Geen zorgen, u bent gelaagd. In uw hoofd. " /> Geen zorgen, u bent gelaagd. In uw hoofd. " />
Asset 14

Laagjes

entrée

Entrée

Gedurende het hele jaar zal hard//hoofd in het kader van zogenoemde Late Night Café's wederom samenwerken met Entrée. De zes edities van het Late Night Café zijn elk gekoppeld aan een eigen thema. Elke editie wordt aan redactieleden de opdracht gegeven een bijdrage te leveren, geïnspireerd op het thema van de betreffende avond. Het resultaat hiervan verschijnt op onze website en zal op de Late Nights eveneens onderdeel uitmaken van het programma. Dit keer is het thema 'Layers'.

Een mens is op zoek naar diepgang. We willen interessante levens leiden en anderen intrigeren. We willen mysterieus en ondoorgrondelijk zijn. Het is saai als je iemand bij de eerste ontmoeting al door hebt, het gevoel hebt door zijn ogen recht in zijn ziel te kunnen kijken, zonder dat er daar nog iets achter schuil gaat. Zonder dat er nog iets te ontdekken valt. We verlangen naar een soort gelaagdheid. En dat is soms best lastig in het nuchtere Nederland, waar mensen plachten te zeggen wat ze vinden en niet zo om de hete brij heen draaien als bijvoorbeeld onze buren aan de overkant van het Kanaal gewend zijn te doen.

Ik kan u geruststellen: u bent gelaagd. Jazeker wel. Hoe direct en plompverloren u uw hartenroerselen ook de buitenwereld in kwakt. Hoe jammerlijk rechtdoorzee uw politieke overtuigingen ook zijn. Hoe graag u ook uw weekendavonden zittend op de bank doorbrengt, SBS 6 kijkend en gehuld in lichaamsbedekkende kledij bestaande uit één stuk stof als de onesie. U bent gelaagd, want u bestaat uit laagjes.

De hersens van zoogdieren zijn in de loop van de evolutie steeds verder opgestapeld. Letterlijk. Het zou natuurlijk handig geweest kunnen zijn om ons te ontdoen van de inefficiënte breininrichting van onze voorouders, en helemaal opnieuw te beginnen. Dan zou elke stap richting voor(ui)tgang eerst een periode van grove leegverkoop betekenen, zodat we onze nieuwe ingenieus vormgegeven hersens onder een kleiner schedeldak konden huisvesten, net zoals elektronische apparaten ook steeds kleiner worden naarmate de technologie vordert. Maar zo praktisch hebben wij natuurschepsels dat niet aangepakt.

De hersens van mensen zijn ruwweg de hersens van reptielen met daaromheen die van knaagdieren en daaromheen die van aapachtigen. Oftewel, we dragen de overblijfselen van de evolutie mee in ons hoofd, waarbij er telkens een nieuwe schil om de voorouderlijke hersenkernen is gegroeid. We gebruiken nog steeds biologisch materiaal waarvan de structuur en werking al miljoenen jaren geleden ontwikkeld is. Al die geschiedenis zingt door in ons dagelijkse handelen. We kunnen geen geur ruiken zonder daarbij impliciet de reukzintuigen van de meest primitieve wezentjes na te bootsen. Je brein is op zichzelf dus al een enorm gelaagd stuk materie met een historie van jewelste.

En of dat nog niet genoeg is, bestaan er binnen die hersenstructuren ook nog laagjes. De buitenste schil van de mensenhersens, de neocortex, bestaat uit wel zes horizontale lagen. Elke laag bestaat uit een verschillende samenstelling van neuronen, met elk een karakteristieke vorm en functie, die verbonden zijn met specifieke hersengebieden. De neuronen uit verschillende lagen staan verticaal met elkaar in contact en vormen zo microcircuits (mininetwerkjes). Deze zorgen voor informatie-uitwisseling tussen hersengebieden. Zo kan informatie uit je zintuigen bijvoorbeeld snel en gestructureerd doorgestuurd worden naar dieper gelegen hersencentra, die dit vervolgens weer evalueren en opdrachten terugsturen. Een geoliede laagjesmachine is het gevolg.

Bedenkt u zich dit maar als u zich weer pijnlijk bewust dreigt te worden van het eendimensionale bestaan dat u leidt. Die gedachte kan alleen bestaan bij gratie van uw gelaagdheid.

Mail

Brankele Frank

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer