'Ik heb de indruk dat we in een tijd leven waarin we de gewoonte hebben gekregen om ons heen te kijken met een zekere afstand, onverschilligheid en verdoofdheid.' Aldus de maakster van de indrukwekkende korte film 'Cees'. Deze week exclusief te zien op hard//hoofd.
Alleen deze week is op hard//hoofd de korte docu-fictie 'Cees' te zien, een film van Viola Groenhart. Dit is een intiem portret van haar grootvader, gemaakt naar aanleiding van de drie maanden die zij begin 2010 bij hem doorbracht. Ze zegt:
"In de afgelopen twee jaar raakte mijn grootvader hoe langer hoe meer geïsoleerd van de buitenwereld, geconfronteerd met de acute aftakeling van zijn lichaam, eenzaamheid en het verlangen naar intimiteit. Van mijn kant voelde ik de behoefte om tijd met hem door te brengen en hem in deze periode van dichtbij mee te maken, zonder enige afstand te bewaren.
"Ik zag hoe het stof zich opstapelde op de plastic planten in zijn huis, en ik zag zijn kingsize bed, nu opgemaakt voor een enkel persoon op de helft van het matras. Hij vroeg me Alleman van Philip Roth met hem te lezen en we hadden het over welke gedachten het meest in zijn hoofd ronddolen nu hij zoveel tijd heeft om zijn geest te laten dwalen. Hij herhaalde vaak dat het gebrek aan intimiteit hem het meest bedroefde."
Hieronder de film.
Ga goed zitten, zet een koptelefoon op en bekijk 'Cees' in de full-screen modus.
"Ik heb veel tijd doorgebracht met het filmen van zijn lichaam terwijl hij rustte. Op een of andere manier werd ik het meest geraakt door de ongecontroleerde trillingen in de spieren onder de de semi-transparante huid van de zool van zijn voet. Ik zag hierin een sein van immense levenskracht, koppig en volhardend. Tegelijkertijd toonde hetzelfde beeld de meedogenloze vergankelijkheid van die kracht in zijn lichaam. Het waren zulke minieme trillinkjes dat het me alleen opviel als ik ontzettend dichtbij kwam en alle tijd en aandacht gaf die het nodig had om opgemerkt te worden. Door zo naar hem te kijken, zag ik het leven in hem zowel op z'n tederst als op z'n wreedst."
"Ik heb de indruk dat we in een tijd leven waarin we ons de gewoonte hebben eigen gemaakt om om ons heen te kijken met een zekere afstand, onverschilligheid en verdoofdheid. Alsof we alles al gezien en begrepen hebben. Steeds weer overvalt mij de gedachte dat deze manier van kijken een afstand creëert tussen onszelf en onze omgeving en tussen onszelf en anderen. 'Cees' kwam voort uit het verlangen de wereld om mij heen opnieuw te benaderen, uit het verlangen naar het hervinden van nieuwsgierigheid, intimiteit en nabijheid."
Viola Groenhart studeerde in 2007 af aan de Gerrit Rietveld Academie en heeft net een postgraduate afgerond in audiovisueel research-centrum Le Fresnoy in Tourcoing, Frankrijk. Voor meer informatie over vertoningen van haar films en exposities, klik hier.