Asset 14

Confetti

Deze maand exposeert Polly's Picture Show, een jong platform voor hedendaagse fotografie, werken van de zogenaamde Confettigeneratie. Na een bezoek aan deze levendige expositie peinst Sanne over deze bekritiseerde term.

In 2010 kwam HP/De Tijd met een special van vierentachtig pagina’s over ‘De Confettigeneratie’. De makers werden omschreven als ‘een aanstormende jonge garde in de journalistiek’: negentien studenten van de postdoc Dagbladopleiding Journalistiek. Ze schreven een Manifest.

Wij, de confettigeneratie, bestaan juist bij de gratie van veelheid. De vele verschillende kleuren confetti geven telkens een ander gevoel, samen maakt het een feest. Elk puntje van de taart heeft een ander smaakje dat we willen proeven, want we zeggen geen nee. Alles moet worden geprobeerd.

Het gaat verder. Yoga, wereldreizen, hippe clubs, twitter, coke, smartphones, blablabla. Ik word altijd een beetje moe van dit soort Manifesten – het woord Manifest suggereert namelijk een revolutionair statement, geen gemompel over smartphones. Denk bijvoorbeeld aan het beroemde Manifeste du Surréalisme, geschreven door André Breton in 1924:

"Het reduceren van de verbeelding tot een staat van slavernij – terwijl dit de vernietiging betekent van wat men doorgaans geluk noemt – is het verraden van een absoluut rechtvaardigheidsgevoel in onszelf. Alleen de verbeelding geeft een glimp van wat zou kunnen zijn."

Je moet even door het Freudiaanse gewauwel heen lezen, maar dan blijft er een explosieve, revolutionaire boodschap over. De Surrealisten wijzen het rationalisme af en noemen de droom als enige ware staat van zijn. Je vindt het onzin of je vindt het briljant (het feit dat het Surrealisme één van de meest invloedrijke kunststromingen van de twintigste eeuw is doet neigen naar ‘briljant’) – maar het is in ieder geval een statement.

Over statements gesproken, in oktober 2009 werd Amsterdam door deze redactie volgeplakt met een proclamatie:

Wij groeien op in een tijd waarin we niet vast zitten aan een bepaalde moraal. Onze levensstijl en levenswijze kunnen wij zelf ontwerpen. Kiezen is geen keuze meer, maar een verplichting.(...) Met zoveel tijd, geld en talent zijn er geen excuses meer. Wij kunnen onze fouten of ongeluk niet wijten aan een katholieke jeugd of de bekrompenheid van onze ouders.

Hoewel hard//hoofd meestal heeft geprobeerd zich verre te houden van het generatiedenken, wordt ook hier erkend dat ‘wij’ worden gedicteerd door een veelheid aan keuzes. Omdat we zijn opgegroeid in de overvloedige jaren negentig, met internet, met babyboom-ouders die onze ontwikkeling geen strobreed in de weg hebben gelegd. De laatste jaren zijn veel pogingen gedaan tot het duiden van deze generatie, hoe je hem ook wil noemen - confetti, copy/paste of generatie nul. Hard//hoofd lijkt een typische exponent van HP’s Confettigeneratie, maar oud-hoofdredacteur Rutger Lemm schreef een jaar na de oprichting:

Waarom frustreert het de samenleving zo dat mijn generatie zo moeilijk te vangen is? Hebben we niets beters te doen? [...] Het is alsof de oudere generatie de twintiger bij de kraag pakt en door elkaar schudt, terwijl hij schreeuwt: “Ik snap er niets meer van! Alles gaat zo snel! Hoe ziet mijn leven er over tien jaar uit?! Wat is een iPad?!”

Confetti Generation - Adam Etmanski.

Het Amsterdamse fotografieplatform Polly’s Picture Show presenteerde in het najaar van 2012 haar derde groepstentoonstelling: Confetti Generation, in het Amsterdamse Vondelparkpaviljoen. De hoofdlijnen van HP/De Tijd’s definitie van de Confettigeneratie – individualistisch, niet-geëngageerd en grenzeloos – werden door Polly’s Picture Show aangegrepen voor deze expositie, die door de makers wordt omschreven als ‘een kleurige presentatie die zich richt op de wijze waarop deze generatie zichzelf definieert en presenteert.’

Het thema is niet altijd even duidelijk terug te vinden in de getoonde werken. Er is voornamelijk fotografie te zien, maar ook installaties, videokunst en sculpturen. Een werk dat zich wel direct tot het thema verhoudt, is de film ‘IK, Confetti & Kunst’ van Suzanne Posthumus, waarin ze zichzelf portretteert in de eerste twee jaar na haar afstuderen – het welbekende ‘zwarte gat’. Ze toont haar eigen onzekerheid en de eeuwige vraag van pasafgestudeerden: wat wil ik? Posthumus filmt zichzelf op een vernissage in Londen. In de voiceover stelt ze de vraag bijna letterlijk: "Wat doe ik hier? Wil ik dit?"

Confetti Generation - Anna de Jong

Anna de Jong ging voor haar fotoserie ‘Play’ op zoek naar door Aldo van Eyck in de jaren vijftig ontworpen speelplaatsen in Amsterdam. De strakke, moderne klimrekken en zandbakken werden door haar gecombineerd met gekleurde geometrische vormen. Mooi en verrassend is de voyeuristische fotoserie van Anne Huijnen, waarin keurig aangeklede vrouwen (in feite is het één model, steeds in een andere setting) een borst flashen. De vraag wordt gesteld: waarom vinden we het normaal de hele dag te worden geconfronteerd met seks, maar schrikken we wanneer naaktheid uit de seksuele context wordt gehaald?

Confetti Generation - Anne Huijnen

Het werk ‘Johnny come home – wildboy’ gaat over een mannelijk stereotype: de soldaat. Joscha Steffens fotografeerde in Rusland een groep door oorlog geobsedeerde mannen, die poseren in camouflagepakken en met geweren – in de eerste instantie is het echter niet duidelijk dat ze poseren, en hebben de foto’s een hele andere lading. Milou Abel filmde jongeren die bij elkaar komen om zich te verkleden in dierenpakken, eigenlijk hetzelfde als Joscha Steffens’ Russische nepsoldaten. De Confettigeneratie houdt duidelijk van verkleden.

Diversiteit is het codewoord bij deze expositie, en kijkend naar de werken realiseer je je dat deze kunstenaars weliswaar tot dezelfde generatie behoren, maar dat de samenhang daar in feite stopt. Jaap Cohen schrijft in de tentoonstellingsfolder: "de confettigeneratie is de eerste generatie in de geschiedenis die juist aan het ontbreken van enige samenhang haar samenhang ontleent."

Onze generatie ís dus eigenlijk helemaal geen generatie – we zijn gewoon een groep jonge mensen die toevallig in dezelfde periode is geboren.

Opvallend is wel dat wij met z’n alleen enorm hangen aan het verleden – nooit waren er zoveel themafeestjes, liefst in eighties- of nineties-sferen, waarop we vol nostalgie luisteren naar Madonna, Michael Jackson en de Spice Girls. Acteur/DJ Géza Weisz (1986) organiseert regelmatig de populaire clubavond ‘Klassenfeestje’ in Paradiso, die hij in het Parool omschreef als "lekker dansen op Ray en Anita". De installatie ‘Headhunters’ in Confetti Generation verwijst naar dit fenomeen: fotograaf Kasper Jacobs vond een serie foto’s van nineties-themafeestjes in het archief van een evenementenbureau, en plakte die slordig bij elkaar. Een eindeloze hoeveelheid feestgangers die losgaat op muziek uit hun jeugd, die nog maar net achter ze ligt.

We dragen vintage kleding, we zijn geobsedeerd door Mad Men, we willen onbespoten groente en zelf jam maken. Keren we ons af van de hedendaagse maatschappij omdat we niet weten wat we ermee moeten?

Confetti Generation - Isabelle Wenzel

Kijken wij liever achterom dan vooruit? Is het juist het gebrek aan cohesie dat maakt dat we ons prettig voelen wanneer we teruggaan naar onze jeugd, toen er nog geen Facebook was en het een half uur duurde om een internetpagina te laden? Confetti Generation stelt deze vragen niet expliciet, maar scheert er soms langs. Kan een generatie zichzelf überhaupt wel definiëren? Het is buitengewoon moeilijk, misschien wel ondoenlijk, om een tijdperk te duiden waar je middenin zit.

Voor kunstenaars kan het interessant zijn om bij een groep of generatie te horen. Het levert over het algemeen veel publiciteit op en het bekt lekker: denk aan de Young British Artists uit de jaren negentig (Tracey Emin en Damian Hirst maakten hiervan deel uit) of de fameuze Antwerp Six (zes Belgische modeontwerpers onder wie Ann Demeulemeester en Dries van Noten die in 1988 een sensatie waren in Londen). Dit is echter meestal een commerciële truc om de prijs van kunstwerken op te drijven en een hype te creëren.

Antwerp Six

Ongemerkt ben ik ergens halverwege dit artikel toch in de ‘wij-vorm’ gaan schrijven. Als het over mijn generatie gaat moet ik altijd denken aan Groucho Marx’ beroemde uitspraak dat ik liever niet bij een club hoor die mij wil hebben, en al helemaal niet als deze zo’n blije kutnaam heeft als ‘Confetti’. Het valt niet te ontkennen dat wij in alle opzichten versnipperd zijn, dat we geobsedeerd zijn door nostalgie en dat we allemaal een smartphone hebben. Maar dat kan toch niet alles zijn?

Misschien moeten we ons echte manifest nog schrijven.

--

Confetti Generation is nog te bezoeken tot 21 oktober, Vondelparkpaviljoen, Amsterdam. Polly's picture show zal bovendien aanwezig zijn op de Kunstvlaai 2012.

Mail

Sanne Rispens

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Rocher Koendjbiharie ligt in zijn essay het probleem toe: 'Homonationalisme is niks meer dan de voorwaardelijke acceptatie van mensen uit de regenbooggemeenschap ten behoeve van een nationale identiteit en een nationalistische ideologie.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer