Asset 14

Kameraden, fluisterpoëzie en nog een laatste ballon

Alles vijf sterren: IJzersterke duimen en Russische romantiek 1

Wat moet je echt doen, lezen, beluisteren of zien? Om je te helpen geven leden van de Hard//hoofd-redactie iedere week antwoord op één simpele vraag: 'wat maakt je blij?'.

99 Luftballons: Kriegsminister gibt 's nicht mehr
✩✩✩✩✩
Daan Steinebach

Om de een of andere reden krijg ik de laatste tijd Nena’s jaren-tachtig-klassieker 99 Luftballons niet uit mijn hoofd. Dat is niet de eerste keer: ik weet dat ik hem ooit, lang lang geleden op mijn eerste mp3-speler heb gezet – een groot bezit met 256 MB – maar dat kan niet met de tekst van doen hebben gehad, want Duits sprak ik niet. Wat ik begreep was de titel (maar verkeerd: Luftballons zijn niet die met een mandje, dat zijn Heißluftballons), en dat magische zinnetje uit het laatste couplet: Kriegsminister gibt ’s nicht mehr. Stel je voor er komt oorlog en niemand gaat er naar toe.

Nu het lied zich weer een weg mijn bewustzijn in heeft gebaand, en ik het Duits begrijp, zie ik pas hoe goed het echt is – vooral de tekst, al is die jaren-tachtig-sound ook helemaal niet verkeerd. De ongrijpbare tekst, het Duits en het vreselijk Duitse eraan, de persoonlijke, lichte toon over het enorme en zware thema. En dat kleine beetje hoop aan het eind: geen oorlogsministers meer, een wereld die in Trümmern ligt, maar nog één ballon: Denk’ an dich und lass’ ihn fliegen.'

Warsan Shire: Zachtjes in je oor fluisterend
✩✩✩✩✩
Yentl van Stokkum

'Beyonces album Lemonade was behalve een groot cadeau voor de muziekwereld, popcultuur, en de roddelbladen mijn eerste kennismaking met Warsan Shire, een dichter die absoluut vijf sterren verdient. Warsan Shire schrijft zintuiglijke, zachte, gevaarlijke teksten. Ze kan schijnbaar moeiteloos de balans houden tussen het uiterst persoonlijke, narratieve en het universele, geëngageerde. Het is bijzonder om haar poëzie te lezen, maar nog mooier is het om in geluidsopnames naar haar stem te luisteren die op een krachtige manier in je oor fluistert en blijft nagalmen als je niet kunt slapen. Hoe kan het ook anders met gedichten als For women who are difficult to love en Home. Warsan Shire geeft een stem aan mensen die je misschien minder snel in de poëzie hoort. Ze weet wat angst is en wat pijn, maar is een van die uitzonderlijke dichters die ervoor zorgen dat we weten dat ook het meest gruwelijke vreemd en prachtig is.'

It Won't Be Long Now, Comrades!: Geen sovjetnostalgie
✩✩✩✩✩
Sarah van Binsbergen

'Deze week is het honderd jaar geleden dat de Oktoberrevolutie begon. Een dubieuze verjaardag, want wat moeten we precies vieren? Een gefaalde poging om de maatschappij anders in te richten? Dictators, terreur, armoede en onderdrukking? De tentoonstelling It Won’t Be Long Now, Comrades!, nog tot zondag te zien bij Framer Framed in Amsterdam kiest een andere invalshoek. Jonge curatoren Katia Krupennikova en Inga Lāce willen met de tentoonstelling laten zien dat er met de terechte focus op het veroordelen van de totalitaire regimes die uit de revolutie voortkwamen ook iets vergeten wordt, namelijk dat ook oproepen tot zelforganisatie, verzet en allerlei emancipatiebewegingen uit datzelfde revolutionaire denken zijn voortgekomen. Dertien deelnemende kunstenaars uit postcommunistische landen belichten in hun werk de continuïteit tussen revoluties uit het heden en verleden. Dat levert geen naïeve Sovjetnostalgie op, maar een soms lichtvoetige, soms loodzware lofzang op sociale verandering, hoe klein en onzichtbaar en soms vergeten ook. Een welkome herinnering, in de week waarin we ook een andere dubieuze verjaardag vieren, de eerste van Trump.'

Beeld: still uit de video van 99 Luftballons.

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Verboden toegang 8

Verboden toegang

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In woord én beeld dicht Maaike Rijntjes over iemand die terugkeert naar het bungalowpark waar die opgroeide. Lees meer

Momentum

Momentum

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Sanne Lolkema dicht op drie levels over de prestatiemaatschappij: van micro-, naar macro- en mesoniveau. Lees meer

Herkauwen

Herkauwen

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Tussen ongemak en walging in dicht Moni Zwitserloot over zowel baren als geboren worden: 'je kruipt uit je dode vel / naar buiten / de broeierige nacht in'. Lees meer

Podiumgeil

Podiumgeil

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Birsu Tamer schreef een tekst voor een acteur die als het monster van Frankenstein diens publiek bespeelt. Lees meer

Handleiding

Handleiding

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In 'Handleiding' schrijft Ettie Edens over eenzaamheid, identiteit en gezien willen worden - en over iemand die een muur van haar kamer verft en daar zo in doorslaat dat ze in de kamer verdwijnt. Lees meer

Pokon

Pokon

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Melanie Neeleman onderzoekt in haar poëzie de selectieve empathie die ze ervaart bij een bezoek aan een expositie van opgezette dieren, die allemaal op absurde wijze stierven.  Lees meer

De serre

De serre

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Johanna Loman schreef een verhaal over een jonge vrouw op een klimaatprotest: Wat als je wel moreel besef hebt, maar liever je kop in het zand steekt? Lees meer

Hertenkalf 2

Hertenkalf

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Tessa van Rooijen dicht in dit vierluik over het aangaan van verbindingen en het dragen van een dood hertenkalf: 'jongens is het sexy om een dood hertenkalf in je lichaam te hebben?' Lees meer

De tondeuse

De tondeuse

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Jana Flekken legt in fragmenten de band en rolverdeling tussen ouders en hun kind vast, en hoe die verandert wanneer een van de ouders ziek wordt. Lees meer

Mijn huid een rekbare grens (Frontaal)

Mijn huid een rekbare grens

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In dit drieluik bevraagt Isa/Isa Bob van Rooy de kaders die er gesteld zijn rondom onze natuurlijke wereld. Bestaat er eigenlijk wel een verschil tussen zelf en natuur, of tussen plant en organisme? Lees meer

Whisper Heart, The Movie

Whisper Heart: the movie

Hoe ver ga jij voor De Ware? Anne Sikma onderzoekt in dit bloedstollende verhaal de grenzen op tussen fictie en realiteit. Ben je er klaar voor? Lees meer

:We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

Marthe van Bronkhorst schreef een kort toneelstukje waarin Ruben Brekelmans en Dilan Yesilgöz uiteenzetten hoe ze armoede willen gaan oplossen. Lees meer

Lief kutland // Lancering 1

Kijk de lancering van 'Lief kutland' terug

Tijdens de lancering van het vijfde Hard//hoofd magazine, 'Lief kutland', plozen we dit neokoloniale stipje op de aardbol uit. Bekijk de registratie. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Dunne intellectuele belangstelling

Dunne intellectuele belangstelling

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld. Lees meer

Voorland

Voorland

Hoe ga je om met de grote kans dat je, net als vele vrouwen in je familie, jongdementie zal krijgen? Yanaika Zomer bereidt zich voor in de vorm van een gedicht. Lees meer

:Het koloniale verleden en roofkunst: wat ga je na een spijtbetuiging dóén?

Het koloniale verleden en roofkunst: wat ga je na een spijtbetuiging dóén?

Hoe kan Nederland de schade herstellen van het koloniale verleden? Wanneer zijn excuses oprecht en zinvol? Waarom wordt niet alle roofkunst teruggegeven? In musea en cafés in Kaapstad mijmert Jorne Vriens over deze vragen en ziet hij zich geconfronteerd met zijn eigen geprivilegieerde positie. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

How can I make this about me? 1

How can I make this about me?

Marthe van Bronkhorst staat stil bij een jaar genocide en pleit ervoor om het meer over onszelf te laten gaan: 'Die dode Palestijnen hadden jouw kinderen kunnen zijn.' Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer