Asset 14

Reisgids Den Dolder

Jantine Wijnja verbleef drie maanden op het terrein van psychiatrische instelling de Willem Arntz Hoeve in Den Dolder. Voor hard//hoofd maakte ze daar meerdere reportages over. Vrijdag 4 juli verschijnt haar boek Reisgids Den Dolder, een reisgids over het leven in een psychiatrische kliniek in de woorden van haar bewoners. Maar op hard//hoofd kun je alvast een paar pagina's bekijken.

Wat is het grootste verschil tussen leven in een psychiatrisch kliniek en leven daarbuiten? Welk advies zouden patiënten geven aan nieuwe groepsgenoten? Maak je op zo’n plek eigenlijk vrienden, of juist niet? Reisgids Den Dolder neemt je mee naar het mentale landschap van een psychiatrische kliniek, en maakt voorstelbaar hoe het is om in zo’n instelling te verblijven.

Om de inhoud voor dit boek te verzamelen woonde en werkte ik drie maanden in Het Vijfde Seizoen, een kunstenaarsverblijf op het terrein van psychiatrisiche instelling De Willem Arntsz Hoeve / Altrecht ggz te Den Dolder. Vanuit Den Dolder schreef ik af en toe voor hard//hoofd: de artikelen Karaoke in het Dodenpaviljoen en Wij doen alles gedoseerd staan al online, een derde en laatste stuk volgt binnenkort. Tijdens mijn verblijf op de Willem Arntsz Hoeve interviewde ik bewoners over hun kijk op leven in de instelling. Immers: zij kennen deze omgeving als geen ander. Inmiddels is het boek af, en vind je hier alvast een kleine voorproef.


De tekst van Reisgids Den Dolder is volledig opgebouwd uit bijdragen van patiënten en cliënten. Hun woorden en ervaringen zijn geordend op thema: het belangrijkste moment van de dag, eenzaamheid, levenstips.

Hansje van Halem ontwierp dit compacte boekje. Het heeft een gezeefdrukte omslag en bevat veel beeldmateriaal. Aan een aantal pagina’s van Reisgids Den Dolder is extra virtuele inhoud toegevoegd door middel van Augmented Reality. Zo hebben de dansers van Random Collision teksten van bewoners over enge of geliefde plekken omgezet in bewegingen. Eén van hun bijdragen is te zien wanneer je de onderstaande afbeelding van het washok scant met Layar.

De extra inhoud kun je in Augmented Reality bekijken door de volgende stappen te volgen.

1. Ga naar je App Store of je Playstore.
2. Download en open Layar.
3. Scan de afbeelding van het washok.

Reisgids Den Dolder is te bestellen via de website van Het Vijfde Seizoen. De publicatie kost €15,00 exclusief verzendkosten, en is vanaf 4 juli leverbaar. Op 4 juli wordt het boek gepresenteerd in Het Dolhuys, museum voor de Geest in Haarlem. Aansluitend op de presentatie vindt een brainstormsessie plaats rond de vraag Wat betekenen kunst en ggz voor elkaar in 2034? Kunstenaars Elias Tieleman en Richtje Reinsma en psychiater Wilco Tuinebreijer schetsen ieder in vijf minuten een toekomstbeeld waar we daarna samen verder op door gaan... Denkkracht welkom, leuk als je erbij kunt zijn. Meer informatie vind je hier. Mocht je graag meer willen weten: op maandag 7 juli is Reisgids Den Dolder onderdeel van het programma Hard//Hoofd Torpedeert in het Torpedotheater te Amsterdam.

--

Reisgids Den Dolder wordt mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds, Stichting Stokroos, Prins Bernhard Cultuurfonds, KfHeinfonds, Altrecht GGZ, Het Vijfde Seizoen en Layar en dankzij crowdfunding via Voor de Kunst.

Mail

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer