n alleen enorm hangen aan het verleden – nooit waren er zoveel themafeestjes, liefst in eighties- of nineties-sferen, waarop we vol nostalgie luisteren naar Madonna, Michael Jackson en de Spice Girls. Acteur/DJ Géza Weisz (1986) organiseert regelmatig de populaire clubavond ‘Klassenfeestje’ in Paradiso, die hij in het Parool omschreef als "lekker dansen op Ray en Anita". De installatie ‘Headhunters’ in Confetti Generation verwijst naar dit fenomeen: fotograaf Kasper Jacobs vond een serie foto’s van nineties-themafeestjes in het archief van een evenementenbureau, en plakte die slordig bij elkaar. Een eindeloze hoeveelheid feestgangers die losgaat op muziek uit hun jeugd, die nog maar net achter ze ligt.

We dragen vintage kleding, we zijn geobsedeerd door Mad Men, we willen onbespoten groente en zelf jam maken. Keren we ons af van de hedendaagse maatschappij omdat we niet weten wat we ermee moeten?

Confetti Generation - Isabelle Wenzel

Kijken wij liever achterom dan vooruit? Is het juist het gebrek aan cohesie dat maakt dat we ons prettig voelen wanneer we teruggaan naar onze jeugd, toen er nog geen Facebook was en het een half uur duurde om een internetpagina te laden? Confetti Generation stelt deze vragen niet expliciet, maar scheert er soms langs. Kan een generatie zichzelf überhaupt wel definiëren? Het is buitengewoon moeilijk, misschien wel ondoenlijk, om een tijdperk te duiden waar je middenin zit.

Voor kunstenaars kan het interessant zijn om bij een groep of generatie te horen. Het levert over het algemeen veel publiciteit op en het bekt lekker: denk aan de Young British Artists uit de jaren negentig (Tracey Emin en Damian Hirst maakten hiervan deel uit) of de fameuze Antwerp Six (zes Belgische modeontwerpers onder wie Ann Demeulemeester en Dries van Noten die in 1988 een sensatie waren in Londen). Dit is echter meestal een commerciële truc om de prijs van kunstwerken op te drijven en een hype te creëren.

Antwerp Six

Ongemerkt ben ik ergens halverwege dit artikel toch in de ‘wij-vorm’ gaan schrijven. Als het over mijn generatie gaat moet ik altijd denken aan Groucho Marx’ beroemde uitspraak dat ik liever niet bij een club hoor die mij wil hebben, en al helemaal niet als deze zo’n blije kutnaam heeft als ‘Confetti’. Het valt niet te ontkennen dat wij in alle opzichten versnipperd zijn, dat we geobsedeerd zijn door nostalgie en dat we allemaal een smartphone hebben. Maar dat kan toch niet alles zijn?

Misschien moeten we ons echte manifest nog schrijven.

--

Confetti Generation is nog te bezoeken tot 21 oktober, Vondelparkpaviljoen, Amsterdam. Polly's picture show zal bovendien aanwezig zijn op de Kunstvlaai 2012.

Mail

Sanne Rispens

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
De verdwenen kosmonaut

De verdwenen kosmonaut

Duizenden kilometers van de kosmonaut vandaan zit Igor, uitkijkend over de stad, terwijl hij luistert naar de ruis op de tv, naar de beukende eurodance plaat die nog naklinkt in zijn oren en naar een stem die hem probeert te overtuigen terug te komen. In De verdwenen kosmonaut van Thijs van der Heijden raakt een... Lees meer

Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer